Chính phủ đẩy mạnh đột phá thể chế, khẳng định vai trò kiến tạo phát triển

6 giờ trướcBài gốc

Trình khối lượng dự án luật, nghị quyết nhiều nhất

Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã xác định đột phá về thể chế là nhiệm vụ đầu tiên trong 3 đột phá chiến lược. Thực hiện đột phá chiến lược này, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ luôn quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo sát sao, quyết liệt công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, pháp luật; đạt được nhiều kết quả nổi bật.

Một điểm có thể thấy rõ là công tác xây dựng và thực thi pháp luật trong thời gian qua đã được đổi mới về cả tư duy, cách làm. Trong nhiệm kỳ qua, Chính phủ đã tham mưu trình Bộ Chính trị ban hành nhiều nghị quyết mang tính đột phá về thể chế, chính sách như Nghị quyết số 27-NQ/TW về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam trong giai đoạn mới, Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 về đổi mới công tác xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới với nhiều định hướng rất quan trọng.

Một thành tựu nổi bật trong công tác xây dựng chính sách, pháp luật của Chính phủ thể hiện rõ nét ở khối lượng công việc đặc biệt lớn: nếu tính cả các dự án được trình tại Kỳ họp thứ X đang diễn ra, trong nhiệm kỳ này, Chính phủ trình Quốc hội (QH) thông qua tổng cộng 180 luật, pháp lệnh, nghị quyết - là khối lượng nhiều nhất từ trước đến nay. Riêng năm 2025, Chính phủ trình QH trên 100 dự án luật, nghị quyết, trong đó có những nội dung rất quan trọng như việc trình QH sửa đổi, bổ sung Hiến pháp năm 2013 tại một kỳ họp; thông qua nhiều dự án luật để thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Đồng thời, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành tới 1.400 nghị quyết, 820 nghị định. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, cơ quan ngang Bộ đã ban hành theo thẩm quyền gần 3.600 văn bản quy phạm pháp luật.

Để kịp thời thể chế các chủ trương của Đảng, Chính phủ cũng đã nhanh chóng trình QH các cơ chế, chính sách đặc thù để triển khai thực hiện các Nghị quyết chiến lược của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Tại Kỳ họp thứ X, Chính phủ cũng trình các dự thảo Nghị quyết của QH quy định cơ chế đặc thù về một số chủ trương, chính sách trong Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo; Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc biệt để thực hiện Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 24/01/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới…

Phát huy vai trò kiến tạo của pháp luật

Thực hiện đổi mới tư duy xây dựng pháp luật, các luật do Chính phủ trình bảo đảm tuân thủ yêu cầu chỉ trình QH quy định trong luật những vấn đề mang tính nguyên tắc thuộc thẩm quyền của QH. Theo thống kê của Bộ Tư pháp, bên cạnh những phiên họp thường kỳ, trong nhiệm kỳ này, Chính phủ đã tổ chức 41 phiên họp chuyên đề về công tác xây dựng pháp luật, để cho ý kiến về các dự án luật trước khi trình QH.

Điểm đáng chú ý trong công tác xây dựng chính sách, pháp luật của Chính phủ là việc đổi mới tư duy, chuyển từ “quản lý” sang “kiến tạo phát triển”, từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”. Chính phủ đã chủ động, tích cực đề xuất nhiều dự án luật với cơ chế, chính sách thông thoáng, kiến tạo, góp phần hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN và thể chế kinh tế thị trường định hướng XHCN Việt Nam.

Một hoạt động rất quan trọng trong nhiệm kỳ qua là Chính phủ đã tổ chức rà soát tổng thể các vướng mắc, khó khăn, những “điểm nghẽn” do thực hiện pháp luật. Qua đó, xác định chính xác những khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật và có hướng xử lý. Đặc biệt, tại Kỳ họp thứ IX, Chính phủ đã trình QH thông qua Nghị quyết số 206/2025/QH15 về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

Trên cơ sở Nghị quyết này, Chính phủ đã ban hành một số nghị quyết quy phạm pháp luật để điều chỉnh một số quy định có liên quan tại luật, nghị quyết của QH để kịp thời tháo gỡ các “điểm nghẽn” do quy định của pháp luật gây kìm hãm, ách tắc, cản trở phát triển, qua đó huy động nguồn lực thúc đẩy phát triển. Với sự quyết liệt của Chính phủ, nhiều “điểm nghẽn”, “nút thắt” về cơ chế đã kịp thời được tháo gỡ, tạo môi trường thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Hơn 400 chuyến công tác, làm việc để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc

Các Bộ, cơ quan Trung ương, địa phương đã triển khai nhiều hoạt động hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam năm 2025. (Ảnh: PV)

Trong nhiệm kỳ, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã quán triệt nghiêm túc, ban hành 116 chương trình, kế hoạch hành động để tổ chức thực hiện có hiệu quả Hiến pháp, các đạo luật, nghị quyết, kết luận của Đảng và QH. Báo cáo tại QH, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho hay, thường xuyên theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trên các lĩnh vực, giai đoạn 2021 - 2025, Thủ tướng và các Phó Thủ tướng đã có hơn 400 chuyến công tác, làm việc với địa phương, cơ sở để kiểm tra, hướng dẫn thi hành Hiến pháp, pháp luật và nắm chắc tình hình thực tiễn, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương, địa phương đã quyết liệt cải cách thủ tục hành chính; tập trung rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Theo thống kê, tính đến hết tháng 9/2025, Chính phủ đã cắt giảm, đơn giản hóa 3.241 quy định kinh doanh (đạt 20,5%); cắt giảm, đơn giản hóa 1.033 thủ tục hành chính (TTHC), giấy tờ công dân; phân cấp 490 TTHC; thực hiện phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền từ trung ương cho cấp tỉnh với 748 TTHC, cấp xã với 268 TTHC.

Hướng tới mục tiêu tổ chức thi hành pháp luật có hiệu quả, lấy việc thi hành pháp luật làm thước đo năng lực quản trị quốc gia, công tác công khai, minh bạch cũng rất được chú trọng. Điển hình là việc Chính phủ đã đưa vào vận hành Cổng Pháp luật quốc gia, qua đó tạo kênh tương tác 2 chiều giữa các cơ quan có thẩm quyền và người dân, doanh nghiệp. Hệ thống tiếp nhận thông tin phản ánh chính sách cũng đã tiếp nhận được nhiều thông tin.

Phát biểu tại diễn đàn QH, Đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn Quảng Ngãi) khẳng định, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế đã được Chính phủ hết sức quan tâm, góp phần quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. “Điều đáng chú ý trong công tác xây dựng pháp luật là tư duy pháp lý được nhìn nhận không chỉ dùng để ràng buộc, cấm đoán mà còn là động cơ giải phóng, mở khuyến khích sáng tạo và như là một nguồn lực của phát triển. Đây cũng là điểm thay đổi để chuyển dịch tư duy trong quản trị quốc gia”, Đại biểu nhấn mạnh.

Minh Ngọc

Nguồn Pháp Luật VN : https://baophapluat.vn/chinh-phu-day-manh-dot-pha-the-che-khang-dinh-vai-tro-kien-tao-phat-trien.html