Tiết kiệm là mục tiêu của hầu hết các gia đình, đặc biệt với những ai đang thuê nhà và nuôi con ăn học. Tuy nhiên, không phải lúc nào kế hoạch tài chính cũng suôn sẻ. Có những thời điểm, mọi chi phí đều cần thiết và không thể cắt giảm. Trường hợp của một người vợ tại Hà Nội dưới đây là ví dụ điển hình cho những trăn trở tài chính trong bối cảnh giá cả leo thang, áp lực mua nhà ngày càng lớn.
Chị chia sẻ trong một bài đăng trên mạng xã hội: “Nhà mình có 4 người lớn, gồm hai vợ chồng và hai con – một bé học lớp 12, một bé lớp 8, đều học trường công. Tổng thu nhập hàng tháng khoảng 50 triệu. Mình muốn tiết kiệm thêm để mua nhà, nhưng thật sự thấy rất khó. Hai bạn nhỏ nhà mình ăn uống tốt nên mình không nỡ cắt giảm tiền ăn dù đây là một khoản khá lớn."
Bảng chi tiêu hàng tháng do người vợ chia sẻ
Hiện gia đình chị có một mảnh đất ở quê trị giá khoảng 700 triệu đồng, một chiếc xe tải nhỏ trị giá 300 triệu đang phục vụ cho công việc, cùng với 1,6 tỷ đồng tiền mặt và 1,5 cây vàng. Dù đã có một số tài sản tích lũy, nhưng họ vẫn đang thuê nhà tại Hà Nội. Chị tâm sự:
“Nhiều khi thấy mình cũng lớn tuổi, con cái cũng lớn mà vẫn chưa có nhà ở Hà Nội. Nếu dồn hết tài sản và vay thêm để mua thì sợ áp lực trả nợ, vì làm ăn bây giờ khó khăn, mà con thì vẫn cần đầu tư cho việc học hành. Nhưng nếu không mua thì cũng không biết bao giờ mới mua được nhà.”
Bảng chi tiêu hàng tháng của chị cho thấy đa phần khoản chi đều nằm trong mức cần thiết: thuê nhà mất 9 triệu/tháng - mức phổ biến cho căn hộ hai phòng tại Hà Nội; tiền ăn cho cả nhà; học phí và chi phí học thêm cho hai con; cùng với các khoản sinh hoạt phí cố định. Chính vì vậy, phần lớn người bình luận đều đồng tình rằng, không dễ để cắt giảm thêm.
Một người chia sẻ: “Thấy còn mỗi khoản hiếu hỷ với đồ lặt vặt là cắt được thôi, nhưng cố lắm cũng chỉ tiết kiệm thêm được tầm một triệu mỗi tháng. Nếu mua nhà thì vẫn phải vay. Mà con lớn đang chuẩn bị vào đại học, con nhỏ cũng đang tuổi ăn tuổi học, thu nhập thì không biết có duy trì được lâu dài không, vậy nên vay nợ lúc này thì áp lực lớn quá.”
Ngược lại, cũng có những ý kiến cho rằng nên quyết tâm mua nhà càng sớm càng tốt: “Em thì lại nghĩ nên gom hết tài sản để mua nhà, đỡ được khoản 9 triệu tiền thuê mỗi tháng. Cố thêm vài triệu trả nợ là ổn. Nếu mua từ 5–6 năm trước thì giờ đã nhẹ đầu rồi.”
Nhiều người cho rằng việc đầu tư cho con cái và bữa ăn là điều không nên đắn đo nếu vẫn nằm trong khả năng tài chính: “Riêng tiền học với tiền ăn thì không bao giờ nên giảm. Con lớn rồi, đầu tư cho học hành là quan trọng. Còn ở nhà thuê cũng không có gì phải ngại.”
Nhiều người khuyên cô nàng không nên tìm cách cắt giảm chi tiêu. Ảnh minh họa
Lưu ý quan trọng nếu quyết định vay tiền mua nhà
Với nhiều người trẻ và các gia đình đang thuê nhà, việc vay tiền để sở hữu nhà ở luôn là một bài toán khó. Dưới đây là ba điều cần cân nhắc kỹ trước khi đưa ra quyết định lớn này:
1. Tính toán khoản vay hợp lý bằng quy tắc 28/36
Đây là quy tắc phổ biến trong lĩnh vực tài chính cá nhân, giúp người vay xác định mức chi trả phù hợp để không rơi vào áp lực nợ nần. Theo đó:
Bạn chỉ nên dành tối đa 28% thu nhập hàng tháng cho khoản vay mua nhà.
Và tối đa 36% thu nhập cho tất cả các khoản nợ (bao gồm cả vay mua nhà).
Ví dụ, nếu thu nhập hàng tháng là 50 triệu đồng, thì tối đa chỉ nên dùng khoảng 14 triệu cho khoản vay mua nhà. Tổng chi phí trả nợ vay không nên vượt quá 18 triệu đồng/tháng.
2. Ưu tiên vay người thân trước khi vay ngân hàng
Khi quyết định vay tiền để mua nhà, việc vay từ người thân sẽ giúp giảm áp lực chi phí, bởi phần lớn các khoản vay này không tính lãi, hoặc có mức lãi nhẹ hơn rất nhiều so với ngân hàng. Đây là giải pháp có thể giúp tiết kiệm hàng triệu đồng tiền lãi mỗi tháng.
Tuy nhiên, nếu chọn hình thức này, người vay cần có kế hoạch trả nợ rõ ràng, tránh làm ảnh hưởng đến mối quan hệ gia đình, họ hàng.
3. Chuẩn bị tinh thần cho kịch bản xấu nhất: giảm hoặc mất thu nhập
Rất nhiều người đi vay thường chỉ tính toán trong điều kiện thu nhập ổn định, mà quên mất khả năng xảy ra biến cố như thất nghiệp, bệnh tật, làm ăn thất bát. Đây chính là rủi ro lớn nhất trong hành trình trả nợ mua nhà kéo dài hàng chục năm.
Hãy tự hỏi: Nếu một trong hai vợ chồng mất việc trong 6 tháng, liệu gia đình có còn khả năng trả nợ? Nếu câu trả lời là không, thì bạn nên cân nhắc lại thời điểm mua nhà hoặc xây dựng quỹ dự phòng trước khi ký hợp đồng vay.
Vân Anh - CTV