'Cê hai tê' và câu chuyện khai thác tài nguyên bản địa trong du lịch

4 giờ trướcBài gốc

Anh luôn đầu tư, chăm chút làm mới các tour du lịch, khơi gợi cho du khách về ý thức du lịch có trách nhiệm. Võ Văn Phong của C2T đã có một cách khai thác tài nguyên bản địa trong du lịch đáng chú ý.

Du khách trồng bần trên bãi bồi.

Tám năm trước khi bắt tay vào làm du lịch ở xứ dừa Bến Tre (nay thuộc tỉnh Vĩnh Long), anh Võ Văn Phong đã nhìn thấy việc đưa du khách đến các điểm du lịch được thiết kế sẵn các trò chơi giải trí rồi tổ chức tiệc tùng với những món ăn quen thuộc như cá tai tượng chiên xù… theo kiểu tour du lịch miền Tây sẽ sớm khiến du khách chán chường, chỉ đến một lần rồi không trở lại. Nhưng Bến Tre không có núi đồi, hang động, không có bãi biển đẹp thì làm sao để thu hút những du khách thích khám phá, vị giám đốc trẻ trăn trở và quyết chọn con đường đi của riêng mình: làm du lịch dựa vào tài nguyên bản địa.

Từ một Bến Tre giàu tài nguyên…

Bến Tre có vườn cây trái ngọt lành; có vườn dừa rợp mát; nhiều sông, rạch với rừng bần, dừa nước; có rừng ngập mặn; có chợ dừa; có vùng đất Giồng Trôm nơi sinh ra của nhiều vị tướng, nhà lãnh đạo đất nước; có nôi Đồng Khởi... Với Phong, đó là những tài nguyên quý giá, nhưng điều thú vị chính là cách anh khai thác các tài nguyên này.

Anh Phong thiết kế tour du lịch Về miệt biển kiểu C2T (đọc là cê hai tê - viết tắt từ slogan “Chỉ có tận tâm, tận tình phục vụ khách” của Công ty TNHH MTV Truyền thông Du lịch C2T) do Phong làm giám đốc. Về miệt biển cho du khách học cách đặt bẫy cá thòi lòi trong rừng ngập mặn, nướng cá thòi lòi chấm muối ớt, cách bắt và trói con cua biển luôn múa hai thanh kiếm (càng cua) sẵn sàng kẹp một phát đau điếng vào tay người bắt nó. Ở bãi bồi rừng ngập mặn, du khách được lội trên những bãi bồi mịn mát phù sa, cùng người dân trồng rừng giữ đất, làm cho bãi bồi ngày một bồi lấn ra xa về biển cả. Ở bãi biển Bình Đại còn có cồn Chày Mười. Cồn này lạ lắm, sóng biển đưa ốc viết dạt vào bờ lâu ngày thành đê cao hơn một mét. Du khách đến cồn Chày Mười thích thú khi tự tay mình bắt lên những con ốc tươi, luộc chín, lể ruột ốc còn nóng hổi, chấm muối tiêu chanh... nó ngon làm sao. Một Bến Tre với 65 ki lô mét đường biển dù không có bãi cát trắng, vàng đẹp đẽ cho người chuộng tắm biển nhưng C2T đã mang cho du khách những chuyến đi trải nghiệm nhịp sống đời thường của người dân địa phương gần gũi, sống động và ấn tượng như vậy.

Ở thành phố Bến Tre cũ, Phong có tour du lịch Thành phố dưới tán dừa. Tàu du lịch đưa du khách ngắm sông, áp sát rừng bần ven sông Bến Tre hái trái bần chua làm nước chấm để thưởng thức những con tôm càng xanh vừa đánh bắt trên sông, chủ ghe luộc chín theo đặt hàng của C2T. Theo dòng sông Bến Tre, tàu du lịch đưa khách đến những con rạch rợp bóng dừa nước, khách thích thú chụp ảnh lưu niệm với cảnh quan vừa đặc trưng vừa không kém phần thơ mộng ở miền Tây này. Khi lên bờ, khách được mời giải khát với nước dừa dứa ở vườn cô Sáu Điệp, học cách phân biệt giữa cây dừa dứa và dừa xiêm, rồi khách được trải nghiệm bơi xuồng, chạy xe đạp trên những con đường trải đầy hoa của xã nông thôn mới, rồi cùng người dân trải nghiệm làm kẹo dừa, dệt chiếu... Chuyến về ban đêm, khách ra bến tàu dưới ánh đuốc lá dừa. Trên đường về, tàu du lịch lại đưa khách đến những hàng cây bần ven sông nơi những đàn đom đóm lập lòe như cây thông noel - một màn trình diễn nghệ thuật của tự nhiên mà người ở thành thị khó mà xem được.

