Chè Tân Cương: Từ hồn cốt di sản đến thương hiệu OCOP 5 sao cùng HTX Hảo Đạt

7 giờ trướcBài gốc

Bà Đào Thanh Hảo - Giám đốc Hợp tác xã chè Hảo Đạt

Phóng viên: Thưa bà, điều gì khiến bà - một người phụ nữ sinh ra từ vùng đất chè Tân Cương không chỉ muốn sản xuất chè ngon, mà còn xây dựng một thương hiệu mang hồn cốt quê hương?

Bà Đào Thanh Hảo: Với kinh nghiệm trồng và chế biến chè truyền thống đã ăn sâu vào từng thế hệ, người dân nơi đây đã duy trì và phát triển nền kinh tế nông nghiệp đặc trưng. Tuy nhiên, nhận thấy sự thiếu vắng một thương hiệu chè mạnh mẽ, xứng tầm với tiềm năng, tôi cũng như những người con của Tân Cương đã ấp ủ mong muốn phát triển, nâng tầm giá trị thương hiệu chè không chỉ cho HTX Hảo Đạt mà còn cho toàn bộ vùng đất Tân Cương.

Với vai trò là một người lãnh đạo trong lĩnh vực nông nghiệp, tôi luôn trăn trở về việc ứng dụng khoa học kỹ thuật để thúc đẩy sự phát triển bền vững. Từ những ngày đầu tiên gây dựng, tôi luôn tâm niệm: tại sao cây chè - vốn là mũi nhọn kinh tế của bà con - lại chưa có một thương hiệu thực sự vững mạnh? Trăn trở đó đã thôi thúc tôi không ngừng tìm hiểu, học hỏi, vượt qua mọi khó khăn, từng bước chuyển mình từ phương pháp canh tác truyền thống sang ứng dụng công nghệ hiện đại. Nhờ đó, HTX Hảo Đạt đã phát triển vượt bậc, trở thành chỗ dựa tin cậy cho bà con, là tổ chức tiên phong trong việc xây dựng thương hiệu chè Tân Cương.

Niềm tự hào lớn nhất của chúng tôi là sau nhiều năm nỗ lực, vùng chè Tân Cương đã được công nhận là Di sản Phi vật thể cấp quốc gia và Điểm Du lịch Cộng đồng Tân Cương. Đây là sự công nhận quý giá cho những giá trị và tiềm năng của chè Tân Cương, đồng thời là động lực mạnh mẽ, thắp lên tia sáng cho bà con nông dân, khuyến khích họ tiếp tục gắn bó và phát triển cây chè. Đặc biệt, HTX chè Hảo Đạt đã tiên phong ứng dụng công nghệ vào sản xuất và thành quả là sản phẩm của chúng tôi đã vinh dự đạt chứng nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia. Đây là minh chứng rõ ràng nhất cho giá trị vượt trội của sản phẩm và sự tăng trưởng kinh tế bền vững mà những người con Tân Cương đang kiến tạo.

Với tất cả tâm huyết dành cho cây chè, tôi hy vọng sự phát triển này sẽ không ngừng vươn xa, giúp ngành nông nghiệp nói chung và sản phẩm chè của tỉnh Thái Nguyên nói riêng thực sự đạt được những tiêu chuẩn cao nhất, được đông đảo khách hàng trong nước và trên thị trường quốc tế đón nhận.

Phóng viên: Chè tôm nõn của HTX được đánh giá cao và đã đạt chứng nhận OCOP 5 sao cấp quốc gia. Để đạt được điều đó, quy trình sản xuất đã được HTX kiểm soát và nâng cấp ra sao?

Bà Đào Thanh Hảo: Đối với sản phẩm chè của HTX chúng tôi thì có 3 dòng chính: dòng chè đinh, chè tôm nõn và chè móc câu. Trong đó, chè móc câu là dòng truyền thống - chúng tôi hái theo tiêu chuẩn “một tôm hai lá”.

