Gia đình đã ký cam kết PCCC và CNCH
Theo thống kê của Cục Cảnh sát PCCC và CNCH, Bộ Công an, trong 9 tháng đầu năm 2025, toàn quốc xảy ra 2.446 vụ cháy, làm chết 66 người, bị thương 65 người. Số vụ cháy tại nhà dân vẫn chiếm số lượng lớn, tiếp theo là các vụ cháy kho, cơ sở sản xuất, kinh doanh tiếp tục diễn biến phức tạp.
Vẫn còn xảy ra một số vụ cháy gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản như: Vụ cháy ngày 6/7, tại chung cư Độc Lập, TP Hồ Chí Minh làm 8 người chết. Gần đây nhất là vụ cháy nhà xảy ra vào rạng sáng 16/9, tại địa bàn thôn Văn Giáp, xã Thường Tín, TP Hà Nội khiến 4 người trong cùng một gia đình tử vong, gồm hai vợ chồng và hai người con nhỏ.
Ngôi nhà xảy ra vụ cháy thương tâm làm 5 người trong gia đình tử vong rạng sáng 11/10.
Trở lại vụ cháy vào sáng nay, ngay khi lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an TP Hà Nội tiếp cận hiện trường, đám cháy đã phát triển lớn bao trùm toàn bộ ngôi nhà cao 4 tầng (mỗi tầng có 1 phòng), 1 tầng tum (tầng 5), với mặt tiền nhỏ hẹp, diện tích khoảng 25 m2, cùng với đó ngôi nhà nằm trong ngõ sâu, cách đường giao thông chính khoảng 300m và phát sinh nhiều khói khí độc.
Qua tìm kiếm, cứu nạn cứu hộ (CNCH), lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã phát hiện 2 nạn nhân ở tại hành lang tầng 4; 1 nạn nhân ở thang bộ giữa tầng 4 và tầng tum; 2 nạn nhân ở tầng tum đều bị cháy đen. Các nạn nhân trong cùng một gia đình tử vong gồm: ông N.Đ.L (SN 1952); bà H.T.H (SN 1956); anh N.H.M (SN 1982); chị Đ.T.S (SN 1988) và cháu N.M.V (SN 2019).
Qua khám nghiệm hiện trường, theo cán bộ điều tra, cháy lớn nhất là ở tầng 1 và tầng 5, còn các tầng 2,3,4 chỉ bị ám khói. Ngoài ra, khói và sản phẩm cháy cũng tập trung ở cầu thang (nơi phát hiện các nạn nhân). Bên cạnh đó, tầng tum của gia đình lại được quây lưới mắt cáo (rất khó khi lực lượng chức năng tiếp cận từ bên ngoài vào), đáng chú ý ở tầng 1 và tầng 5 có chứa nhiều đồ vật gây cháy.
Đại tá Nguyễn Ngọc Quyền, Phó Giám đốc Công an TP Hà Nội trực tiếp chỉ đạo công tác chữa cháy và CNCH tại hiện trường.
Công an phường Văn Miếu - Quốc Tử Giám cho hay, gia đình ông N.Đ.L đã tham gia tập huấn PCCC và CNCH, ký cam kết nghiêm chỉnh chấp hành quy định của pháp luật về PCCC và CNCH. Tuy nhiên, điều thương tâm, đau lòng đã xảy ra với gia đình nạn nhân khi xảy ra cháy nhà vào sáng nay, rõ ràng việc người dân thực sự có đủ kỹ năng để xử lý tình huống thoát nạn an toàn tiếp tục là hồi chuông cảnh báo.
Kỹ năng tự ứng phó khi xảy ra cháy có thể cứu sống bạn
Trở lại vụ cháy nhà ống tại phố Nguyễn Viết Xuân, phường Hà Đông, TP Hà Nội vào ngày 15/9 đã thiệu rụi toàn bộ tầng 1, lối cầu thang lên tầng 2 khói bám đen kịt. Thời điểm xảy ra cháy khoảng 22h15’, trong nhà lúc này chỉ có 3 mẹ con chị Trần Thị Phương Lan. Lúc chị Lan phát hiện trong nhà xảy ra cháy thì đã có rất nhiều khói, khí độc bao trùm tầng một và lan lên các tầng.