Du khách thích chụp ảnh trên sông hai bên có hàng dừa nước.

Trong các tour du lịch, anh Phong cũng kết hợp với các nhà vườn ở địa phương chuyên trồng cây ăn trái, như chôm chôm, sầu riêng, bòn bon, măng cụt để đưa du khách đến vui chơi, tự hái trái cây rồi dùng cơm dưới bóng mát vườn cây hay tham gia vào các dịch vụ khác. Chủ vườn theo cam kết với C2T dĩ nhiên sẽ phải tính giá đúng khi khách đến xem đờn ca tài tử, hay học dệt chiếu... Anh Phong cũng ký hợp đồng với các hộ dân cho phép du khách đến thăm khi có đám giỗ, tiệc cưới để du khách được mục sở thị về nét văn hóa truyền thống của địa phương. Vị giám đốc trẻ cho hay việc nghiên cứu văn hóa bản địa và đưa chúng vào các tour có khác nhau và dựa theo “khẩu vị” riêng của những nhóm du khách.

“Nó giống như việc làm món theo ý người ăn vậy, khi khẩu vị riêng được nâng niu người thưởng thức càng thấy ngon miệng hơn như được yêu, được trân trọng. Nên các nhóm du khách ở miền ngoài hoặc du khách nước ngoài và Việt kiều rất thích, năm nào cũng háo hức trở lại với C2T và năm nào cũng hỏi kỳ này có gì hay nè”, Phong nói với Kinh tế Sài Gòn.

…đến tour du lịch Net Zero

Các tour du lịch của C2T còn nhiều điểm khác biệt nữa và luôn làm du khách thích thú. Năm 2018, C2T đã nhận được giải cao nhất với dự án “Khai thác tài nguyên bản địa làm du lịch” do Trung tâm nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) trao tặng. C2T cũng được Viện Nghiên cứu ứng dụng và đổi mới sáng tạo doanh nghiệp (3AI) phối hợp làm thí điểm Net Zero trong du lịch và trở thành đơn vị có tour Net Zero đầu tiên ở ĐBSCL.

“Thành phố dưới tán dừa” được gọi với tên mới Net Zero tour, đề cao những hành động thân thiện môi trường nhằm giảm phát thải carbon. Để làm tour xanh này, C2T đã thay thế các loại giỏ đựng trái cây, hộp đựng khăn giấy, thảm trải bàn dùng trên tàu du lịch bằng những loại làm từ lá dừa. Hướng dẫn viên cũng phát cho mỗi du khách một cuốn hộ chiếu xanh kèm mẫu bút chì ghi chép những việc làm giúp giảm phát thải trong suốt chuyến đi.

Ví dụ, khách đến từ TPHCM, đi ô tô bốn chỗ, thì lượng phát thải từ một xe là 22 ki lô gam CO2. Nếu đoàn 16 người đi bốn ô tô, lượng phát thải cộng gộp là 88 ki lô gam CO2. Theo đó hướng dẫn viên sẽ gợi ý cho du khách những việc làm mà du khách có thể cùng nhau tham gia để trung hòa lượng phát thải trong suốt hành trình của chuyến đi. Một số hành động gợi ý là dùng nước dừa thay nước đóng chai nhựa, dùng ống hút cỏ bàng; dùng tôm càng xanh lớn do ngư dân đánh bắt dưới sông nhưng mỗi người chỉ dùng một con nhằm góp phần giữ nguồn lợi thủy sản không cạn kiệt. Khách được chọn hỗ trợ người đánh bắt tôm trên sông một ít tiền để trả lại sông các loại tôm nhỏ, tôm trứng, riêng gốc, chà cây, rác nylon dưới lòng sông sẽ được mang về điểm tập kết tiêu hủy. Sau bữa ăn trên tàu, khách được rửa tay bằng hoa bần thay cho dùng xà phòng - một nguồn làm ô nhiễm môi trường sông nước. Đó là những hành động giảm thải CO2 được tính điểm trừ vào phát thải ban đầu.

