Châu Âu đã đưa ra phản hồi về dự thảo kế hoạch hòa bình 28 điểm của Mỹ dành cho Ukraine. Theo Reuters, văn bản này do Nhóm E3 của châu Âu gồm Anh, Pháp và Đức xây dựng, lấy kế hoạch của Mỹ làm cơ sở, sau đó xem xét từng điểm một để đề xuất chỉnh sửa hoặc loại bỏ.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bắt tay nhau tại cuộc gặp ở Kiev ngày 15/9/ 2022. Ảnh: Reuters
Dưới đây là nội dung chi tiết văn bản:
1. Tái khẳng định chủ quyền của Ukraine.
2. Nga, Ukraine và NATO sẽ đạt được một thỏa thuận không gây hấn toàn diện và đầy đủ. Mọi điểm mơ hồ tồn tại trong 30 năm qua sẽ được giải quyết.
(Điểm 3 trong kế hoạch của Mỹ bị loại bỏ. Bản dự thảo kế hoạch mà Reuters tiếp cận được nêu: “Dự kiến Nga sẽ không tấn công các nước láng giềng và NATO sẽ không mở rộng thêm”.)
4. Sau khi thỏa thuận hòa bình được ký kết, Nga và NATO sẽ tiến hành đối thoại nhằm xử lý mọi quan ngại an ninh, tạo môi trường giảm leo thang, bảo đảm an ninh toàn cầu và mở rộng cơ hội kết nối cũng như hợp tác kinh tế trong tương lai.
5. Ukraine sẽ nhận được các bảo đảm an ninh mạnh mẽ.
6. Quân số của Ukraine trong thời bình sẽ giới hạn ở mức 800.000 quân.
7. Việc Ukraine gia nhập NATO phụ thuộc vào sự đồng thuận của các nước thành viên NATO, điều hiện chưa tồn tại.
8. NATO nhất trí không triển khai thường trực các lực lượng dưới quyền chỉ huy của khối tại Ukraine trong thời bình.
9. Các máy bay chiến đấu của NATO sẽ được triển khai tại Ba Lan.
10. Mỹ sẽ đưa ra một bảo đảm tương tự Điều 5 của Hiệp ước NATO.
a. Mỹ sẽ nhận được bồi hoàn cho việc cung cấp bảo đảm này.
b. Nếu Ukraine tấn công Nga, nước này sẽ mất quyền hưởng bảo đảm.
c. Nếu Nga tấn công Ukraine, ngoài một phản ứng quân sự mạnh mẽ và phối hợp, toàn bộ các biện pháp trừng phạt sẽ được khôi phục và mọi hình thức công nhận lãnh thổ mới cũng như các lợi ích khác từ thỏa thuận sẽ bị rút lại.
11. Ukraine đủ điều kiện gia nhập Liên minh châu Âu (EU) và sẽ được hưởng quyền tiếp cận thị trường châu Âu ở mức ưu tiên trong ngắn hạn trong thời gian đánh giá.
12. Gói tái thiết toàn cầu mạnh mẽ dành cho Ukraine, bao gồm nhưng không giới hạn đối với:
a. Thành lập Quỹ Phát triển Ukraine để đầu tư vào các ngành tăng trưởng cao như công nghệ, trung tâm dữ liệu và các chương trình AI.
b. Mỹ và Ukraine sẽ hợp tác khôi phục, phát triển, hiện đại hóa và vận hành chung hệ thống hạ tầng khí đốt của Ukraine, bao gồm đường ống và cơ sở lưu trữ.
c. Nỗ lực chung nhằm tái phát triển các khu vực bị ảnh hưởng bởi chiến sự, khôi phục, hiện đại hóa đô thị và khu dân cư.
d. Phát triển hạ tầng.
e. Khai thác khoáng sản và tài nguyên thiên nhiên.
f. Ngân hàng Thế giới sẽ xây dựng một gói tài chính đặc biệt để đẩy nhanh các chương trình này.
