Cắt giảm hơn 1.000 ngày làm thủ tục, hiện thực hóa một triệu căn nhà ở xã hội

16 giờ trướcBài gốc

Tọa đàm "Đột phá để phát triển nhà ở xã hội". Ảnh: VGP.

Mở đường cho mục tiêu một triệu căn nhà ở xã hội

Tại Tọa đàm “Đột phá phát triển nhà ở xã hội” do Cổng TTĐT Chính phủ tổ chức sáng 5/6, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh, phát triển nhà ở xã hội là chính sách then chốt, gắn với an sinh xã hội, góp phần đáp ứng nhu cầu chỗ ở và điều tiết thị trường bất động sản phát triển ổn định.

Thứ trưởng cho biết, đến nay, cả nước đã quy hoạch 1.309 vị trí, tương ứng 9.737 ha đất cho nhà ở xã hội và 686 dự án được triển khai, quy mô 627.867 căn hộ, trong đó: 117 dự án đã hoàn thành (80.811 căn); 159 dự án đang xây dựng (135.563 căn); 416 dự án đã được chấp thuận đầu tư (417.185 căn) đạt 51% mục tiêu đến năm 2025 (428.000 căn). Riêng 5 tháng đầu năm 2025, cả nước khởi công mới 21 dự án (20.428 căn), hoàn thành 22.649 căn.

Để tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy phát triển NOXH, đảm bảo mục tiêu đầu tư ít nhất một triệu căn hộ nhà ở xã hội đến năm 2030 (riêng năm 2025 phải hoàn thành một lượng nhất định), nhiều chính sách đã được ban hành, trong đó nổi bật là Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh phân tích ý nghĩa và những nét nổi bật của Nghị quyết 201/2025/QH15 về thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội. Ảnh: VGP.

Nghị quyết số 201/2025/QH15 bao gồm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, cụ thể: (1) Quỹ nhà ở quốc gia; (2) Giao chủ đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu đối với dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân không sử dụng vốn đầu tư công; (3) Lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch chi tiết dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; (4) Thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; (5) Xác định giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội; (6) Điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội; (7) Thuê nhà ở xã hội, nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp; (8) Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, đầu tư hệ thống hạ tầng kỹ thuật, tạo quỹ đất phát triển nhà ở xã hội.

Theo đó, Nghị quyết đã cắt giảm, cải cách các thủ tục hành chính gồm:

Không thực hiện thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư mà thực hiện giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu. Theo đó, cắt giảm được khoảng 200 ngày, tương ứng khoảng 70% thời gian thực hiện so với quy định hiện hành.

Không yêu cầu thực hiện bước lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, theo đó cắt giảm được 65 ngày so với quy định hiện hành.

Bỏ thủ tục thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tại cơ quan chuyên môn về xây dựng, theo đó cắt giảm được từ 15 - 35 ngày so với quy định hiện hành.

Không yêu cầu thực hiện quy trình đấu thầu rộng rãi đối với các gói thầu lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng mà được áp dụng quy trình chỉ định thầu rút gọn, theo đó cắt giảm được từ 45 - 105 ngày so với quy định hiện hành.

Miễn giấy phép xây dựng đối với trường hợp áp dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình, theo đó cắt giảm được 20 - 30 ngày so với quy định hiện hành.

Không yêu cầu thẩm định giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội tại cơ quan chuyên môn cấp tỉnh mà do chủ đầu tư tự xây dựng, phê duyệt; sau khi hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng, chủ đầu tư có trách nhiệm thực hiện kiểm toán, quyết toán và gửi hồ sơ đến cơ quan chuyên môn cấp tỉnh để kiểm tra. Theo đó, quy định này cắt giảm được ít nhất 30 ngày so với quy định hiện hành.

Nhằm thể chế hóa kịp thời các Kết luận 127-KL/TW và 137-KL/TW của Bộ Chính trị, nghị quyết đã bổ sung chính sách hỗ trợ nhà ở xã hội theo hướng: (1) Quy định điều kiện hưởng chính sách với đối tượng bị ảnh hưởng do sắp xếp đơn vị hành chính, giao địa phương chủ động xác định căn cứ vào thời gian di chuyển, hạ tầng, vùng miền; (2) Mở rộng đối tượng được thuê nhà ở xã hội là cơ quan, tổ chức để bố trí chỗ ở cho cán bộ, công chức, người lao động.

Tạo niềm tin cho doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội

Hoan nghênh và tán thành ý kiến của Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM bày tỏ Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội là rất cần thiết với hai nhóm cơ chế nổi bật gồm:

Thứ nhất là việc thành lập Quỹ Phát triển nhà ở Quốc gia - lần đầu tiên chính sách về nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức Nhà nước và phát triển nhà ở xã hội cho thuê được thể chế hóa rõ ràng. Ông Châu cho rằng điều này sẽ giúp khắc phục bất cập trong Luật Nhà ở 2023 khi cán bộ công chức vẫn phải bốc thăm mua nhà ở xã hội. Quỹ này cũng đầu tư cả hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội như công viên, trường học, bệnh viện, một nội dung chưa được đề cập đầy đủ trong các luật trước đây.

Thứ hai là cơ chế đặc thù về cải cách thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội. Theo ông Châu, Bộ Xây dựng tính toán thời gian thực hiện thủ tục được rút ngắn khoảng 350 ngày theo quy định nhưng đây là đang tính theo thời gian trong các quy định của Nhà nước, thực tiễn hiệp hội thấy rút ngắn được hơn 1.000 ngày - không dưới 3 năm làm thủ tục nhà ở xã hội, đây là đột phá lớn để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM khẳng định Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội là rất cần thiết. Ảnh: VGP.