Chỉ khoảng 10 phút sau khi nhận tin, Đội chữa cháy và CNCH khu vực số 4, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH, Công an TP Hà Nội đã có mặt và triển khai các mũi chữa cháy, tìm kiếm người bị nạn, phát hiện người mẹ đang mở cửa sổ để lấy không khí cho các con, thời điểm này các nạn nhân cũng bắt đầu có biểu hiện nôn ói, hoa mắt, khó thở… do hít phải khí độc. Sau đó tổ công tác lần lượt đưa 3 nạn nhân ra ngoài an toàn.
3 mẹ con chị Lan an toàn, hạnh phúc sau biến cố vụ cháy.
Vì vậy, bên cạnh sự có mặt kịp thời của lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH, trong vụ cháy này, một trong những yếu tố giúp các nạn nhân an toàn đó chính là kỹ năng tự ứng phó khi cháy xảy ra của người dân. Chị Trần Thị Phương Lan - nạn nhân vụ cháy kể lại, chị và các con ở tầng 2, khi mở cửa phòng ra thì lúc đấy khói đã bốc từ tầng 1 lên, kèm với đó là mùi khét…
Sau đó, chị đã đóng vội cửa của tầng 2 lại, vào nhà vệ sinh (ngay cạnh phòng ngủ), lấy khăn tắm to, dấp nước rồi hét to với con: “Hai bạn nằm xuống và ôm chặt cái khăn này vào mũi cho mẹ”. Cũng theo chị Lan, thời điểm đó, may mắn bé B (6 tuổi, con trai chị Lan) từng được học kỹ năng PCCC ở trường. Bé biết tự nhúng khăn che mặt cho mình và em gái, cùng mẹ cúi thấp người để tránh hít phải khói độc; chèn các khe cửa, ngăn không cho khói, khí độc lan vào phòng, đồng thời làm ướt người để tránh lửa, khói làm tổn thương cơ thể…
Khoảng thời gian “vàng” quyết định sự sống còn của các nạn nhân chính là sự có mặt nhanh chóng, kịp thời của lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH cùng với sự hỗ trợ của quần chúng nhân dân và đặc biệt là những kỹ năng ứng phó của chính người bị nạn trong vụ cháy như chị Trần Thị Phương Lan. Bởi nếu bị chậm trễ, hay có sự hoảng loạn của các nạn nhân thì hậu quả sẽ là khôn lường.
Hướng dẫn thoát nạn khi có cháy nhà
Để cứu người và chữa cháy thành công, ngoài việc triển khai đồng bộ các giải pháp và nhanh chóng, kịp thời đến hiện trường của lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH, yếu tố đặc biệt quan trọng để làm lên thành công là kỹ năng tự cứu của người bị nạn trong đám cháy. Thời gian qua, Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH, Công an TP Hà Nội cũng đã tổ chức tuyên truyền, tập huấn phổ biến các kiến thức pháp luật về PCCC và CNCH; triển khai các hoạt động trải nghiệm để trang bị cho người dân trên địa bàn những kỹ năng thoát hiểm, thoát nạn trong đám cháy.
Cẩm nang PCCC trong mỗi gia đình.