13. Nga sẽ được tái hội nhập dần vào nền kinh tế toàn cầu.
a. Việc dỡ bỏ trừng phạt sẽ được thảo luận và thống nhất theo từng giai đoạn, từng trường hợp cụ thể.
b. Mỹ sẽ ký Thỏa thuận Hợp tác Kinh tế dài hạn với Nga nhằm thúc đẩy phát triển chung trong các lĩnh vực năng lượng, tài nguyên thiên nhiên, hạ tầng, AI, trung tâm dữ liệu, đất hiếm, các dự án chung ở Bắc Cực và nhiều cơ hội hợp tác doanh nghiệp khác.
c. Nga sẽ được mời quay trở lại Nhóm G8.
14. Ukraine sẽ được tái thiết hoàn toàn và được bồi thường tài chính, bao gồm việc sử dụng tài sản quốc gia của Nga đang bị đóng băng, số tài sản này sẽ tiếp tục bị giữ cho đến khi Nga bồi thường thiệt hại cho Ukraine.
15. Một lực lượng đặc nhiệm an ninh chung sẽ được thành lập với sự tham gia của Mỹ, Ukraine, Nga và châu Âu để thúc đẩy và giám sát việc thực thi toàn bộ thỏa thuận.
16. Nga sẽ ban hành luật về chính sách không gây hấn đối với châu Âu và Ukraine.
17. Mỹ và Nga đồng ý gia hạn các hiệp ước kiểm soát và không phổ biến vũ khí hạt nhân, bao gồm Fair Start.
18. Ukraine đồng ý duy trì quy chế phi hạt nhân theo Hiệp ước NPT.
19. Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia sẽ được khởi động lại dưới sự giám sát của IAEA; sản lượng điện sẽ được chia đều theo tỷ lệ 50-50 giữa Nga và Ukraine.
20. Ukraine sẽ áp dụng các quy định của EU về khoan dung tôn giáo và bảo vệ các nhóm ngôn ngữ thiểu số.
21. Về lãnh thổ, Ukraine cam kết không giành lại lãnh thổ bị chiếm đóng bằng biện pháp quân sự. Các cuộc đàm phán về hoán đổi lãnh thổ sẽ bắt đầu từ Đường Tiếp xúc.
22. Khi các thỏa thuận lãnh thổ trong tương lai được thống nhất, Nga và Ukraine cam kết không thay đổi những thỏa thuận này bằng vũ lực. Mọi bảo đảm an ninh sẽ không còn hiệu lực nếu cam kết này bị vi phạm.
23. Nga sẽ không cản trở Ukraine sử dụng sông Dnieper cho các hoạt động thương mại; hai bên sẽ thống nhất bảo đảm hoạt động vận chuyển ngũ cốc qua Biển Đen diễn ra thông suốt.
24. Một ủy ban nhân đạo sẽ được thành lập để giải quyết các vấn đề còn tồn đọng:
a. Trao đổi toàn bộ tù binh và thi thể theo nguyên tắc “tất cả đổi tất cả”.
b. Tất cả dân thường bị giam giữ và tất cả con tin, bao gồm trẻ em, sẽ được hồi hương.
c. Triển khai chương trình đoàn tụ gia đình.
d. Có các cơ chế hỗ trợ và khắc phục cho các nạn nhân của xung đột.
25. Ukraine sẽ tổ chức bầu cử trong thời gian sớm nhất có thể sau khi thỏa thuận hòa bình được ký kết.
26. Có các biện pháp hỗ trợ nạn nhân xung đột.
27. Thỏa thuận này có giá trị ràng buộc pháp lý. Việc thực thi sẽ được giám sát và bảo đảm bởi Hội đồng Hòa bình, do Tổng thống Mỹ Donald J. Trump làm Chủ tịch. Mọi vi phạm sẽ bị xử phạt.
28. Khi các bên đồng thuận bản ghi nhớ, lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay lập tức, kèm theo việc hai bên rút về các vị trí đã thống nhất để bắt đầu triển khai thỏa thuận. Các điều khoản ngừng bắn, bao gồm cơ chế giám sát, sẽ được hai bên thống nhất dưới sự giám sát của Mỹ.
Hoàng Phạm/VOV.VN Theo Reuters