Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng
Sáng 19/6, tại phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng, các đại biểu rất quan tâm đến vấn đề phát triển kinh tế tư nhân.
Đại biểu Hoàng Quốc Khánh (Lai Châu) cho biết, tại kỳ họp này, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 198 về phát triển kinh tế tư nhân. Theo đó, doanh nghiệp tư nhân, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh được Nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh, dự án tuần hoàn. Dù phấn khởi những cử tri cũng lo lắng bởi chính sách hỗ trợ lãi suất 2% này trước đây thực hiện (Nghị quyết 43) không hiệu quả, tỉ lệ vay rất thấp. Giải pháp nào để sớm đưa chính sách vào cuộc sống thực chất?
Đại biểu Hoàng Quốc Khánh (Lai Châu)
Về chính sách hỗ trợ 2%, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay, đối với các doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình kinh doanh xanh, tuần hoàn đáp ứng được tiêu chuẩn là rất đáng quý và đây là xu hướng tất yếu.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Thắng cho hay, rào cản lớn nhất hiện nay là tiếp cận tài chính xanh, nhất là doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Về giải pháp, Bộ trưởng nhấn mạnh việc xây dựng văn bản hướng dẫn thực hiện phải đảm bảo rõ ràng, khả thi, dễ thực hiện.
Bộ cũng có báo cáo Chính phủ triển khai chính sách này qua hai kênh: hệ thống quỹ tài chính ngoài ngân sách và ngân hàng thương mại. Đối với triển khai quỹ, bộ đang khẩn trương ban hành nghị định để thực hiện chính sách này và báo cáo Chính phủ trong năm nay.
Đối với triển khai qua ngân hàng thương mại, bộ sẽ có phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để xây dựng nghị định hướng dẫn theo hướng đổi mới phương thức hỗ trợ, khắc phục những bất cập thực hiện trước đây; quy định rõ tiêu chuẩn, đối tượng, thủ tục đơn giản và đảm bảo tính khả thi.
Bố trí nguồn lực đúng và đủ, ông Nguyễn Văn Thắng cho hay dự kiến bố trí đủ cho các quỹ tài chính ngoài ngân sách như quỹ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, quỹ bảo vệ môi trường, quỹ đầu tư phát triển của địa phương. Cùng với đó có chính sách hỗ trợ các ngân hàng thương mại triển khai được việc cho vay.
Làm gì để hộ kinh doanh cảm thấy thuận lợi trong nộp thuế?
Đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) nêu, Nghị quyết 68 về kinh tế tư nhân đã đề cập đến việc phát triển hộ kinh doanh thông qua bỏ thuế khoán. Chính sách này tác động đến hàng triệu hộ kinh doanh, mang đến tâm lý e ngại.
"Các hộ không ngại việc nộp thuế, nhưng e ngại về thủ tục hoặc cách tính toán làm thế nào cho đúng. Chính phủ có kế hoạch và giải pháp gì để chuẩn bị cho các hộ kinh doanh sau khi bỏ thuế khoán, để các hộ cảm thấy thuận lợi, chuyên nghiệp và hứng khởi trong việc nộp thuế", ông Hoàng Văn Cường đề nghị.
Đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội)
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho rằng, vừa qua, Nghị quyết của Quốc hội đã yêu cầu bỏ thuế khoán trong năm 2026. Cơ chế thuế khoán chỉ phù hợp trong giai đoạn nhất định nhưng dễ bị lạm dụng, gây bất bình đẳng giữa các loại hình kinh doanh. Hình thức này không tạo động lực để các hộ kinh doanh lớn lên thành doanh nghiệp nhỏ và vừa. Việc bãi bỏ thuế khoán từ năm 2026 là chủ trương rất đúng là bước đi căn cơ và cần thiết để minh bạch hóa hoạt động của các hộ kinh doanh; thúc đẩy chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp và khu vực chính thức.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, việc triển khai sẽ có tác động lớn. Bộ Tài chính đang chuẩn bị đồng bộ về pháp lý, công cụ để việc triển khai đảm bảo thuận lợi, giảm gánh nặng về thủ tục, chi phí cho người dân. Bộ đang rà soát, sửa luật quản lý thuế, thu nhập cá nhân, hướng đến mô hình quản lý thuế mới đơn giản, minh bạch, dễ thực hiện; đơn giản hóa sổ sách, hóa đơn chứng từ. để đảm bảo hộ kinh doanh không bị áp lực khi chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp.
"Kinh tế tư nhân đông nhưng chưa mạnh"
Đại biểu Dương Khắc Mai (Đắk Nông) nói "kinh tế tư nhân đông nhưng chưa mạnh". Theo đại biểu, nguyên nhân là thể chế còn bất cập, chồng chéo, chưa tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển. Quốc hội đã ban hành nhiều nghị quyết tháo gỡ các thể chế nhưng vấn đề còn lại là triển khai thực hiện. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng nêu những luật nào cần sửa và việc thực hiện thế nào để đảm bảo kinh tế tư nhân đột phá phát triển.
Đại biểu Dương Khắc Mai (Đắk Nông)
Về băn khoăn của đại biểu Dương Khắc Mai, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, các nghị quyết của Trung ương và Quốc hội thể hiện các chính sách giải pháp tổng thể, toàn diện phát triển kinh tế tư nhân. Bộ Tài chính đã nghiên cứu, đưa ra ba nhóm nhiệm vụ. Với vấn đề đã rõ, có tác động lớn đến doanh nghiệp, doanh nhân mà chưa thuộc phạm vi sửa đổi của luật, đã được thể chế hóa tại Nghị quyết 198. Với vấn đề thuộc phạm vi điều chỉnh của luật có trong chương trình kỳ họp này, Chính phủ đã chỉ đạo rà soát, nghiên cứu thể chế hóa ngay tại dự thảo luật, đảm bảo đồng bộ.
Các nhóm vấn đề đã được Chính phủ giao các bộ ngành triển khai rà soát, xây dựng ban hành các văn bản pháp luật với 6 quan điểm là "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm và rõ thẩm quyền". Kỳ họp 10, Chính phủ sẽ trình Quốc hội sửa đổi các luật còn lại liên quan đến doanh nghiệp đảm bảo toàn diện.
Hải Yến