Ông Châu cũng đánh giá cao các cải cách thủ tục được nêu trong Nghị quyết 201/2025/QH15 như: Giao chủ đầu tư không qua đấu thầu, giúp rút ngắn đáng kể thời gian chuẩn bị đầu tư; bỏ yêu cầu lập quy hoạch chi tiết 1/500; miễn giấy phép xây dựng nếu áp dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình.

Chủ đầu tư được tự phê duyệt dự án khả thi thay vì trình duyệt thiết kế cơ sở; cơ quan Nhà nước chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, từ quản lý sang hỗ trợ doanh nghiệp; được chỉ định thầu theo thủ tục rút gọn đối với dự án sử dụng vốn đầu tư công; chủ đầu tư được quyết định giá bán theo quy định, cam kết không điều chỉnh tăng sau khi ký hợp đồng, bảo đảm minh bạch và quyền lợi người mua.

Ông Châu bày tỏ Nghị quyết 201/2025/QH15 có các quy định chuyển tiếp rất sát thực tế. Giải đáp, tháo gỡ được nhiều vướng mắc thực tiễn mà nhiều nghị quyết, nhiều văn bản quy phạm pháp luật trước đây ít quan tâm giải quyết, xử lý chuyển tiếp nên doanh nghiệp rất vui.

Để Nghị quyết 201 đi vào cuộc sống, ông Châu nhấn mạnh cần sự phối hợp đồng bộ giữa Trung ương và địa phương, nhất là trong việc chuẩn bị quỹ đất, hoàn thiện chính sách tín dụng ưu đãi. "Làm sao cho người mua nhà ở xã hội được vay với lãi suất 4,8% như trước đây, chứ 6,6% hiện nay là quá cao, và được vay trong vòng 25 năm," ông Châu đề xuất.

Ông cũng khẳng định, khi cơ chế đặc thù được áp dụng nhất quán, có sự giám sát chặt chẽ và đồng hành của các cấp chính quyền, mục tiêu phát triển ít nhất một triệu căn nhà ở xã hội đến năm 2030 hoàn toàn khả thi.

Doanh nghiệp sẵn sàng tăng tốc với cơ chế mới

Về phía doanh nghiệp, ông Phạm Tiến Dũng - Chủ tịch HĐQT CTCP Cát Tường - chủ đầu tư nhiều dự án nhà ở xã hội tại Bắc Ninh bày tỏ tin tưởng và kỳ vọng vào Đề án xây dựng ít nhất một triệu căn hộ nhà ở xã hội và đánh giá cao các chính sách đã được tháo gỡ trong thời gian qua, đặc biệt là Nghị quyết 201/2025/QH15 của Quốc hội và Quyết định 444/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, giúp doanh nghiệp yên tâm triển khai dự án.

Ông Phạm Tiến Dũng – Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Cát Tường. Ảnh: VGP.

Dù đối mặt nhiều khó khăn nhưng ông Dũng cho hay, đến nay doanh nghiệp đã hoàn thành và bàn giao 4.000 căn nhà ở xã hội. Dự kiến năm 2025 phát triển thêm 1.000 căn và năm 2026 tiếp tục thêm 1.000 căn nữa. Ông khẳng định, nếu trong giai đoạn khó khăn còn làm được thì với cơ chế hiện hành, mục tiêu một triệu căn nhà ở xã hội là hoàn toàn khả thi.

Trong thời gian tới, đơn vị này cho biết sẽ tiếp tục mở rộng các dự án nhà ở xã hội tại Bắc Ninh và các địa phương khác. Theo ông, điều quan trọng nhất mà chính sách mới mang lại không chỉ là tháo gỡ thủ tục, mà là tạo dựng niềm tin thể chế - nền tảng để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư và vượt qua thách thức.

Về phía địa phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phạm Văn Thịnh cho hay với các chính sách hiện hành, các rào cản chính sách đã cơ bản được tháo gỡ và bây giờ chỉ còn trách nhiệm của chính quyền địa phương trong triển khai thực hiện.

Chia sẻ thực tiễn địa phương, ông Thịnh nêu ở địa phương, các nội dung liên quan đến quy hoạch, xây dựng, kế hoạch phát triển nhà ở thường cũng sẽ được đảm bảo điều chỉnh theo chỉ đạo của Thủ tướng, nhưng khó nhất vẫn là giải phóng mặt bằng.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Phạm Văn Thịnh. Ảnh: VGP.

Trong tổng số hơn 50 dự án nhằm hiện thực hóa kế hoạch xây dựng hơn 70.000 căn nhà ở xã hội, chỉ có hơn 20 dự án sử dụng quỹ đất độc lập, còn lại đều nằm trong các khu đô thị, khu dân cư đã có mặt bằng sạch. Thời gian tới, khi điều chỉnh địa giới hành chính, Bắc Giang sẽ có thêm quỹ đất công, tạo điều kiện thuận lợi để chuyển đổi sang phát triển nhà ở xã hội.

Ông Thịnh cho biết, với chỉ tiêu khoảng 69.000 căn hộ đến năm 2030 do Trung ương giao, tỉnh đặt mục tiêu hoàn thành. Đồng thời, Bắc Giang sẽ cơ bản lựa chọn xong các chủ đầu tư cho toàn bộ dự án nhà ở xã hội trước quý 2/2026 để đảm bảo tiến độ triển khai.

Thảo Ngân

Nguồn Mekong Asean : https://mekongasean.vn/cat-giam-hon-1000-ngay-lam-thu-tuc-hien-thuc-hoa-mot-trieu-can-nha-o-xa-hoi-42315.html