Chiêu trò quảng cáo: Sáng tạo tới mức...khiêng quan tài là thua rồi!

4 giờ trướcBài gốc

Trong thời đại số hóa, việc thu hút sự chú ý của khách hàng là yếu tố sống còn đối với các cá nhân và doanh nghiệp. Nhiều người trẻ đã nghĩ ra những chiêu thức quảng cáo độc đáo, thậm chí kỳ quặc, với mong muốn "viral" (lan tỏa) trên mạng xã hội. Tuy nhiên, không ít trường hợp không am hiểu pháp luật khiến ranh giới giữa sáng tạo và vi phạm pháp luật lại mong manh, dẫn đến những hệ lụy khó lường.

Sáng tạo hay phản cảm?

Với lượng người dùng đông đảo và chi phí quảng cáo thấp hoặc miễn phí, các nền tảng xã hội như YouTube, Facebook, TikTok… trở thành mảnh đất màu mỡ cho vô số chiến dịch quảng cáo. Tuy nhiên, từ đây cũng kéo dài sự xuất hiện các chiêu trò quảng cáo “bẩn”, vi phạm pháp luật và đi ngược với thuần phong mỹ tục.

Ngày 25-2, tại TP.HCM, một nhóm người đã gây xôn xao khi thực hiện màn khiêng quan tài đi bộ qua trước cửa Nam chợ Bến Thành và một số tuyến đường ở quận 1 nhằm quảng bá cho một thương hiệu quần áo. Sau đó, nhóm người này còn tổ chức cho quay clip, biên tập và tự đăng lên mạng xã hội TikTok bằng tài khoản cá nhân có số lượng người theo dõi lớn, bình luận và tương tác.

Theo những người trong cuộc, đây là một "chiến dịch marketing sáng tạo", lấy cảm hứng từ các điệu nhảy quan tài nổi tiếng trên mạng.

Nhóm người mặc đồ đen khiêng quan tài diễu phố ở quận 1 (TP.HCM) đã không ngờ chiêu trò quảng cáo của mình lại vi phạm pháp luật. Ảnh chụp màn hình.

Ngay sau đó, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an TP.HCM đã vào cuộc xác minh và nhanh chóng bắt khẩn cấp nhóm người trên về hành vi gây rối trật tự công cộng. Trong lời khai của nhóm người này, họ chỉ mơ hồ nghĩ mình quảng cáo bằng hình thức gây sốc để tăng sự chú ý nhằm bán được hàng. Tuy nhiên, họ không ngờ điều này là vi phạm pháp luật.

Thực tế ghi nhận trên các nền tảng mạng xã hội thay vì tư duy sáng tạo, tạo nên sự độc đáo, chứa đựng những giá trị văn hóa, nhiều người bất chấp tất cả chạy theo những chiêu trò quảng cáo, từ đó xuất hiện tràn lan những clip độc hại, ảnh hưởng rất lớn đến giới trẻ.

Chiêu trò quảng cáo, làm video, hình ảnh tăng lượng theo dõi, tương tác trên các kênh bán hàng. Ảnh chụp màn hình.

Không chỉ vụ khiêng quan tài, trước đó đã từng có nhiều bạn trẻ đã dùng nhiều chiêu trò quảng cáo tương tự để bán hàng. Cách đây không lâu, Phạm Đức Hải (Hải Idol) đã mượn đám cưới của bạn để đánh bóng tên tuổi, tăng lượng người theo dõi và tương tác trên các kênh bán hàng. ‘Hải Idol’ đã dàn xếp dàn xe sang rước dâu dừng, đỗ dưới lòng đường. Với chiêu trò quảng cáo này, Hải cùng đồng phạm bị bắt vì dàn xe sang gây rối trật tự công cộng, vi phạm an toàn giao thông và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn.

Thậm chí, không phải với mục đích bán hàng, nhiều bạn trẻ chỉ vì muốn nổi tiếng, được chú ý nên cũng đã tạo ra những clip nhảm, thiếu văn hóa.

Theo Ths Nguyễn Văn Tâm - Trưởng bộ môn Maketing, Trường đại học Văn Lang, sự sáng tạo trong quảng cáo là điều cần thiết để thu hút khách hàng, nhưng không thể bất chấp chuẩn mực xã hội. Một chiến dịch quảng cáo thành công không chỉ cần độc đáo mà còn phải tôn trọng đạo đức và quy định pháp luật.

“Về nguyên tắc, sự sáng tạo trong quảng cáo thể hiện ở nhiều khía cạnh, sáng tạo trong thông điệp, sáng tạo trong cách thức thể hiện thông điệp, sáng tạo trong việc sử dụng phương tiện truyền thông… Tuy nhiên, tất cả các hình thức sáng tạo đều phải dựa trên những chuẩn mực về đạo đức, quy định của pháp luật và phải mang lại giá trị tích cực cho cộng đồng. Nếu đi ngược lại những điều trên chắc chắn sẽ thất bại” - Ths Nguyễn Văn Tâm nói.

