Chấm dứt thuế khoán, hộ kinh doanh sẽ nộp thuế theo 3 ngưỡng doanh thu

4 giờ trướcBài gốc

Từ ngày 1/1/2026, Bộ Tài chính sẽ chính thức triển khai mô hình quản lý thuế mới đối với hộ và cá nhân kinh doanh, thay thế hoàn toàn cơ chế thuế khoán đã áp dụng trong nhiều năm qua.

Theo đó, các hộ kinh doanh sẽ được phân loại thành ba nhóm dựa trên mức doanh thu hằng năm, với các quy định khác nhau về thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, nghĩa vụ kê khai, sử dụng hóa đơn, mở tài khoản ngân hàng và ghi chép sổ sách kế toán. Đây được xem là bước đi quan trọng nhằm tăng tính minh bạch, công bằng và hiện đại hóa công tác quản lý thuế, đồng thời hỗ trợ người kinh doanh tuân thủ đúng quy định pháp luật.

Ba nhóm hộ kinh doanh theo mức doanh thu

Theo Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán” vừa được Bộ Tài chính phê duyệt, nhóm 1 bao gồm các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu không quá 200 triệu đồng mỗi năm.

Những đối tượng thuộc nhóm này sẽ được miễn hoàn toàn thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Việc kê khai doanh thu chỉ thực hiện hai lần mỗi năm, vào đầu năm và giữa hoặc cuối năm, nhằm xác định nghĩa vụ thuế một cách đơn giản, giảm tối đa thủ tục hành chính. Việc sử dụng hóa đơn điện tử có mã tuy không bắt buộc nhưng được khuyến khích, nhất là trong giao dịch trực tiếp với người tiêu dùng. Hoạt động ghi chép doanh thu sẽ được thực hiện theo hình thức đơn giản, có thể thông qua phần mềm miễn phí do cơ quan thuế cung cấp. Nhóm này cũng không bắt buộc phải mở tài khoản ngân hàng riêng phục vụ hoạt động kinh doanh.

Các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu không quá 200 triệu đồng/năm sẽ được miễn hoàn toàn thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân

Nhóm 2 áp dụng đối với các hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu từ trên 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng mỗi năm. Các đối tượng này sẽ nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp trực tiếp, tính theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu, hoặc có thể đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ nếu đáp ứng đủ điều kiện. Thuế thu nhập cá nhân cũng được tính theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu tùy theo ngành nghề, kê khai theo quý và quyết toán vào cuối năm.

Với các hộ có doanh thu vượt 1 tỷ đồng và hoạt động bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng, việc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền sẽ là yêu cầu bắt buộc. Nhóm này vẫn được áp dụng chế độ kế toán đơn giản nhưng phải mở tài khoản ngân hàng riêng cho hoạt động kinh doanh.

Nhóm 3 bao gồm các hộ và cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm. Đây là nhóm có quy mô lớn, bắt buộc áp dụng phương pháp khấu trừ khi tính thuế giá trị gia tăng. Đối với thuế thu nhập cá nhân, hộ kinh doanh thuộc nhóm này sẽ nộp thuế theo mức 17% trên phần thu nhập tính thuế.

Các hộ có doanh thu trên 50 tỷ đồng mỗi năm phải kê khai thuế hàng tháng; trường hợp doanh thu từ 3 đến 50 tỷ đồng sẽ kê khai theo quý và thực hiện quyết toán vào cuối năm. Việc sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền là bắt buộc, đồng thời phải ghi sổ kế toán theo chế độ kế toán của doanh nghiệp siêu nhỏ hoặc doanh nghiệp vừa, cũng như mở tài khoản ngân hàng riêng phục vụ hoạt động kinh doanh.

Quản lý chặt chẽ kinh doanh online

Bên cạnh đó, mô hình mới cũng quy định rõ cách thức quản lý thuế đối với cá nhân kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử. Nếu sàn giao dịch có chức năng thanh toán, sàn sẽ thực hiện khấu trừ, kê khai và nộp thay thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu.

Trong trường hợp doanh thu cuối năm dưới 200 triệu đồng, cá nhân sẽ được hoàn lại phần thuế đã nộp thừa. Ngược lại, nếu sàn không có chức năng thanh toán, cá nhân sẽ phải tự kê khai và nộp thuế theo từng lần phát sinh, theo tháng hoặc quý.

Theo Bộ Tài chính, để hỗ trợ quá trình chuyển đổi, cơ quan thuế sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp như cung cấp miễn phí phần mềm kế toán, hướng dẫn sử dụng hóa đơn điện tử và tư vấn pháp lý, thuế vụ cho từng nhóm hộ kinh doanh.

Đặc biệt, với nhóm hộ có quy mô doanh thu lớn, Nhà nước khuyến khích chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp để được hưởng thêm các chính sách ưu đãi theo Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết 198/2025/QH15 về các cơ chế, chính sách đặc thù thúc đẩy khu vực này phát triển.

Việc chuyển đổi từ thuế khoán sang mô hình thuế mới không chỉ giúp cơ quan quản lý dễ dàng giám sát và thu đúng, thu đủ, mà còn góp phần đưa hoạt động kinh doanh cá thể đi vào khuôn khổ minh bạch, tạo tiền đề cho việc số hóa quản lý thuế trong toàn bộ nền kinh tế.

Phùng Xuân

Nguồn Thị Trường Tài Chính : https://thitruongtaichinh.kinhtedothi.vn/tai-chinh/cham-dut-thue-khoan-ho-kinh-doanh-se-nop-thue-theo-3-nguong-doanh-thu-153120.html