Du khách còn được mời tham gia một số việc góp phần giảm thải CO2 như trồng cây bần (còn gọi là cây thủy liễu) trên bãi bồi ven sông. Cây bần không chỉ giữ đất, thu giữ CO2 mà còn là nơi sinh sống của nhiều loài động, thực vật như chim, ong làm tổ trên cây; trái bần chín rụng xuống làm thức ăn cho cá, có cá làm thực phẩm cho con người; dưới tán bần có cây cóc kèn, cây mái dầm... và nhiều loài thủy sản.

Du lịch Net Zero còn đưa ra những gợi ý về giảm thải carbon trong chuyện ăn uống, như dùng thức ăn luộc thay vì chiên, nướng. Với nguyên liệu nấu canh chua thì dùng cá dưới sông, bắp chuối, trái bần, rau cải trời, rau nhút... mua trong vườn nhà dân, tránh vận chuyển từ xa về làm tăng lượng phát thải...

...và du lịch có trách nhiệm

Hành trình tour du lịch đến những rạch, xẻo rợp bóng dừa nước ở xã Nhơn Thạnh (nay là phường An Hội). Tour đưa khách đến vườn dừa rộng 2 héc ta của cô Sáu Điệp. Ở vườn dừa này, nhiều du khách ngạc nhiên khi nhìn thấy bảng giới thiệu một cây dừa: “Tôi là dừa xiêm (Cocos Nucifera). Tôi 30 năm tuổi. Tôi hấp thụ 250,8 ki lô gam CO2 mỗi năm”. Nhiều du khách thích thú chụp ảnh lưu niệm với cây dừa xiêm này.

Tham gia cùng tour có Tiến sĩ Lê Anh Tuấn, nguyên phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu biến đổi khí hậu, trường Đại học Cần Thơ, ông cho biết: “Cây dừa là loại cây trồng ứng phó với biến đổi khí hậu, cây càng nhiều năm tuổi, lượng thu giữ CO2 càng nhiều”.

Trong chuyến đi, khách có thể mua hàng thủ công mỹ nghệ từ dừa, vài túi phân hữu cơ của người dân bày bán ở các điểm du lịch về chăm bón cho cây trái hoặc hoa kiểng ở nhà là việc làm giúp người dân nông thôn có thu nhập qua những sản phẩm thân thiện môi trường, được tính thêm vào điểm trừ phát thải CO2 trước đó.

Với nhiều việc làm hướng đến mục tiêu giảm thải khí CO2 ra môi trường, ngày 22-11-2024, Net Zero tour Bến Tre của anh Võ Văn Phong vinh dự nhận giải nhất Giải thưởng quốc tế Kotler Awards do Giáo sư Philip Kotler (người Mỹ) sáng lập, nhằm tôn vinh các nhà tiếp thị kinh doanh, chuyên gia Marketing, nhà quản trị chiến lược và doanh nghiệp xuất sắc với những thành tựu vượt trội đóng góp cho sự phát triển bền vững và nâng tầm thương hiệu quốc gia.

“Net Zero tour Bến Tre ngoài đồng hành trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, góp phần thực hiện cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Việt Nam, còn muốn du khách tiếp cận các bài học bảo vệ môi trường từ những việc làm nhỏ nhưng có ý nghĩa và làm cho du khách thấy hạnh phúc khi thể hiện tâm thiện của mình trong những hành động giảm khí thải carbon ra môi trường”, anh Võ Văn Phong nói.

Lư Thế Nhã

Nguồn Saigon Times : https://thesaigontimes.vn/ce-hai-te-va-cau-chuyen-khai-thac-tai-nguyen-ban-dia-trong-du-lich/