Tập luyện thể thao vốn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe nhưng nếu quá đà, cơ thể có thể phải trả giá đắt. Mới đây, một thanh niên 9X đã nhập viện trong tình trạng nguy kịch vì tập gym với cường độ cực khắc nghiệt suốt nửa tháng.
Thanh niên nhập viện cấp cứu vì tập luyện quá sức. (Ảnh minh họa)
Cụ thể, phía bệnh viện cho biết, bệnh nhân đặt mục tiêu phải sở hữu cơ bắp trong thời gian ngắn nên đã tự xây dựng lịch tập khắc nghiệt. Mỗi ngày, thanh niên này chạy 10 km, hít đất 100 cái, nhảy dây 5.000 lần.
Sau 15 ngày, anh cảm nhận rõ sự thay đổi cơ thể, các múi cơ dần hiện lên. Tuy nhiên, niềm hứng khởi ấy đã khiến anh bỏ qua những tín hiệu cảnh báo từ chính sức khỏe của mình.
Khi được đưa vào Khoa Hồi sức tích cực, nam thanh niên trong tình trạng lơ mơ, toàn thân kiệt quệ. Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số creatine kinase (CK) tăng vọt lên tới 40.000, kèm theo suy thận cấp và nước tiểu chuyển màu nâu đen như “xì dầu”.
Các bác sĩ cảnh báo nếu không được cấp cứu kịp thời, bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng urê huyết (uremia), thậm chí tử vong.
Tập luyện quá sức: Nguy cơ tiềm ẩn của tiêu cơ vân
Không chỉ riêng trường hợp kể trên, một thanh niên khác, 25 tuổi, làm nghề shipper cũng nhập viện trong tình trạng tương tự. Với mong muốn giảm cân nhanh, anh đã tự đặt cho mình thói quen leo cầu thang thay vì sử dụng thang máy khi giao hàng.
Sau hai tuần áp dụng, cân nặng giảm thật nhưng cái giá phải trả là sức khỏe sa sút nghiêm trọng.
Trong một ngày nắng nóng, sau khi gắng sức vác hàng leo hơn 20 tầng, buổi tối anh xuất hiện triệu chứng đau nhức toàn thân. Sáng hôm sau, tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn khi anh sốt 38 độ C, hai chân không thể cử động và nước tiểu biến thành màu cà phê.
Kết quả xét nghiệm cho thấy chỉ số CK hơn 5.000 U/L, cao gấp 30 lần mức bình thường. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân mắc hội chứng tiêu cơ vân (rhabdomyolysis) - một tình trạng y khoa nguy hiểm có thể dẫn tới suy thận cấp.
Theo các chuyên gia y tế, mùa hè là thời điểm “cao điểm” của tiêu cơ vân, bởi nhiệt độ cao kết hợp với việc tập luyện hoặc lao động gắng sức khiến cơ thể dễ rơi vào tình trạng mất cân bằng điện giải và tổn thương cơ bắp.
Nguyên nhân phổ biến nhất gây bệnh chính là tập luyện quá sức. Ngoài ra, các yếu tố khác như chấn thương, tai nạn giao thông, bị đè nén lâu, sử dụng một số loại thuốc hoặc chất độc cũng có thể dẫn đến căn bệnh này.
Việc tập luyện thể thao là tốt nhưng cũng cần vừa đủ, không nên quá sức để tránh tác dụng phụ ngoài mong muốn. (Ảnh minh họa)
Dấu hiệu nhận biết và lời khuyên từ bác sĩ
Tiêu cơ vân thường được nhận biết qua 3 dấu hiệu kinh điển, đó là đau cơ liên tục, yếu cơ tiến triển nhanh và nước tiểu sẫm màu. Một số trường hợp có thể kèm theo sốt, mệt mỏi, kiệt sức bất thường.
Bác sĩ khuyến cáo, việc tập luyện thể thao cần tuân thủ nguyên tắc khoa học, đặc biệt là “nguyên tắc 10%”, nghĩa là chỉ tăng cường độ tập tối đa 10% so với giai đoạn trước để cơ thể có thời gian thích nghi. Việc đột ngột đặt ra những mục tiêu quá khắt khe dễ khiến cơ bắp bị tổn thương nghiêm trọng.
Trong điều kiện thời tiết nóng bức, người tập cần chú trọng bổ sung nước và đồ uống có chứa điện giải, thay vì chỉ uống nước lọc. Khi xuất hiện các triệu chứng cảnh báo như sốt, kiệt sức, đau nhức cơ bất thường hoặc màu sắc nước tiểu thay đổi, cần lập tức dừng tập luyện và nhanh chóng đi khám để được xử lý kịp thời.
Các chuyên gia nhấn mạnh, cơ bắp không thể đổi bằng tính mạng. Luyện tập thể dục, thể thao mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe nếu được thực hiện đúng cách, khoa học và phù hợp với thể trạng. Ngược lại, lạm dụng tập luyện hoặc chạy theo thành tích có thể để lại hậu quả nặng nề, thậm chí đe dọa tính mạng.
Minh Huy