Chính phủ đề xuất bổ sung cơ chế đặc biệt cho đường sắt cao tốc Bắc - Nam

2 giờ trướcBài gốc

Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết Chính phủ đề xuất hai chính sách đặc thù, đặc biệt áp dụng cho dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam.

Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh.

Chính sách thứ nhất là tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và công tác di dời công trình điện có điện áp từ 110 kV trở lên của dự án thành các dự án độc lập. Nguồn vốn được bố trí từ ngân sách trung ương và địa phương.

Các địa phương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam là cấp có thẩm quyền, tổ chức lập, quyết định đầu tư thực hiện các dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn và việc đầu tư các hạng mục liên quan đến nội dung này không phải lập chủ trương đầu tư.

Nguồn vốn ngân sách trung ương cấp trực tiếp cho địa phương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam để thực hiện; trường họp ngân sách trung ương chưa kịp bố trí, các địa phương được chủ động cân đối nguồn ngân sách địa phương để thực hiện, ngân sách trung ương sẽ hoàn trả cho ngân sách địa phương sau khi cân đối được vốn. Giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết khoản này.

Chính sách thứ hai là trong thời gian Quốc hội không họp, Quốc hội ủy quyền cho ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung, điều chỉnh cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt cho các phương thức đầu tư (nếu có) để kịp thời triển khai Dự án và báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.

Theo Bộ trưởng Trần Hồng Minh, để đảm bảo tiến độ dự án, tạo điều kiện cho khu vực tư nhân tham gia dự án, trường hợp cần bổ sung cơ chế, chính sách mới Quốc hội có thể ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định.

Cơ chế này tương tự cũng đã được Quốc hội cho phép áp dụng đối với Dự án đầu tư xây dựng đường cao tốc Bắc - Nam phía Tây đoạn Gia Nghĩa (Đắk Nông) - Chơn Thành (Bình Phước).

Thẩm tra các nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết nhận định việc Quốc hội cho phép tách nội dung thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư của dự án quan trọng quốc gia thành dự án thành phần đã có tiền lệ tại Nghị quyết số 38 của Quốc hội khóa XIV đối với dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Do đó, đề xuất của Chính phủ về việc tách công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và di dời công trình điện từ 110 kV trở lên của Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam thành một dự án riêng là có cơ sở.

Tuy nhiên, ông Phan Văn Mãi đề nghị cân nhắc tách thành một dự án thành phần độc lập và giao Chính phủ chỉ đạo các địa phương, bộ, ngành lập Báo cáo nghiên cứu khả thi nhằm bảo đảm sự đồng bộ, thống nhất.

Đại diện cơ quan thẩm tra cũng cho rằng, cần xác định rõ tổng mức đầu tư, diện tích đất thu hồi và tiến độ hoàn thành, tương tự Nghị quyết số 53/2017 của Quốc hội về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành.

Với chính sách thứ hai, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính dẫn Nghị quyết số 172/2024 của Quốc hội về chủ trương đầu tư dự án đã quy định “trong thời gian Quốc hội không họp, Quốc hội ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung, điều chỉnh cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt cho dự án”.

Đồng thời, tại khoản 14 Nghị quyết Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Quốc hội chấp thuận bổ sung hình thức đầu tư theo phương thức đối tác công tư với dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam, bên cạnh hình thức đầu tư công.

Quốc hội giao Chính phủ tổ chức lựa chọn hình thức đầu tư, nhà đầu tư theo quy định. Trường hợp có cơ chế, chính sách khác vượt thẩm quyền của Chính phủ thì báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định. Do vậy, cơ quan thẩm tra cho rằng việc đề xuất chính sách trên là không cần thiết.

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình.

Nêu ý kiến tại phiên họp, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh Chính phủ quyết tâm phải triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam càng sớm càng tốt, ngay khi công tác chuẩn bị hoàn tất.

"Nếu thực hiện theo trình tự thông thường, phải đến phiên họp đầu tiên của Quốc hội khóa mới, Chính phủ mới có thể báo cáo đầy đủ. Vì vậy, Chính phủ đề nghị Quốc hội xem xét ủy quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong một số trường hợp như nội dung về chính sách 2 đã nêu", Phó Thủ tướng Thường trực nêu rõ.

Liên quan chính sách một, Phó Thủ tướng Thường trực đề nghị cần bao quát hơn để không chỉ các dự án điện từ 110 kV trở lên mới được tách nội dung bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và công tác di dời thành dự án độc lập mà cả các dự án khác đi kèm như công trình giao thông phục vụ khai thác đường sắt, nhà ga, bến đỗ… vốn là các hạng mục để phát huy công năng của đường sắt tốc độ cao, cũng cần được hưởng chính sách tương tự.

Kết luận phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội xem xét cho ý kiến nội dung Chính phủ trình, đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp thu ý kiến tại phiên họp, hoàn thiện hồ sơ sớm gửi Quốc hội.

Anh Văn

Nguồn VTC : https://vtcnews.vn/chinh-phu-de-xuat-bo-sung-co-che-dac-biet-cho-duong-sat-cao-toc-bac-nam-ar991100.html