Chính phủ Mỹ đóng cửa: Bước đi Thượng viện và chia rẽ nội bộ Dân chủ

6 giờ trướcBài gốc

Sau hơn một tháng bế tắc, Thượng viện Mỹ ngày 9-11 đã thực hiện một bước đi mang tính quyết định hướng tới việc mở cửa trở lại chính phủ.

Chuyển biến này diễn ra sau khi một nhóm nhỏ các thượng nghị sĩ Dân chủ bắt tay với đảng Cộng hòa để bỏ phiếu thúc đẩy dự luật nhằm chấm dứt đợt đóng cửa chính phủ dài nhất trong lịch sử.

Bước đi then chốt tiến tới mở cửa chính phủ

Thỏa thuận vừa đạt được sẽ cấp ngân sách cho chính phủ đến ngày 30-1-2026 và bao gồm kinh phí cho ba dự luật chi tiêu, trong đó có toàn bộ kinh phí cho Chương trình Hỗ trợ Dinh dưỡng Bổ sung (SNAP) đến hết ngày 30-9-2026, tức là hết năm tài khóa, theo tờ The New York Times.

Trước đó, các thượng nghị sĩ Dân chủ tại Thượng viện đã bỏ phiếu phản đối hơn chục dự luật chi tiêu ngắn hạn trong nỗ lực bảo vệ các khoản trợ cấp chăm sóc sức khỏe. Tuy nhiên, khi tác động của việc chính phủ đóng cửa ngày càng gia tăng, một số người đã đồng ý với những điều chỉnh khiêm tốn hơn trong khuôn khổ thỏa thuận mới nhất.

Cuộc bỏ phiếu diễn ra vào tối 9-11 (giờ Mỹ) với kết quả 60 phiếu thuận và 40 phiếu chống, trong đó có 7 thượng nghị sĩ Dân chủ và 1 thượng nghị sĩ độc lập cùng bỏ phiếu với đa số phía Cộng hòa để thông qua dự luật.

Cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện Mỹ ngày 9-11. Ảnh: SENATE TV

Đây là bước đi đầu tiên nhưng mang tính then chốt để thông qua dự luật tại Thượng viện. Dự luật đạt đủ 60 phiếu cần thiết để vượt qua cơ chế Câu giờ (Filibuster), vốn cho phép các thượng nghị sĩ kéo dài thời gian thảo luận nhằm trì hoãn hoặc ngăn chặn việc bỏ phiếu thông qua một dự luật.

Tiếp theo, các cuộc bỏ phiếu còn lại tại Thượng viện chỉ cần đa số đơn giản.

Nếu Thượng viện cuối cùng thông qua dự luật đã được sửa đổi, dự luật vẫn phải được Hạ viện - vốn đang trong kỳ nghỉ dài - phê chuẩn và gửi tới Tổng thống Donald Trump ký ban hành, quá trình này có thể kéo dài vài ngày.

Theo thỏa thuận đạt được với một nhóm nhỏ nghị sĩ Dân chủ, phe Cộng hòa đồng ý tổ chức một cuộc bỏ phiếu vào tháng 12 về việc gia hạn các khoản trợ cấp theo Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (Affordable Care Act).

Các khoản trợ cấp này giúp người dân có thu nhập thấp chi trả bảo hiểm y tế tư nhân và dự kiến hết hạn vào cuối năm.

Dự luật sẽ cấm các cơ quan liên bang sa thải nhân viên cho đến ngày 30-1-2026. Dự luật cũng sẽ đảm bảo trả bù lương cho tất cả nhân viên liên bang.

Khi Thượng viện họp trở lại vào ngày 10-11, các lãnh đạo phe Cộng hòa sẽ cố gắng đạt thỏa thuận lưỡng đảng và nhanh chóng thông qua dự luật. Nếu không, Thượng viện sẽ mất phần lớn tuần tới để thực hiện các thủ tục trước khi bỏ phiếu thông qua cuối cùng, có khả năng kéo dài tình trạng đóng cửa đến cuối tuần sau.

“Tối nay đã có một cuộc bỏ phiếu tốt đẹp. Hy vọng chúng ta sẽ có cơ hội vào ngày mai để thiết lập các cuộc bỏ phiếu tiếp theo. Tất nhiên, điều đó đòi hỏi sự hợp tác và đồng thuận” - Lãnh đạo Đa số Cộng hòa tại Thượng viện John Thune nói sau cuộc bỏ phiếu.

Dân chủ chia rẽ, nhưng Cộng hòa cũng chịu áp lực

5 thượng nghị sĩ Dân chủ đã phát biểu tại một cuộc họp báo ở Đồi Capitol vào tối 9-11 để giải thích lý bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa. Ảnh: THE NEW YORK TIMES

Việc 7 thượng nghị sĩ Dân chủ ủng hộ dự luật đã bộc lộ sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ đảng này.

Lãnh đạo phe thiểu số Dân chủ tại Hạ viện - ông Hakeem Jeffries chỉ trích thỏa thuận ngay trước cuộc bỏ phiếu.

