Sau hơn 1 năm triển khai, xây dựng, ngày 9/12/2024 công trình tượng đài Tiếng đường 5 đã hoàn thành, đúng vào dịp cả nước nói chung và Hải Dương nói riêng đang diễn ra nhiều sự kiện ý nghĩa chào mừng kỷ niêm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2024), 35 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân (22/12/1989 - 22/12/2024)
Công trình có tổng vốn đầu tư 57,5 tỷ đồng
Công trình tượng đài Tiếng sấm đường 5 là nơi tri ân các chiến sĩ bộ đội, du kích ngã xuống trong các chiến dịch đánh mìn trên tuyến đường 5 và đường sắt Hà Nội - Hải Phòng
Tượng đài Tiếng sấm đường 5 được bố cục gồm 2 phần: tương đài và nhóm tượng nhân vật. Tổng chiều cao tượng đài 21m. Toàn bộ tượng đài được sử dụng hoàn toàn bằng đá tự nhiên nguyên khối
Trên đỉnh tượng đài là nhóm nhân vật tượng trưng cho những người con kiên trung đất Hải Dương tay cầm súng, tay ôm bộc phá hướng mắt về phía trước, nhìn ra đường 5
Hình ảnh đoàn tàu hỏa chở quân và vũ khí, khí tài của giặc Pháp bị dân quân du kích và bộ đội phục kích đánh mìn được khắc họa trên bức phù điêu của tượng đài
Hệ thống cảnh quan, cây xanh bao quanh khu tượng đài
Mặc dù mới hoàn thành nhưng tượng đài Tiếng sấm đường 5 đã và đang trở thành điểm đến văn hóa, lịch sử của nhiều thanh, thiếu niên địa phương
Khuôn viên tượng đài được bao phủ bởi rất nhiều loại cây xanh, cây bóng mát như bàng, thông...
Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, thực dân Pháp quay lại xâm lược nước ta lần 2. Nhận thấy đường 5 là tuyến giao thông huyết mạch quan trọng bậc nhất ở chiến trường Bắc Bộ, chúng đã lập nhiều đồn bốt, tháp canh, mở nhiều cuộc tuần tra, càn quét dọc tuyến đường này và các vùng phụ cận, gây nhiều tội ác với nhân dân ta.
Để bảo vệ tuyến giao thông có vị trí chiến lược, trọng yếu, đồng thời ngăn chặn địch, quân và dân Hải Dương cùng với quân dân Hải Phòng, Hưng Yên đã kiên cường chiến đấu, bám đất, bám làng, tiêu diệt từng tên địch. "Tiếng sấm đường 5" là phong trào kháng chiến chống thực dân Pháp trên đường 5 và đường sắt Hải Phòng - Hà Nội của quân và dân 3 tỉnh: Hải Phòng, Hải Dương, Hưng Yên.
Với phương châm “lấy thô sơ chống hiện đại; dùng lực lượng nhỏ, thu thắng lợi lớn", chỉ bằng những quả pháo, trái mìn tự chế hoặc cải tiến từ bom cân, đạn đại bác của địch, ta đã tạo nên “Tiếng sấm đường 5" vang rền, gây cho địch nhiều tổn thất nặng nề.
Đặc biệt là du kích Kim Thành đã có nhiều sáng kiến đánh mìn trên đường sắt phù hợp với từng thời kỳ. Lúc đầu, ta phải dùng chiến thuật thô sơ là "giật dây". Sau lực lượng du kích Kim Thành đã tìm ra cách đánh mới “mìn điện tự động”, không cần người điều khiển, không cần vị trí ẩn nấp ở gần đường, có thể đặt mìn ở bất cứ đoạn nào trong điều kiện thuận lợi. Những hình thức đánh giặc tuy đơn giản nhưng đã góp phần không nhỏ vào phong trào chống thực dân Pháp của nhân dân cả nước.
Tên tuổi nhiều anh hùng của mảnh đất Hải Dương mãi được khắc ghi vào lịch sử như: “Vua mìn đường 5” Nguyễn Văn Thòa, anh hùng Lê Văn Nổ, nữ du kích Đinh Thị Nhìn, anh hùng Đặng Đức Song, anh hùng Hà Văn Nọa…
Tượng đài Tiếng sấm đường 5 là biểu tượng tôn vinh nghệ thuật đánh mìn trên tuyến đường sắt của bộ đội địa phương và du kích Hải Dương.
HÀ VY - THÀNH CHUNG