Cây 'vua' trên đất phèn mặn giúp người dân nâng cao thu nhập

6 giờ trướcBài gốc

Lâu nay, vùng đất phèn mặn ở Cần Thơ luôn là một bài toán khó đối với nông nghiệp. Nước mặn xâm nhập, độ pH trong đất cao khiến nhiều loại cây trồng không thể phát triển, thậm chí là lụi tàn. Tuy nhiên, cây mãng cầu xiêm đã chứng minh khả năng thích nghi phi thường của mình.

"Vị cứu tinh" nơi đất phèn mặn

Theo các thành viên HTX Mãng cầu xiêm Thuận Hòa (xã Thuận Hòa), đây là một trong những loại cây ăn trái tốt nhất và phù hợp nhất cho vùng đất này.

Minh chứng là HTX có gần 40 ha trồng mãng cầu xiêm đang cho trái. Vùng đất phèn và bị ảnh hưởng mặn rất thích hợp loại mãng cầu xiêm ghép trên gốc bình bát. Cây phát triển rất mạnh nhờ khả năng chịu phèn mặn của gốc ghép, có thể chịu được độ mặn từ 6 - 10‰.

Nhờ đặc tính này, cây mãng cầu xiêm phát triển mạnh mẽ, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân. Một ha mãng cầu được chăm sóc bài bản có thể cho năng suất từ 40 - 50 tấn trái mỗi năm. Với khoảng cách trồng hợp lý, mật độ từ 70 - 80 gốc/công, các thành viên HTX đã tận dụng tối đa diện tích canh tác, tối ưu hóa năng suất.

Giá trị của cây mãng cầu không chỉ dừng lại ở quả tươi. Với giá bán dao động từ 14.000 - 20.000 đồng/kg trở lên tùy thời điểm, mỗi hecta mãng cầu xiêm mang về cho người nông dân lợi nhuận khoảng 600 triệu đồng mỗi năm, sau khi trừ chi phí. Đây là một con số ấn tượng, giúp nhiều hộ gia đình thoát nghèo và vươn lên làm giàu bền vững.

Mãng cầu xiêm phù hợp trồng ở vùng đất nhiễm phèn.

Những câu chuyện về mãng cầu xiêm Cần Thơ không chỉ là câu chuyện của trái ngọt. Nó còn là câu chuyện về tư duy đột phá, về sự nỗ lực làm mới chính mình của người nông dân. Các HTX đã không ngừng tìm tòi, nghiên cứu để chế biến sâu, nâng cao giá trị cho quả mãng cầu.

Đơn cử như HTX mãng cầu Thới Hưng, ngoài việc bán quả tươi, các thành viên còn chế biến trà mãng cầu, một sản phẩm đạt chuẩn OCOP 4 sao với giá bán từ 450.000 - 500.000 đồng/kg. Hay như HTX Trung Hòa, không chỉ sản xuất trà, các thành viên còn nghiên cứu sản xuất cả rượu mãng cầu. Một sản phẩm độc đáo khác là lá mãng cầu tươi cũng được tận dụng, bán với giá 15.000 đồng/kg, tạo thêm nguồn thu nhập đáng kể cho thành viên, hộ liên kết.

Theo các thành viên HTX mãng cầu Thới Hưng, việc chế biến sâu không chỉ tiêu thụ hết sản lượng mãng cầu mà còn tạo ra những sản phẩm có giá trị kinh tế cao hơn nhiều lần. Điều này giúp người nông dân chủ động hơn trong sản xuất và tránh được tình trạng 'được mùa mất giá'.

Bí quyết cho trái quanh năm

Một trong những thách thức lớn nhất của cây ăn trái là tính thời vụ. Tuy nhiên, người nông dân, HTX trồng mãng cầu ở Cần Thơ đã tìm ra bí quyết để vượt qua rào cản này. Mãng cầu xiêm thường cho trái hai vụ mỗi năm, nhưng để đạt năng suất cao và cho trái quanh năm, bí quyết nằm ở kỹ thuật thụ phấn nhân tạo.

Như tại HTX Thuận Hòa, nếu muốn cây cho trái vào mùa thuận, các thành viên tính toán thời gian thụ phấn sẽ bắt đầu từ tháng 6 đến tháng 7 dương lịch. Từ lúc thụ phấn đến thu hoạch khoảng hơn 4 tháng. Mùa mãng cầu xiêm bắt đầu từ khoảng tháng 10 đến tháng 5 dương lịch năm sau.

Mãng cầu xiêm đã được chế biến sâu nhằm nâng cao giá trị kinh tế.

Việc chủ động tính toán thời vụ để thụ phấn giúp quả mãng cầu sai trĩu cành, đồng thời cho phép người dân điều chỉnh thời gian thu hoạch, tránh được tình trạng cung vượt cầu vào những thời điểm chính vụ.

Nhờ kỹ thuật này, vào thời điểm trái vụ, mỗi công mãng cầu cho năng suất ổn định từ 4,5 - 5 tấn, mang lại lợi nhuận từ 40 - 42 triệu đồng/công/năm.

