Chạy đua giải ngân vốn đầu tư công trong tháng cuối cùng của năm

2 giờ trướcBài gốc

Các địa phương đang rốt ráo giải ngân để về đích kế hoạch. Trong ảnh: Thi công cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng. Ảnh: Đức Thanh

Rốt ráo chặng đường cuối

Bước vào tháng cuối cùng của năm, áp lực giải ngân vốn đầu tư công kế hoạch năm 2025 càng lớn. Bởi thực tế, còn một ngân khoản rất lớn đang chờ được giải ngân để đạt mục tiêu 100% vốn đầu tư công trong năm nay.

Theo báo cáo mới nhất của Bộ Tài chính, số giải ngân thực tế từ đầu năm đến hết ngày 27/11/2025 đạt trên 528.870 tỷ đồng, tương đương 57,9% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Nếu không tính kế hoạch bổ sung sau ngày 30/9/2025 và bổ sung thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW (27.429,6 tỷ đồng), thì ước tỷ lệ giải ngân đạt 59,7% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.

Như vậy, nếu tính trên số vốn kế hoạch năm 2025 là 1.080.828,8 tỷ đồng, trong đó số vốn giao chi tiết là 1.035.078,9 tỷ đồng, vẫn còn một ngân khoản rất lớn phải giải ngân trong tháng cuối cùng của năm. Kể cả nếu tính đến cuối tháng 1/2026 - thời điểm niên hạn ngân sách năm 2025 kết thúc, con số cần giải ngân vẫn còn trên 400.000 tỷ đồng. Điều này tiếp tục đặt áp lực lớn lên các bộ, ngành, địa phương, đòi hỏi phải rốt ráo chạy đua trong chặng đường cuối, không chỉ của Kế hoạch 2025 mà còn của cả Kế hoạch Đầu tư công trung hạn 2021-2025.

Điều đáng chú ý là báo cáo của Bộ Tài chính cho thấy, tính đến hết ngày 27/11, chỉ có 8 bộ, cơ quan trung ương và 18 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt mức bình quân chung của cả nước. Còn lại, 25 bộ, cơ quan trung ương và 13 địa phương có tỷ lệ giải ngân dưới bình quân chung, gồm: Tuyên Quang, Lâm Đồng, TP. Cần Thơ, Đắk Lắk, Vĩnh Long, Cao Bằng, Quảng Trị, Nghệ An, Sơn La, Khánh Hòa, Đà Nẵng, An Giang, Hưng Yên.

Các địa phương đang nỗ lực chạy đua để giải ngân vốn đầu tư công, không chỉ vì lời hứa 100% với Chính phủ, mà còn vì tăng trưởng và phát triển địa phương.

Đó là lý do các địa phương đang nỗ lực chạy đua để giải ngân vốn đầu tư công, không chỉ vì lời hứa 100% với Chính phủ, mà còn vì tăng trưởng và phát triển địa phương, vì hiệu quả và niềm tin của người dân vào năng lực quản lý và điều hành của bộ máy nhà nước.

Đơn cử, TP.HCM, đầu tàu kinh tế cả nước, cũng là địa phương được phân bổ nhiều vốn đầu tư công nhất, trên 152.241 tỷ đồng, trong đó trên 120.353 tỷ đồng đã được Thủ tướng Chính phủ giao. Tính đến ngày 27/11, nếu tính trên số vốn được giao, tỷ lệ giải ngân của TP.HCM xấp xỉ 60% (71.848 tỷ đồng). Dù đáng ghi nhận, vẫn còn trên 48.505 tỷ đồng cần giải ngân trong tháng cuối năm.

Áp lực không nhỏ, nên UBND TP.HCM đã chỉ đạo các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ giải ngân các công trình, dự án quan trọng, đồng thời thực hiện rốt ráo thanh, quyết toán để hoàn thành mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công năm 2025.

