Chắp thêm đôi cánh cho TPHCM

3 giờ trướcBài gốc

Nhân sự kiện trọng đại này, ĐTTC đã có cuộc trao đổi với TS. TRẦN DU LỊCH, chuyên gia kinh tế, người đã gắn bó nhiều năm cùng TPHCM với vai trò tư vấn.

PHÓNG VIÊN: - Thưa ông, ông có thể nhận định về vị trí, vai trò của TPHCM khi là động lực kinh tế của cả nước?

TS. TRẦN DU LỊCH: - TPHCM đã có giai đoạn đóng góp hơn 20% GDP, 30% thu ngân sách, 25% giá trị sản xuất công nghiệp và thương mại cho cả nước; đi đầu trong thu hút đầu tư FDI. Điểm nổi trội của TPHCM là nơi có truyền thống năng động sáng tạo, đóng góp nhiều mô hình kinh tế cho cả nước trong giai đoạn trước Đổi mới (năm 1986), và quá trình xây dựng hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường ở nước ta.

Nếu tính từ năm 1980 đến năm 2025, quy mô kinh tế tăng khoảng 30 lần; quy mô đô thị tăng 4 lần theo hướng văn minh hiện đại. Khi chỉnh trang đô thị cũ để phát triển đô thị mới đã làm thay đổi diện mạo TP, nâng cao đáng kể chất lượng sống của người dân, và đang hướng tới một đô thị toàn cầu.

Tuy nhiên, trong hơn 10 năm qua, vị trí, vai trò của TPHCM có dấu hiệu suy giảm, cả về tỷ trọng đóng góp vào nền kinh tế lẫn vào mô hình phát triển, do cơ chế quản lý nên nhiều dự án, công trình tồn đọng gây lãng phí nguồn lực.

TPHCM đã từng là nơi “lập nghiệp” của doanh nhân cả nước, thì trong thời đại mới phải là nơi “khởi nghiệp” của khu vực, là điểm đến của châu Á với tầm nhìn toàn cầu.

Do vậy, Nghị quyết 31-NQ/TW của Bộ Chính trị ngày 30-12-2022, về phương hướng và nhiệm vụ phát triển TP đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; cũng như Quyết định 1711/QĐ-TTg ngày 31-12-2024 của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt Quy hoạch TP thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đã đưa ra mục tiêu phát triển trong giai đoạn 20-25 năm tới: “TPHCM phát triển ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới, trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, dịch vụ của châu Á; là điểm đến hấp dẫn toàn cầu; kinh tế văn hóa phát triển đặc sắc, người dân có chất lượng cuộc sống cao; là hạt nhân của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, cực tăng trưởng của cả nước; là nơi thu hút các định chế tài chính và tập đoàn kinh tế quốc tế”.

- Với mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số, theo ông TPHCM sẽ khai thác lợi thế bằng cách nào?

- Xét về vị trí địa lý, hạ tầng, kinh tế, tiềm lực khoa học - công nghệ, nguồn nhân lực, TPHCM phải tiếp tục đi đầu trong đổi mới quản lý kinh tế, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, chuyển đổi kinh tế số, kinh tế xanh, bởi TP là nơi có điều kiện nhất để chuyển mình sang giai đoạn phát triển mới nhanh và bền vững hơn.

Theo đó, tốc độ tăng trưởng kinh tế trên địa bàn phải được duy trì với mức tăng trưởng cao hơn khoảng 1,2-1,5 lần mức bình quân của cả nước, như đã đạt được trước đây. Trong đó giai đoạn 2026-2030, đạt tốc độ tăng GRDP cao hơn 1,2 lần, và giai đoạn 2031-2035 cao hơn 1,5 lần so với cả nước; tức bình quân trong giai đoạn 2026-2035, kinh tế trên địa bàn phải tăng trưởng hàng năm hai con số 11-12%/năm, và duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định trong 10 năm tiếp theo khoảng 9-10%/năm.