Năm 2019, khi tỉnh triển khai chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng sản phẩm OCOP, cả 3 dòng chè của HTX đều được đánh giá đạt 4 sao cấp tỉnh. Sau đó, tôi quyết định chọn dòng chè tôm nõn - một sản phẩm tinh tuyển hơn để mang đi đánh giá ở cấp quốc gia. Đến năm 2021, sản phẩm này đã được chứng nhận OCOP 5 sao.

Để đạt được điều đó, chúng tôi phải kiểm soát rất chặt chẽ từ quy trình trồng, chăm sóc đến chế biến. Chè được trồng trên vùng đất được cải tạo đúng tiêu chuẩn, dùng nước và đất phù hợp với yêu cầu canh tác hữu cơ. Toàn bộ quá trình chăm sóc đều sử dụng phân bón hữu cơ, khi có sâu bệnh thì dùng các chế phẩm sinh học, hoàn toàn không có chất độc hại.

Không chỉ vậy, quá trình sản xuất cũng phải có nghệ nhân, chuyên gia tham gia trực tiếp, bởi vì khi đưa sản phẩm ra thị trường - nhất là khi gắn mác OCOP 5 sao thì mọi thứ phải đồng bộ: từ chất lượng trà cho đến bao bì, nhãn mác, mã truy xuất nguồn gốc, mã vạch, địa chỉ... đều phải rõ ràng, đầy đủ theo tiêu chuẩn.

Quan trọng nhất là từng ấm trà đưa đến tay người tiêu dùng đều phải đạt chất lượng ổn định để khi khách quét mã sản phẩm, có thể tra cứu toàn bộ thông tin và yên tâm rằng đây là một sản phẩm sạch, an toàn và đáng tin cậy.

Chúng tôi cũng thường xuyên tham gia đánh giá lại theo chương trình OCOP trong 3 năm qua và đến nay sản phẩm vẫn luôn giữ vững tiêu chuẩn 5 sao.

Phóng viên: Nhiều người đến Hảo Đạt không chỉ để mua chè, mà để tự tay hái lá, sao chè, rồi ngồi uống trà giữa đồi. Vì sao bà lại chọn cách “kể chuyện chè” bằng trải nghiệm, thay vì chỉ bán sản phẩm?

Bà Đào Thanh Hảo: Thực ra, khi xác định vùng chè đặc sản Tân Cương là vùng lõi của tỉnh, tôi cũng hiểu rằng nơi đây có rất nhiều tiềm năng, không chỉ về sản xuất mà còn về phát triển du lịch trải nghiệm. Với sự tin tưởng của tỉnh Thái Nguyên, Hợp tác xã chúng tôi luôn đi đầu trong việc trồng, chăm sóc và chế biến chè theo hướng khoa học – nhưng bên cạnh đó, chúng tôi cũng muốn phát huy thêm giá trị văn hóa.

Khi thành lập Hợp tác xã, tôi đã dành riêng một khu vực cho du khách tới trải nghiệm - từ hái chè, sao chè, đến ngồi thưởng trà giữa không gian mang đậm bản sắc truyền thống. Tôi thấy rất tuyệt vời khi mọi người đến đây không chỉ để uống trà, mà còn để hiểu thêm về văn hóa trà Việt.

Tôi xây dựng những căn nhà sàn, không gian thưởng trà truyền thống để người ta ngồi vào là có cảm giác thư thái, như đánh thức các giác quan. Trà không chỉ là đồ uống - nó là văn hóa. Và tôi muốn người đến Hảo Đạt đều có thể ngồi thưởng thức ấm trà do chính tay các trà nương pha, rồi nghe kể về vùng chè, về lịch sử cây chè nơi đây.