“Chúng tôi sẽ không ủng hộ bất kỳ dự luật chi tiêu nào do phe Cộng hòa tại Thượng viện đưa ra mà không gia hạn tín dụng thuế của Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền”- ông Jeffries nói.

Lãnh đạo phe thiểu số Dân chủ tại Thượng viện - ông Chuck Schumer thẳng thắn nói với các phóng viên rằng ông sẽ không bỏ phiếu cho dự luật vì nó không bao gồm các điều khoản về chăm sóc sức khỏe.

Hạ nghị sĩ Dân chủ Greg Casar của bang Texas gọi thỏa thuận này là “sự phản bội” và “một hành động đầu hàng” vì không giúp giảm chi phí chăm sóc sức khỏe.

Thỏa thuận đạt được hôm 9-11 được đưa ra sau khi phe Dân chủ giành hàng loạt chiến thắng trong các cuộc bầu cử tuần qua, giúp một số thành viên trong đảng có thêm tự tin chính trị để tiếp tục đấu tranh cho việc gia hạn các chương trình chăm sóc sức khỏe.

Nhiều nghị sĩ Dân chủ tin rằng việc giữ cho chính phủ tiếp tục đóng cửa là đòn bẩy lập pháp duy nhất mà họ có trong bối cảnh phe Cộng hòa vẫn kiểm soát cả quốc hội lẫn Nhà Trắng.

Trong khi đó, các nghị sĩ Dân chủ ôn hòa đã lên tiếng bảo vệ quyết định bỏ phiếu của mình, cho rằng đó là thỏa thuận tốt nhất mà họ có thể đạt được.

Thượng nghị sĩ Tim Kaine của bang Virginia, một trong số các nghị sĩ Dân chủ bỏ phiếu ủng hộ dự luật, cho rằng phe Dân chủ sẽ có cơ hội đưa các dự luật y tế quan trọng ra thảo luận và biểu quyết.

“Các nghị sĩ đều hiểu rằng cử tri mong họ bỏ phiếu thông qua, và nếu các nghị sĩ không làm vậy, rất có thể họ sẽ bị thay thế trong các cuộc bầu cử sắp tới do những người sẵn lòng hành động” - ông Kaine nói.

Giới quan sát cho rằng các nghị sĩ Dân chủ nhượng bộ là do chính quyền Tổng thống Donald Trump đã thành công sử dụng những hậu quả ngày càng nghiêm trọng của việc chính phủ đóng cửa như một đòn bẩy.

Khi được hỏi điều gì cuối cùng thuyết phục đủ số nghị sĩ Dân chủ tách khỏi đảng, Thượng nghị sĩ Angus King (bang Maine), nghị sĩ độc lập tham gia với Dân chủ và đã giúp đàm phán thỏa thuận, đưa ra câu trả lời đơn giản: hậu quả ngày càng nghiêm trọng.

Dù bộc lộ sự chia rẽ nội bộ nhưng điểm sáng chính trị cho đảng Dân chủ là đảng Cộng hòa giờ đây sẽ chịu áp lực phải ủng hộ một biện pháp có thể giúp giảm chi phí y tế hoặc phải đối mặt cử tri.

Nếu thỏa thuận được giữ nguyên và tình trạng chính phủ đóng cửa chấm dứt, tâm điểm chú ý sẽ chuyển sang cuộc bỏ phiếu mà Lãnh đạo Đa số Thượng viện John Thune đã cam kết về việc có gia hạn Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền hay không.

Phe Dân chủ khẳng định họ sẽ tiếp tục gây sức ép lên phe Cộng hòa về vấn đề này.

Lợi suất trái phiếu Mỹ tăng khi chính phủ đứng trước cơ hội mở cửa trở lại

Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng trên toàn bộ kỳ hạn sau khi Thượng viện Mỹ thông qua bước tiến nhằm chấm dứt đợt đóng cửa chính phủ, theo hãng tin Bloomberg.

Lợi suất trái phiếu chuẩn kỳ hạn 10 năm tăng 4 điểm cơ bản, lên 4,14% sau cuộc bỏ phiếu của Thượng viện.

Sự lạc quan về việc mở cửa chính phủ cũng thúc đẩy các tài sản rủi ro, bao gồm hợp đồng tương lai chỉ số S&P 500, tăng 0,7% trong phiên giao dịch ở châu Á.

“Thị trường đang thích nghi với việc chính phủ Mỹ đóng cửa sắp kết thúc. Chúng tôi kỳ vọng bước tiếp theo là Hạ viện sẽ bỏ phiếu vào ngày 12-11, với khả năng chính phủ mở cửa trở lại vào ngày 14-11” - bà Prashant Newnaha, chiến lược gia cấp cao phụ trách lãi suất khu vực châu Á-Thái Bình Dương tại TD Securities, nói với Bloomberg.

THẢO VY

Nguồn PLO : https://plo.vn/video/chinh-phu-my-dong-cua-buoc-di-thuong-vien-va-chia-re-noi-bo-dan-chu-post880530.html