Trước hết, phải xác định được lối ra an toàn khỏi căn nhà đang cháy. Các thành viên hộ gia đình, cần nắm rõ lối ra thoát nạn, lối ra khẩn cấp (lối ra thứ 2). Thông thường, các lối thoát đến nơi an toàn ở các nhà độc lập hoặc liền kề bao gồm: Lối ra cửa chính của căn nhà; lối ra cầu thang thoát nạn ngoài nhà từ các tầng; lối ra ban công; lối lên trên sân thượng hoặc lối lên mái (tầng thượng) để thoát sang công trình liền kề. Đối với các căn hộ độc lập thì lối thoát nạn an toàn là qua các cửa sổ, ban công; không di chuyển ở cầu thang bộ do khói, lửa…
Khi lửa và khói đã chặn mất lối thoát nạn chính: Nếu ở tầng thấp thì có thể thoát ra ngoài qua đường cửa sổ hoặc ban công. Nếu không thể ra ngoài, hãy tập hợp mọi người vào một phòng, ngăn khói và lửa vào qua cửa bằng cách chặn các khe hở quanh cửa với khăn trải giường, chăn, quần áo ướt hoặc băng dính. Sau đó, kêu cứu từ cửa sổ.
Khi ra ngoài, chỉ mở cửa bạn cần; đóng tất cả các cánh cửa đang mở để ngăn đám cháy lan nhanh. Tuyệt đối không sử dụng thang máy khi xảy ra hỏa hoạn. Đặt mu bàn tay lên cánh cửa, nếu thấy ấm thì không mở, không dùng lòng bàn tay để tránh bị bỏng. Nếu tay nắm cửa mát và không thấy khói quanh cửa, bạn có thể mở cửa chậm và cẩn thận tránh người, mặt sang một bên đề phòng lửa tạt. Khi mở cửa, nếu thấy lửa bùng lên hay có khói xông vào phòng thì đóng cửa thật nhanh, chặt. Tuyệt đối không nấp dưới gầm giường hoặc phòng, tủ để đồ vì sẽ rất khó khăn để lính cứu hỏa tìm ra bạn.
Mỗi người dân và các gia đình cần trang bị kiến thức, kỹ năng thoát nạn trong các sự cố cháy, nổ.
Cần bình tĩnh và thực hiện các biện pháp để tránh hít phải khói, khí độc bằng cách lấy khăn, áo thấm ướt bịt vào mũi, miệng. Khi di chuyển tránh chạm vào các đồ đạc có thể dẫn nhiệt gây bỏng. Tuyệt đối không xông qua đám cháy. Luôn giữ cơ thể ở vị trí thấp để tìm đường thoát hiểm, phòng bị nhiễm khói. Nếu quần áo của bạn bị cháy, đừng chạy, hãy dừng lại và lăn người vòng quanh để dập lửa.
Tuyệt đối không quay lại khi đã thoát ra ngoài được; không quay vào khu vực bị cháy vì có thể bị nguy hiểm. Nếu bên trong còn có người mắc kẹt, hãy mô tả thật chi tiết để lính cứu hỏa tiếp cận và cứu người mắc kẹt một cách nhanh nhất.
Chủ động đầu tư lắp đặt các thiết bị cảnh báo cháy sớm như đầu báo cháy tự động, camera; trang bị, chuẩn bị sẵn sàng phương tiện chữa cháy tại chỗ như: Trang bị phương tiện PCCC tại chỗ và các dụng cụ phá dỡ phù hợp với quy mô, tính chất, đặc điểm của khu nhà, như: lắp đặt hệ thống cảnh báo cháy nhanh, nước, chăn, bình chữa cháy xách tay… để dập tắt cháy ngay từ khi mới phát sinh; trang bị dụng cụ phá dỡ (xà beng, kìm cộng lực…), đèn pin, mặt nạ phòng độc, khăn mềm để phòng chống ngạt khói; thang dây, dây tự cứu hạ chậm,.. để mở cửa và thoát nạn. Các phương tiện, thiết bị bố trí ở nơi phù hợp và thuận lợi cho việc thao tác sử dụng khi cần thiết, bảo đảm yêu cầu dễ thấy, dễ lấy và gần lối thoát nạn.
Mỗi người dân và các gia đình cần trang bị kiến thức, kỹ năng thoát nạn trong các sự cố cháy, nổ; trang bị những thiết bị PCCC, thoát hiểm cơ bản để bình tĩnh ứng phó. Đó chính là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân và gia đình, hạn chế tối đa thiệt hại, thương vong.
Minh Hiền