Chúng tôi còn phục vụ miễn phí hoạt động trải nghiệm hái chè, sao chè tay - cả khách trong nước lẫn quốc tế đều rất thích. Thấy mọi người tự tay làm, rồi cảm nhận được chè ngon và văn hóa trà Việt, tôi cảm thấy rất tự hào. Điều đó khiến tôi có thêm động lực để tiếp tục mở rộng, xây dựng vùng chè khang trang hơn, để Hảo Đạt trở thành một điểm đến có dấu ấn riêng.

Không gian thưởng trà tại Hợp tác xã chè Hảo Đạt

Phóng viên: Trong 5 - 10 năm tới, bà mong muốn chè Hảo Đạt sẽ đi đến đâu? Và đâu là giá trị cốt lõi mà HTX sẽ luôn gìn giữ, kể cả khi mở rộng ra quốc tế?

Bà Đào Thanh Hảo: Với HTX, để phát triển trong 5 - 10 năm tới, trước hết tôi mong các sở, ngành tiếp tục quan tâm, hỗ trợ phát triển các vùng nông nghiệp - đặc biệt là những vùng trồng chè như chúng tôi. Hiện tại, Hợp tác xã đang đi đúng hướng, theo mô hình tập thể, nên tôi cũng rất muốn mở rộng vùng nguyên liệu.

Nhiều nơi trồng lúa kém hiệu quả, nếu được chuyển sang trồng chè thì sẽ mang lại giá trị kinh tế cao hơn nhiều. Chúng tôi mong muốn được Nhà nước quan tâm để mở rộng quy mô trồng chè. Khi vùng chè được quy hoạch vài chục héc-ta một cách bài bản, có thể áp dụng khoa học công nghệ vào chăm sóc, thì hiệu quả sẽ rất rõ ràng.

Ngay cả đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cũng đã định hướng làm sao để vùng chè Tân Cương được mở rộng và trở thành thương hiệu mạnh. Chúng tôi rất mong muốn được đưa thương hiệu chè Tân Cương nói riêng và chè Thái Nguyên nói chung không chỉ đến với người tiêu dùng trong nước, mà còn ra cả thị trường quốc tế.

Vì hiện tại HTX đã áp dụng khoa học công nghệ rồi, nên tôi tin rằng thị trường nước ngoài sẽ hài lòng. Khi đó, chè không chỉ mang lại giá trị kinh tế cho bà con, mà còn giúp quảng bá hình ảnh chè Việt ra thế giới. Đó là điều mà tôi và HTX luôn hướng tới.

Phóng viên: Xin cảm ơn bà!

Nằm ở phía Tây Nam thành phố Thái Nguyên, Tân Cương từ lâu đã được biết đến như một vùng đất trù phú, hội tụ linh khí của núi đồi, sông suối và bàn tay cần mẫn của con người. Địa thế bán sơn địa, khí hậu ôn hòa, đất đai màu mỡ với tầng phong hóa đặc biệt đã tạo điều kiện lý tưởng để cây chè bén rễ, sinh sôi và phát triển vượt trội. Chính tại nơi đây, những búp chè xanh mướt - nhỏ, mềm, thơm - được ví như “lộc non của trời đất”, đã làm nên danh tiếng cho thương hiệu chè Tân Cương suốt nhiều thập kỷ.

Không chỉ nổi tiếng là vùng nguyên liệu chè đặc sản bậc nhất Việt Nam, Tân Cương còn là nơi lưu giữ tinh thần văn hóa trà Việt, với những nếp nhà sàn truyền thống, những người nông dân thuần hậu, và những câu chuyện đời gắn với từng tách trà thơm. Từ những nương chè mướt xanh đến từng ấm trà đậm đà, Tân Cương không chỉ là một địa danh mà còn là biểu tượng văn hóa, là niềm tự hào của xứ trà Thái Nguyên trên hành trình hội nhập và phát triển.

Thu Hà

Nguồn VHPT : https://vanhoavaphattrien.vn/che-tan-cuong-tu-hon-cot-di-san-den-thuong-hieu-ocop-5-sao-cung-htx-hao-dat-a29119.html