Trên cơ sở rà soát những khó khăn, vướng mắc và bất cập hiện nay, dự thảo tập trung vào các chính sách có tính đột phá, kịp thời cụ thể hóa Nghị quyết 72-NQ/TW và thúc đẩy sự phát triển của ngành y tế.
Theo tờ trình dự thảo Nghị quyết, một trong những nội dung đáng chú ý là đề xuất thực hiện khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, bắt đầu từ năm 2026. Ngân sách nhà nước sẽ bảo đảm thông qua Quỹ bảo hiểm y tế (BHYT) cho những nhóm đối tượng chưa có quy định cụ thể về nguồn kinh phí. Trước mắt, việc này sẽ áp dụng cho người cao tuổi, người khuyết tật, hộ nghèo, cận nghèo, người có công, đồng bào dân tộc thiểu số, người dân vùng núi, vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn, xã đảo và đặc khu. Dự kiến khoảng 20 triệu người được thụ hưởng, với tổng kinh phí ước tính 6.000 tỷ đồng mỗi năm.
Dự thảo còn đưa ra lộ trình miễn viện phí cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT.
Theo Bộ Y tế, quy định hiện hành chưa cho phép thanh toán BHYT đối với khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc, nên cần có nghị quyết của Quốc hội để triển khai. Riêng các hoạt động khám sàng lọc đã được quy định trong Luật Phòng bệnh và được bố trí kinh phí trong Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026 – 2030.
Ngoài ra, dự thảo còn đưa ra lộ trình miễn viện phí cơ bản trong phạm vi quyền lợi BHYT. Từ năm 2027, mức hưởng BHYT của người thuộc hộ cận nghèo và người từ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sẽ tăng từ 95% lên 100%. Đây là bước cụ thể hóa Nghị quyết 72 của Bộ Chính trị, đồng thời cần có sự thông qua của Quốc hội do hiện tại mức hưởng được quy định tại Luật BHYT. Việc mở rộng sẽ được triển khai theo từng nhóm đối tượng, với lộ trình do Chính phủ quy định. Dự thảo cũng đề xuất thí điểm đa dạng hóa các gói BHYT, trong đó có BHYT bổ sung, để đáp ứng nhu cầu của người dân.
Một nội dung quan trọng khác liên quan đến chế độ chính sách cho nhân viên y tế. Từ năm 2026, bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng và dược sĩ sẽ được xếp lương từ bậc 2. Đồng thời, phụ cấp ưu đãi nghề sẽ được nâng lên mức cao nhất cho những người thường xuyên, trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế xã, cơ sở dự phòng, hoặc làm việc trong lĩnh vực tâm thần, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu và giải phẫu bệnh.
Đối với nhân viên y tế tuyến xã và cơ sở dự phòng, mức phụ cấp ưu đãi nghề sẽ là 100% khi công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, vùng khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo; tối thiểu 70% với các khu vực còn lại. Tổng kinh phí dự kiến khoảng 4.481 tỷ đồng, trong đó các đơn vị địa phương chiếm tới 97%.
Ngoài ra, ngân sách nhà nước cũng sẽ bảo đảm kinh phí hỗ trợ phụ cấp hằng tháng cho nhân viên y tế thôn, tổ dân phố, cô đỡ thôn bản và cộng tác viên dân số, với số tiền ước tính khoảng 1.651 tỷ đồng mỗi năm.
Hà Minh