Chìa khóa để tháo gỡ nhiều vướng mắc tồn đọng
Ngày 11/12/2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM, tạo cơ sở pháp lý rõ ràng cho việc thanh toán đất đối với dự án thực hiện theo hợp đồng BT, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án tồn đọng, bao gồm dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TP HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu - giai đoạn 1 (dự án ngăn triều 10.000 tỷ).
Mặc dù đã hoàn thành hơn 90% khối lượng, dự án ngăn triều 10.000 tỷ phải tạm dừng thi công từ tháng 11/2020 do vướng mắc về thủ tục pháp lý, quỹ đất thanh toán
Cụ thể, khoản 7 của Nghị quyết 98 được sửa đổi, bổ sung:
“Đối với dự án áp dụng loại hợp đồng BT được ký kết theo đúng quy định của pháp luật tại thời điểm ký kết hợp đồng BT trước ngày Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư (Luật PPP) có hiệu lực thi hành mà chưa hoàn thành việc thanh toán cho nhà đầu tư thì thực hiện như sau:
Nhà đầu tư được thanh toán bằng quỹ đất, tài sản công được quản lý theo Luật Quản lý, sử dụng tài sản công hoặc quỹ đất thuộc trường hợp thu hồi đất hoặc quỹ đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý theo quy định tại Luật Đất đai hoặc quỹ đất kết hợp các quỹ đất này. Trường hợp quỹ đất thanh toán có phần đất do cơ quan, tổ chức của Nhà nước quản lý thì UBND Thành phố thu hồi đối với cả khu đất để giao đất, cho thuê đất không đấu giá quyền sử dụng đất, không đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất.
UBND Thành phố quyết định việc sử dụng quỹ đất quy định tại điểm a khoản này để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện dự án BT và đàm phán, ký phụ lục hợp đồng với nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án về quỹ đất thanh toán dự án BT.
Trường hợp chưa giao đất, chưa cho thuê đất đối với hợp đồng BT, trên cơ sở giá trị khối lượng nghiệm thu công trình dự án BT đã được kiểm toán, UBND Thành phố thực hiện việc giao đất, cho thuê đất để thanh toán hợp đồng BT. Thời điểm tính giá đất để tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với quỹ đất thanh toán theo hợp đồng BT được xác định theo quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư.
UBND Thành phố chịu trách nhiệm toàn diện đối với việc thực hiện theo quy định tại điểm này, bảo đảm công khai, minh bạch, không gây thất thoát, lãng phí, tham nhũng, lợi ích nhóm.
Như vậy, với việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98, Quốc hội đã trao cho TP HCM nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, chưa từng có tiền lệ, trong đó có thẩm quyền thanh toán đất và bổ sung quỹ đất thanh toán đối với các dự án BT được xem là chìa khóa để tháo gỡ điểm nghẽn cho rất nhiều công trình trọng điểm, trong đó dự án ngăn triều 10.000 tỷ đồng.
Dự án kỳ vọng bảo vệ 6,5 triệu dân giảm ảnh hưởng triều cường sẽ sớm về đích?
Dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TP HCM (giai đoạn 1) với tổng vốn gần 10.000 tỷ đồng, được khởi công từ năm 2016 và do Tập đoàn Trung Nam làm nhà đầu tư theo hình thức hợp đồng BT (xây dựng – chuyển giao). Mục tiêu của dự án là ngăn triều cường và ứng phó biến đổi khí hậu cho khu vực có diện tích 570km² với khoảng 6,5 triệu dân bờ hữu sông Sài Gòn cùng trung tâm TP HCM.
Mặc dù đã hoàn thành hơn 90% khối lượng công trình, dự án phải tạm dừng thi công từ tháng 11/2020 do vướng mắc về thủ tục pháp lý, quỹ đất thanh toán và bố trí vốn.
Dự án được kỳ vọng ngăn triều cường và ứng phó biến đổi khí hậu cho khu vực có diện tích 570km² với khoảng 6,5 triệu dân bờ hữu sông Sài Gòn cùng trung tâm TP HCM đang rất gần với cơ hội tái khởi động và về đích trong năm 2026
Vào tháng 7/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 212/NQ-CP ngày 21/7/2025 nhằm tháo gỡ các vướng mắc pháp lý cho dự án. Theo đó, UBND TP HCM được giao quyết định và chịu trách nhiệm toàn diện trong lập, thẩm định, điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi; đồng thời thực hiện thanh toán cho nhà đầu tư bằng quỹ đất theo Nghị quyết 98 của Quốc hội và các quy định liên quan.
UBND TP phải xác định giá đất cụ thể, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với các khu đất thanh toán, bảo đảm tuân thủ pháp luật. Nếu giá trị quỹ đất thấp hơn giá trị công trình sau rà soát, phần chênh lệch sẽ được thanh toán bằng nguồn vốn đầu tư công của thành phố.
Thực hiện chỉ đạo này, UBND TP HCM đã giao Tổ công tác dự án “Giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1)” - được thành lập theo Quyết định 1970 của UBND TPHCM (hay còn gọi là Tổ công tác 1970) xây dựng kế hoạch phân công trách nhiệm các đơn vị để xử lý những tồn đọng.
Ngày 17/10/2025, Tổ công tác 1970 đã có văn bản số 9688 báo cáo UBND TP HCM phương án bổ sung quỹ đất thanh toán. Nhà đầu tư là Công ty CP Đầu tư Xây dựng Trung Nam (Trung Nam Group) đã thống nhất với phương án này. Cụ thể 5 khu đất được đề xuất gồm: 257 Trần Hưng Đạo (2.374 m², trị giá tạm tính hơn 597 tỉ đồng); 420 Nơ Trang Long (66.800 m², khoảng 5.385 tỉ đồng); Lô C8A - Khu A, Khu đô thị mới Nam TPHCM (5.500 m², hơn 1.113 tỉ đồng); 232 Đỗ Xuân Hợp (14.000 m², hơn 930 tỉ đồng); 762 Bình Quới (3.100 m², khoảng 72,3 tỉ đồng).
Toàn bộ quỹ đất được Tổ công tác 1970 đề xuất theo nguyên tắc ngang giá với giá trị hợp đồng BT và bảo đảm tuân thủ pháp luật. Tổng giá trị 5 khu đất hơn 8.099 tỉ đồng, tương đương 81,1% giá trị hợp đồng BT. Tuy nhiên, đến nay việc thanh toán quỹ đất vẫn chưa được chốt, khiến chưa thể ký phụ lục hợp đồng để nhà đầu tư tái thi công.
Trước việc Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 vừa được Quốc hội thông qua và sự quyết tâm của lãnh đạo Thành phố, một lần nữa người dân TP HCM đang hết sức kỳ vọng dự án trọng điểm này sẽ được tái khởi động và về đích trong năm 2026.
Lê Vũ