Cũng theo Ths Tâm, sự phát triển “như nấm mọc sau mưa” của các sản phẩm bẩn, độc hại còn do một bộ phận công chúng có phần thoải mái, dễ dãi trong quá trình tiếp nhận thông tin. Người sử dụng mạng xã hội cần nâng cao ý thức về sự tiếp thu, biết chọn lọc thông tin bổ ích cho mình và chỉ chia sẻ những gì có lợi cho cộng đồng, không nên lan truyền những thông tin độc hại và tin vào chiêu trò quảng cáo.

Ranh giới giữa sáng tạo và vi phạm pháp luật

Sáng tạo luôn là yếu tố quan trọng giúp các thương hiệu thu hút sự chú ý và tạo hình ảnh ấn tượng trong lòng người tiêu dùng, đặc biệt là đối với giới trẻ. Tuy nhiên, nếu chiến dịch quảng cáo dùng những ý tưởng gây sốc, đi quá giới hạn an toàn dẫn đến vi phạm pháp luật thì hậu quả có thể rất nghiêm trọng.

Luật sư Lê Doãn Tuấn, Đoàn Luật sư TP.HCM, cho biết trong kinh doanh luôn đề cao tính sáng tạo, đổi mới nhưng cho dù như thế nào cũng phải tuân thủ pháp luật, đề cao tính truyền thống, thuần phong mỹ tục và tôn trọng những người xung quanh.

“Không thể chấp nhận cái gọi là sáng tạo mà bất chấp pháp luật, bất chấp sự an toàn cho những người xung quanh để chạy theo những chiêu trò quảng cáo" - Luật sư Lê Doãn Tuấn nhấn mạnh.

Theo luật sư Tuấn, liên quan đến hành vi quảng cáo gây phiền phức người khác, điểm d khoản 4 Điều 34 Nghị định 38/2021 (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 128/2022) quy định hành vi quảng cáo thiếu thẩm mỹ, trái với truyền thống lịch sử, văn hóa, đạo đức, thuần phong mỹ tục Việt Nam sẽ bị phạt tiền từ 40- 60 triệu đồng.

Ngoài ra, những người thực hiện những hành vi nêu trên còn có thể sẽ bị xử lý hình sự nếu có dấu hiệu của tội gây rối trật tự công cộng theo khoản 2 Điều 318 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).

Theo Luật sư Tuấn, trong thời đại mạng xã hội bùng nổ, tất cả các lĩnh vực trong cuộc sống, mọi thứ đều diễn ra trên các nền tảng xã hội. Pháp luật không cấm và không hạn chế cá nhân, tổ chức sáng tạo sản phẩm mới, độc đáo để thu hút sự chú ý và có lợi thế cạnh tranh. Tuy nhiên, sự sáng tạo không thể đi kèm với việc vi phạm pháp luật, đi ngược thuần phong mỹ tục hoặc gây ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh trật tự.

“Đây chính là bài học cho các bạn trẻ, những người sáng tạo nội dung trên mạng xã hội, rằng việc hiểu biết pháp luật và tôn trọng giá trị văn hóa dân tộc là rất quan trọng. Hãy sáng tạo một cách có trách nhiệm với những sản phẩm không chỉ mới mẻ, đột phá mà còn phù hợp với các quy định của pháp luật và không ảnh hưởng đến trật tự công cộng”, luật sư Tuấn bày tỏ.

Sáng tạo nên tự do trong khuôn khổ cho phép

TS Văn hóa LƯU TUẤN ANH

Sáng tạo là điều cần thiết trong marketing, nhưng nó không thể là lý do để biện minh cho những hành vi phản cảm hoặc vi phạm pháp luật. Những người làm quảng cáo, đặc biệt là giới trẻ, cần hiểu rằng một chiến dịch truyền thông thành công không chỉ nằm ở việc gây chú ý, mà còn phải tạo ra giá trị thực sự và không đi ngược lại lợi ích của cộng đồng.

Trước khi sáng tạo các nội dung truyền thông, nhằm quảng cáo hay phục vụ cho các chiến dịch marketing nào đó thì chúng ta cần phải chọn lọc các hoạt động có giá trị tích cực vừa nội dung lẫn hình thức, không vi phạm các quy định của pháp luật và không làm mất đi hình ảnh đẹp đẽ của cảnh quan đô thị, của văn hóa dân tộc.

Những sự sáng tạo đều nên tự do trong khuôn khổ cho phép của hoàn cảnh xã hội thực tế. Trước khi thực hiện bất kỳ chiêu trò nào để "viral", hãy cân nhắc ranh giới giữa sáng tạo và vi phạm.

TS Văn hóa LƯU TUẤN ANH

DI LINH

Nguồn PLO : https://plo.vn/chieu-tro-quang-cao-sang-tao-toi-muckhieng-quan-tai-la-thua-roi-post837262.html