Hình mẫu doanh nhân kín tiếng
Trong thế giới kinh doanh hiện đại, đặc biệt là lĩnh vực công nghệ, việc các nhà sáng lập trở thành người nổi tiếng không còn xa lạ. Tuy nhiên, Robin Zeng (Tăng Dục Quần), nhà sáng lập và Chủ tịch của Contemporary Amperex Technology Ltd. (CATL) - nhà sản xuất pin xe điện (EV) lớn nhất thế giới - lại là một ngoại lệ. Với tổng tài sản cá nhân ước tính gần 40 tỷ USD, ông hoàn toàn có thể sở hữu những tài sản xa xỉ, nhưng ông đã chọn một con đường khác. "Tôi không muốn trở thành một người giàu phô trương," ông Zeng từng chia sẻ.
Robin Zeng (Tăng Dục Quần), nhà sáng lập và Chủ tịch của Contemporary Amperex Technology Ltd. (CATL). Ảnh: TL
Lối sống và triết lý này không chỉ phản ánh cá tính của ông mà còn cho thấy một sự thay đổi sâu sắc trong tầng lớp doanh nhân tại Trung Quốc. Thời kỳ của những nhà lãnh đạo công nghệ có phần độc lập và đôi khi thách thức như Jack Ma đã qua đi, nhường chỗ cho một thế hệ mới. Thế hệ này, mà ông Zeng là đại diện tiêu biểu, hiểu rõ tầm quan trọng của việc hài hòa lợi ích doanh nghiệp với tầm nhìn của chính quyền. Họ không phô trương tài sản, tránh xa truyền thông và thể hiện sự khiêm tốn.
Rupert Hoogewerf, nhà sáng lập Hurun Report, đơn vị công bố danh sách người giàu Trung Quốc hàng năm, nhận xét: "Tất cả họ đều học được rằng bản thân dù thành công cũng đừng đi khắp nơi khoe công trạng." Cùng với các nhà lãnh đạo của BYD hay Xiaomi, ông Zeng thường xuyên công khai ủng hộ các chiến lược phát triển công nghệ cao của Trung Quốc trong cuộc cạnh tranh với Mỹ.
Con đường xây dựng "đế chế" pin toàn cầu
Sinh năm 1968 tại một vùng quê nghèo ở tỉnh Phúc Kiến, câu chuyện của Robin Zeng là một minh chứng cho sự vươn lên nhờ học vấn và nắm bắt thời cơ. Sau khi tốt nghiệp ngành kỹ thuật đóng tàu và lấy bằng tiến sĩ Vật lý, ông Zeng làm việc cho một nhà máy quốc doanh trước khi rẽ sang lĩnh vực điện tử. Năm 1999, ông đồng sáng lập ATL, một công ty sản xuất pin lithium-ion cho thiết bị di động. ATL sau đó đã trở thành nhà cung cấp pin cho các sản phẩm của Apple trước khi được bán cho tập đoàn TDK của Nhật Bản vào năm 2005.
Nhận thấy tiềm năng khổng lồ của thị trường xe điện, ông Zeng thành lập CATL vào năm 2011. Thời điểm này trùng khớp với lúc chính phủ Trung Quốc bắt đầu tung ra các chính sách trợ cấp và ưu đãi mạnh mẽ cho ngành công nghiệp xe điện. CATL đã nhanh chóng phát triển nhờ chiến lược tiếp cận các khách hàng cao cấp như BMW trước, đồng thời tận dụng chính sách yêu cầu xe điện phải sử dụng pin nội địa để được nhận trợ cấp.
Sự tăng trưởng của CATL diễn ra với tốc độ phi mã. Đến năm 2024, công ty đã chiếm khoảng 37% thị phần pin xe điện toàn cầu, cung cấp sản phẩm cho hầu hết các hãng xe lớn như Tesla, BMW, Mercedes-Benz, và các thương hiệu nội địa hàng đầu. Kết quả kinh doanh quý 2/2025 vừa được công bố tiếp tục cho thấy đà tăng trưởng này, với doanh thu đạt 102 tỷ nhân dân tệ (khoảng 14 tỷ USD), tăng 12% so với cùng kỳ, dù biên lợi nhuận có phần bị ảnh hưởng do cuộc chiến giá trong ngành xe điện.
Cùng với kết quả kinh doanh, CATL liên tục củng cố vị thế dẫn đầu bằng công nghệ. Gần đây, công ty đã giới thiệu thế hệ pin sạc siêu nhanh mới có tên Shenxing Plus, có khả năng sạc để đi được 600 km chỉ trong 10 phút, một bước tiến lớn trong việc giải quyết lo ngại của người dùng về thời gian sạc.
Thách thức và tầm nhìn tương lai
Mặc dù đang ở vị thế dẫn đầu, CATL và Robin Zeng vẫn phải đối mặt với không ít thách thức. Thị trường xe điện Trung Quốc, nguồn doanh thu chính của công ty, đang bước vào giai đoạn cạnh tranh khốc liệt với các cuộc chiến về giá, gây áp lực lên biên lợi nhuận của các nhà cung cấp như CATL. Cùng với đó, trên trường quốc tế, công ty đang đối mặt với sự giám sát ngày càng gắt gao từ Mỹ và châu Âu vì các lo ngại liên quan đến an ninh và sự phụ thuộc vào chuỗi cung ứng.
Để đối phó với những thách thức này, CATL đang đẩy mạnh quá trình toàn cầu hóa. Công ty đã đưa vào hoạt động nhà máy tại Đức và đang xây dựng một nhà máy lớn khác tại Hungary để phục vụ các khách hàng châu Âu.
Về tầm nhìn dài hạn, ông Zeng định vị CATL không chỉ là một nhà sản xuất pin cho ô tô. Ông tin rằng pin sẽ là nền tảng cho một cuộc cách mạng năng lượng rộng lớn hơn, được sử dụng trong xe tải, tàu hỏa, máy bay và đặc biệt là các hệ thống lưu trữ năng lượng quy mô lớn (BESS) để hỗ trợ cho năng lượng tái tạo.
Câu chuyện của Robin Zeng và CATL là minh chứng cho một thực tế tại môi trường kinh doanh hiện nay: thành công không chỉ đến từ tầm nhìn kinh doanh và công nghệ vượt trội, mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong việc thích ứng với các thay đổi về chính sách và xã hội.
Nguồn: WSJ, Fortune, BI
Khánh An