Hoạt động kinh tế trên địa bàn TPHCM phải mang “tính thị trường” nhất so với cả nước. Đồng thời, nâng cao vai trò cửa ngõ giao lưu kinh tế trong nước và giao thương quốc tế, trong đó việc xây dựng Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ và trung tâm tài chính quốc tế là nhân tố đột phá.

TPHCM phải là địa phương thực hiện thành công mục tiêu nâng cao năng lực cạnh tranh thể chế thuộc nhóm ASEAN-3, như mục tiêu trung ương đề ra. 3 nhân tố cơ bản gồm nâng cao năng lực cạnh tranh - thể chế, nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng, nhất là hạ tầng số.

- Thưa ông, quay trở lại Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị, cũng như Quyết định 1711 của Thủ tướng Chính phủ, TPHCM cần tập trung những công trình, dự án nào để làm thay đổi diện mạo TPHCM?

- Theo tôi, TPHCM cần triển khai nhanh và hiệu quả Quy hoạch TPHCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Điều chỉnh quy hoạch chung TP đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 ngay trong năm 2025; xây dựng các đề án, dự án cụ thể để bố trí nguồn lực và kêu gọi đầu tư, kéo theo các chính sách thu hút đầu tư tư nhân theo cơ chế phân quyền cho TP.

Tập trung xử lý nhanh và có hiệu quả các công trình dự án tồn đọng trong nhiều năm do vướng về pháp lý, quy hoạch treo không có nhà đầu tư, dự án kéo dài lãng phí nguồn lực… nhằm hấp thụ vốn đầu tư.

Hoàn thành hệ thống giao thông kết nối Vùng, các đường cao tốc và đường Vành đai 3, 4 (đang triển khai và sẽ triển khai từ năm 2024); nối kết đường Vành đai 2 trong năm 2025-2026; triển khai trục giao thông Bắc-Nam và đường ven sông Sài Gòn theo quy hoạch.

Triển khai theo tiến độ hệ thống đường sắt đô thị, theo Nghị quyết 188 của Quốc hội, với mục tiêu hoàn thành khoảng 355 km đường sắt đô thị vào năm 2035; triển khai đường sắt tốc độ cao TPHCM-Cần Thơ; nghiên cứu phương án kết nối với Cần Giờ và Bà Rịa - Vũng Tàu; đường sắt đô thị nối ga Thủ Thiêm với Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Tiến hành thực hiện việc chuyển đổi chức năng 5 khu chế xuất-khu công nghiệp (trong số 17 khu) theo kết luận của Ban thường vụ Thành ủy trong năm 2025 và các năm tiếp theo; xây dựng chương trình tổng thể chuyển đổi công nghiệp TP cho cả giai đoạn 2026-2035.

Đây là xu hướng tất yếu TP phải nhanh chóng thực hiện để thu hút dòng vốn đầu tư mới. Xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế TPHCM theo nội dung đã được trung ương phê duyệt, để từng bước khẳng định vị trí vai trò đối với khu vực và thế giới.

Bên cạnh đó, tiếp tục các dự án xử lý nhà ở trên và ven kênh rạch; định hình đặc trưng của đô thị sông nước. Đặt mục tiêu đến năm 2035 xử lý xong toàn bộ nhà ở trên và ven kênh rạch (khoảng 40.000 căn) và chỉnh trang các khu dân cư ở các con hẻm sâu thiếu an toàn và thiếu không gian sống. Tạo sự đột phá trong tiến độ phát triển nhà ở và cải tạo xây dựng lại các chung cư cũ.

Cuộc cách mạng về tổ chức sắp xếp lại bộ máy quản lý từ trung ương đến địa phương, đang tiến hành theo chỉ đạo mạnh mẽ của lãnh đạo Đảng và Nhà nước từ trung ương, mở ra cơ hội cho TP xây dựng nền công vụ hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; phù hợp với sự vận hành của cơ chế kinh tế thị trường và xu hướng phát triển của thời đại trong kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

- Xin cảm ơn ông.

YÊN LAM (thực hiện)

Nguồn SGĐT : https://dttc.sggp.org.vn/chap-them-doi-canh-cho-tphcm-post122343.html