Có thể thấy, mô hình HTX đã trở thành xương sống, là động lực chính để phát triển cây mãng cầu xiêm ở Cần Thơ. Các HTX đóng vai trò kết nối, hỗ trợ người dân từ khâu kỹ thuật, sản xuất đến chế biến và tiêu thụ.

Tại HTX, các thành viên được tập huấn kỹ thuật chăm sóc, thụ phấn nhân tạo, giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. HTX cũng là cầu nối để đưa sản phẩm mãng cầu tươi và các sản phẩm chế biến sâu ra thị trường, xây dựng thương hiệu, mở rộng kênh phân phối.

Sự ra đời của các thương hiệu như Trà mãng cầu Thới Hưng hay dự án Rượu mãng cầu Cờ Đỏ… không chỉ là câu chuyện kinh doanh mà còn là sự khẳng định về chất lượng và giá trị của nông sản Việt. Nó cho thấy, với sự đồng lòng, sáng tạo, và áp dụng khoa học kỹ thuật, người nông dân hoàn toàn có thể làm chủ cuộc sống, làm giàu chính đáng trên mảnh đất quê hương.

Trợ lực cho HTX phát triển theo chuỗi

Để đưa mãng cầu xiêm thành cây trồng chủ lực, mang lại thu nhập cao và hỗ trợ người dân giảm nghèo hiệu quả, thời gian qua, Liên minh HTX TP Cần Thơ đã phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng và Liên minh HTX Việt Nam triển khai nhiều hoạt động cụ thể để giúp các HTX mãng cầu xiêm hoạt động hiệu quả hơn.

Trong đó, Liên minh HTX TP Cần Thơ đã phối hợp với các sở, ngành liên quan để giúp HTX tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi, đồng thời tư vấn, hướng dẫn ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Điều này giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, như việc áp dụng các tiêu chuẩn VietGAP để đảm bảo an toàn thực phẩm cho quả mãng cầu và những sản phẩm chế biến từ mãng cầu xiêm..

Liên minh HTX thành phố cũng đóng vai trò kết nối các HTX với doanh nghiệp, giúp thiết lập các chuỗi giá trị bền vững. Cụ thể, hơn 70% HTX cây ăn trái tại Cần Thơ, trong đó có các HTX mãng cầu xiêm đã ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm đầu ra, giảm rủi ro về thị trường và giá cả cho người nông dân.

Để các HTX xây dựng được thương hiệu và kết nối tiêu thụ hiệu quả, Liên minh HTX thành phố đã hỗ trợ các HTX tham gia các chương trình xúc tiến thương mại, hội chợ, kết nối tiêu thụ sản phẩm cả trong và ngoài thành phố. Các sản phẩm đặc trưng như trà mãng cầu hay rượu mãng cầu được quảng bá rộng rãi, góp phần xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP (Chương trình mỗi xã một sản phẩm) và mở rộng thị trường.

Đặc biệt, trong bối cảnh công nghệ số phát triển, Liên minh HTX TP Cần Thơ còn hỗ trợ các HTX ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động sản xuất, kinh doanh. Điều này bao gồm việc hướng dẫn sử dụng các nền tảng thương mại điện tử như Posmart, Voso hay chonongsancantho.vn để quảng bá và tiêu thụ sản phẩm, giúp các HTX tiếp cận thị trường rộng lớn hơn.

Nhờ những hỗ trợ đắc lực này, các HTX mãng cầu xiêm ở Cần Thơ đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Việc tham gia sản xuất theo chuỗi giá trị giúp các HTX tiết giảm chi phí, tăng giá trị sản phẩm, từ đó thu nhập của thành viên tăng lên đáng kể (từ 10% trở lên).

Những HTX áp dụng các tiêu chuẩn sản xuất nghiêm ngặt và công nghệ cao giúp sản phẩm mãng cầu xiêm Cần Thơ đạt chất lượng tốt, có mã truy xuất nguồn gốc rõ ràng, đáp ứng được các yêu cầu khắt khe của thị trường. Và nhất là những mối liên kết với doanh nghiệp giúp HTX có đầu ra ổn định, tránh tình trạng "được mùa mất giá", tạo động lực để người dân yên tâm sản xuất.

Câu chuyện về cây mãng cầu xiêm ở Cần Thơ không chỉ là một ví dụ điển hình về phát triển kinh tế mà còn là một bài học ý nghĩa về sự thích ứng, đổi mới và hợp tác. Từ những vùng đất tưởng chừng cằn cỗi, người nông dân, thành viên HTX đã biến cây mãng cầu xiêm thành một loại cây "vua", mang lại thu nhập ổn định và cuộc sống ấm no.

Minh Nhương

Nguồn Vnbusiness : https://vnbusiness.vn//mo-hinh/cay-vua-tren-dat-phen-man-giup-nguoi-dan-nang-cao-thu-nhap-1108908.html