Trong khi đó, TP. Đà Nẵng cũng nỗ lực thúc đẩy giải ngân, dù sau 11 tháng, địa phương này đã giải ngân được 76,7% kế hoạch vốn được giao. Theo Phó chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng Trần Nam Hưng, Thành phố xác định giải ngân vốn đầu tư công là nhiệm vụ trọng tâm, đồng thời là giải pháp then chốt để thúc đẩy tăng trưởng GRDP, tạo lực kéo cho các hoạt động sản xuất, kinh doanh phục hồi sau thiên tai, ổn định đời sống người dân và duy trì nhịp phát triển kinh tế - xã hội.

Gỡ điểm nghẽn để thúc đầu tư công

Dù đã có cải thiện, song giải ngân vốn đầu tư công sau 11 tháng vẫn chưa đạt kỳ vọng. Nguyên nhân được chỉ ra gồm: vướng mắc về giải phóng mặt bằng, thể chế, chính sách, khó khăn về nguyên vật liệu, cùng ảnh hưởng từ việc sắp xếp đơn vị hành chính, mô hình chính quyền địa phương hai cấp… Một nguyên nhân chủ quan là khâu lập kế hoạch chưa sát thực tế, chưa bảo đảm tính sẵn sàng của các dự án.

Điều này đặc biệt cần lưu ý trong bối cảnh Kế hoạch Đầu tư công 2026 đã được thông qua với ngân khoản trên 1.080.000 tỷ đồng (bao gồm 430.000 tỷ đồng vốn ngân sách trung ương và 650.226 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương). Kế hoạch đầu tư công trung hạn 2026-2030 cũng đang được xây dựng, với tổng khả năng cân đối ngân sách lên tới 8,31 triệu tỷ đồng (3,8 triệu tỷ đồng vốn ngân sách trung ương và 4,51 triệu tỷ đồng vốn ngân sách địa phương).

Dự chi lớn trong giai đoạn 2026-2030 là cần thiết, trong bối cảnh Chính phủ quyết tâm đưa nền kinh tế tăng trưởng 2 con số, triển khai nhiều dự án hạ tầng trọng điểm quốc gia và đảm bảo sự phát triển cân đối, bền vững trên các vùng miền. Dự kiến, giai đoạn này chỉ có khoảng 3.000 dự án được triển khai, giảm 1.600 dự án so với giai đoạn 2021-2025. Điều này buộc các bộ, ngành, địa phương phải rà soát, lựa chọn dự án kỹ lưỡng, chuẩn bị đầu tư tốt, tránh tình trạng “vốn chờ dự án” và giảm thiểu rủi ro chậm tiến độ.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh, cần phân bổ vốn trọng tâm, trọng điểm, không kéo dài để tránh lãng phí; đồng thời phải chuẩn bị dự án kỹ lưỡng, vì nếu đợi phân bổ kế hoạch đầu tư công xong mới bắt đầu chuẩn bị thì sẽ không kịp.

Khi thẩm tra Kế hoạch Đầu tư công 2026, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cũng nhấn mạnh, vốn đầu tư lớn đi đôi với áp lực giải ngân lớn, do vậy, Chính phủ cần rà soát khả năng thực hiện và giải ngân kế hoạch năm 2026, bố trí mức hợp lý, tránh thất thoát, lãng phí và chuyển nguồn sang năm sau.

Quốc hội đồng ý chi trên 1.120.000 tỷ đồng cho đầu tư phát triển năm 2026, trong đó đầu tư công là 1.080.000 tỷ đồng, nhưng yêu cầu nâng cao chất lượng chuẩn bị đầu tư, khắc phục chậm triển khai, chậm giải ngân; kiên quyết điều chuyển vốn của các dự án chậm tiến độ sang dự án khả thi nhưng thiếu vốn, hạn chế tối đa việc chuyển nguồn.

Câu chuyện giải ngân năm 2025 sẽ là bài học kinh nghiệm cho năm 2026, giúp các bộ, ngành, địa phương rút kinh nghiệm, đồng thời là cơ sở để hoạch định Kế hoạch Đầu tư công trung hạn 2026-2030 hiệu quả hơn, đảm bảo nguồn lực được sử dụng đúng mục tiêu, đúng thời hạn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Hà Nguyễn

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/chay-dua-giai-ngan-von-dau-tu-cong-trong-thang-cuoi-cung-cua-nam-d450761.html