Ở phía Bắc của nước ta có nhiều loại rau mọc hoang dại vị đắng ngắt trở thành đặc sản được săn lùng, trong đó phải kể đến rau đắng cảy. Chúng thuộc cây bụi nhỏ, thân gầy guộc, mọc là là mặt đất, mọc cao đến đầu gối, đến vai người. Chúng mọc ở những nơi đất cỗi cằn, mọc lẫn trong những loài cây, những bụi rậm hoang dại, ở bìa rừng hay các bãi đất trống.
Sau Tết, là thời điểm rau đắng cảy thi nhau đâm chồi non. Ở khắp thân cành, những búp non mọc chi chít. Đó cũng là thời điểm người dân ở các tỉnh Phú Thọ, Lạng Sơn rủ nhau lên núi hái đắng cảy về chế biến món ăn.
Rau đắng cảy có nhiều ở vùng núi phía Bắc.
Chị Loan (32 tuổi, Phú Thọ) cho biết, loại rau này có vị đăng đắng nhưng rễ lại ngọt. Xưa chúng gắn với những bữa cơm của người dân nghèo. "Tôi cũng được ăn các món từ loại rau này khá nhiều lần. Nào là đắng cảy xào trứng gà, luộc chấm mối vừng hoặc nấu canh...
Tất cả đều chung hương vị: ban đầu hơi đắng đầu lưỡi nhưng hậu vị lại ngọt mát, dễ gây nghiện. Nếu ai vượt qua được sẽ thấy ngon, thích được ăn thêm lần nữa. Còn ai thấy đắng sẽ chẳng thể được cảm nhận hương vị đặc biệt này", chị nói.
Theo kinh nghiệm của người dân vùng núi, muốn có những đọt rau đắng cảy tươi ngon, người dân phải lên núi hái vào tiết trời ấm áp. Rau hái về ăn càng sớm càng tốt thì mới giòn và giữ được hương vị thơm ngon.
Đặc sản rau đắng cảy có thể chế biến thành món ăn ngon.
Chị Loan cho hay, ai ở quê chị cũng thích rau đắng cảy nhưng hiện không có nhiều. Trong khi đó, chúng lại trở thành đặc sản được dân thành phố ăn lùng. Vì thế người dân địa phương đã mang cây về trồng trong vườn nhà để tiện thu hái, cải thiện kinh tế gia đình.
Hiện nay, trên chợ mạng rau đắng cảy được bán với giá khoảng 80.000 đồng/kg mỗi khi đến mùa. Thậm chí người thành phố còn nhờ người ở vùng núi mua giúp rồi gửi xuống dưới xuôi.
Đặc sản rau đắng cảy xào trứng.
"Một số người bạn của tôi thích ăn đặc sản rau tự nhiên nên đã nhờ mua gửi xuống. Họ chấp nhận chờ đợi để được ăn rau sạch, tươi ngon. Bởi không phải lúc nào tôi cũng có thể gom được.
Người dân quê tôi còn lên núi đào rễ đắng cảy về băm nhỏ, phơi khô và sao vàng để hãm nước uống như một vị thuốc quý", người phụ nữ cho hay.
Khai Tâm