Quang cảnh phiên tòa trực tuyến do TAND tỉnh tổ chức xét xử bị cáo trong vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng thủ đoạn làm giả sổ đỏ. Ảnh: MINH NHÂN
Dù không mới, nhưng chiêu trò này vẫn liên tục xuất hiện với thủ đoạn, hình thức tinh vi và nạn nhân ngày càng đa dạng. Một lần nữa, thực tiễn cảnh báo người dân cần nâng cao cảnh giác trước các giao dịch có liên quan đến giấy tờ nhà đất.
Thủ đoạn tinh vi, hậu quả nghiêm trọng
Mới đây, TAND tỉnh đã xét xử sơ thẩm vụ án liên quan đến Huỳnh Chí Linh (28 tuổi, trú tỉnh Bạc Liêu) và Nguyễn Mậu Văn (40 tuổi, trú TP Tuy Hòa). Linh bị tuyên phạt 14 năm tù về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (LĐCĐTS) và 3 năm 6 tháng tù về tội làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức và sử dụng tài liệu giả của cơ quan, tổ chức. Tổng hình phạt mà bị cáo Linh phải chấp hành là 17 năm 6 tháng tù. Bị cáo Văn bị tuyên phạt 10 năm tù về các tội danh trên.
Theo nội dung xét xử, ông N.V.B (trú tỉnh Bình Định) được UBND tỉnh Phú Yên giao hơn 2,5ha đất để triển khai dự án du lịch. Khi có nhu cầu chuyển sang hình thức thuê đất trả tiền một lần, do vướng thủ tục, ông B cùng bà P.T.H (đối tác) nhờ Linh và Văn hỗ trợ hồ sơ. Để tạo lòng tin, Linh và Văn đưa ra nhiều thông tin gian dối, tự nhận quen biết nhiều lãnh đạo, có thể “chạy” thủ tục đất đai. Từ tháng 7-12/2023, Linh làm giả nhiều văn bản của các cơ quan tỉnh Phú Yên rồi gửi cho ông B, chiếm đoạt hơn 1 tỉ đồng. Đầu năm 2023, Linh còn lừa bà L.T.T.V (TP Hồ Chí Minh) nhận giúp mua cát san lấp giá rẻ ở tỉnh Kiên Giang. Sau khi nhận hơn 1,5 tỉ đồng, Linh không thực hiện cam kết mà chiếm đoạt tiền, tiêu xài cá nhân. Trong quá trình điều tra, Linh đã khắc phục hơn 1 tỉ đồng, Văn bồi thường hơn 1,3 tỉ đồng.
Trước đó, một vụ án khác, TAND tỉnh cũng đã tuyên phạt bị cáo Văn Tiến Đức (33 tuổi, trú TP Tuy Hòa) 13 năm tù về tội LĐCĐTS và 3 năm tù về tội sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức.
Các vụ án LĐCĐTS bằng sổ đỏ giả là hồi chuông cảnh báo về sự tinh vi của tội phạm và sự chủ quan của người dân. Để phòng ngừa, đấu tranh hiệu quả với loại tội phạm này, cần sự vào cuộc quyết liệt của các cơ quan chức năng trong việc quản lý, kiểm tra, giám sát các hoạt động liên quan đến cấp phát, sử dụng giấy tờ, tài liệu của cơ quan, tổ chức. Đồng thời, người dân cần nâng cao cảnh giác, thận trọng trong các giao dịch, đặc biệt là các giao dịch liên quan đến đất đai, tài sản có giá trị lớn.
Theo hồ sơ vụ án, do thua lỗ trong kinh doanh hải sản, Đức nợ tiền ngân hàng và nhiều người khoảng 2 tỉ đồng, mất khả năng trả nợ. Đầu năm 2021, thông qua mạng xã hội Facebook, Đức tìm kiếm, kết bạn làm quen với một người (không xác định nhân thân, lai lịch) chuyên làm giả giấy tờ. Đức cung cấp các thông tin có liên quan đến giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) của mình đang thế chấp tại một chi nhánh ngân hàng ở TP Tuy Hòa để đặt làm giả 4 sổ đỏ với giá 1,2 triệu đồng. Từ tháng 12/2021-5/2023, Đức đưa ra thông tin gian dối là bị dính nợ xấu do mua ti vi trả góp nên vay ngân hàng không được. Tin lời Đức, có 4 người ở TP Tuy Hòa chấp nhận cho Đức thế chấp sổ đỏ (giả) và cho vay tổng cộng hơn 1,1 tỉ đồng.
Trên đây chỉ là hai trong số nhiều vụ việc xảy ra thời gian gần đây, phản ánh thực trạng đáng báo động về tình trạng làm giả giấy tờ nhà đất để LĐCĐTS với thủ đoạn ngày càng phức tạp và khó lường.
Cần nâng cao cảnh giác
Những vụ án trên cho thấy thủ đoạn LĐCĐTS bằng giấy tờ, sổ đỏ giả ngày càng tinh vi, gây hậu quả nghiêm trọng cả về tài sản và sự ổn định xã hội. Các chuyên gia pháp lý và cơ quan chức năng đã đưa ra nhiều khuyến nghị nhằm phòng ngừa, cảnh báo loại tội phạm này.
Luật sư Nguyễn Hương Quê (Đoàn Luật sư Phú Yên) cho biết: Hành vi làm giả giấy tờ, tài liệu của cơ quan, tổ chức để LĐCĐTS là hành vi vi phạm nghiêm trọng pháp luật, xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của người khác và làm ảnh hưởng đến uy tín của các cơ quan nhà nước. Với tính chất nguy hiểm cho xã hội, pháp luật hiện hành quy định hình phạt nghiêm khắc đối với các tội danh này, trong đó tội LĐCĐTS có thể bị phạt tới tù chung thân, tùy theo giá trị tài sản chiếm đoạt và mức độ gây hậu quả. Ngoài hình phạt tù, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10-100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản theo khoản 5 Điều 174 Bộ luật Hình sự.
Từ thực tiễn xét xử, ông Nguyễn Đình Đáng, Trưởng phòng Thực hành quyền công tố, kiểm sát điều tra, kiểm sát xét xử sơ thẩm án hình sự (Viện KSND tỉnh) kiến nghị: Các cơ quan nhà nước cần tăng cường bảo mật và quản lý chặt chẽ trong hoạt động hành chính, đặc biệt là việc ban hành và lưu hành văn bản. Đồng thời cần đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật để nâng cao cảnh giác cho người dân trước những thủ đoạn lợi dụng danh nghĩa quen biết cán bộ để LĐCĐTS. “Các cơ quan chức năng cũng cần siết chặt công tác nghiệp vụ nhằm phát hiện, ngăn chặn hành vi làm giả, sử dụng giấy tờ giả để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Trong các vụ án gần đây, bị cáo không chỉ xâm phạm tài sản của công dân mà còn ảnh hưởng đến tính đúng đắn, uy tín của các cơ quan hành chính nhà nước”, ông Đáng nói.
Các cơ quan chức năng cảnh báo người dân cần hết sức thận trọng khi thực hiện các giao dịch liên quan đến đất đai. Trước khi đặt bút ký hoặc chuyển tiền, cần kiểm tra kỹ tính pháp lý của giấy tờ, xác minh thông tin tại cơ quan có thẩm quyền, không tin vào những lời hứa “chạy việc”, “quen biết lãnh đạo”. Người dân cũng nên cảnh giác với các sổ đỏ photo công chứng, sổ đỏ “mới” không có hồ sơ gốc… tránh nhẹ dạ cả tin để rồi tiền mất, tật mang.
MINH NHÂN