Chính phủ Mỹ đóng cửa - hệ lụy khó lường

2 giờ trướcBài gốc

Không rõ khi nào chính phủ Mỹ sẽ chấm dứt đóng cửa

Bế tắc kéo dài nhiều tuần giữa đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ về vấn đề trợ cấp Obamacare tăng cường đã biến thành lần đóng cửa chính phủ Mỹ đầu tiên kể từ năm 2019. Lãnh đạo của cả hai đảng cả công khai lẫn riêng tư đều khăng khăng rằng họ sẽ không chịu trách nhiệm về tình trạng thiếu hụt ngân sách. Đảng Cộng hòa nhấn mạnh rằng đảng Dân chủ chỉ cần đồng ý gia hạn ngân sách hiện tại thêm 7 tuần nữa. Tuy nhiên, đảng Dân chủ từ chối làm như vậy nếu thiếu những nhượng bộ lớn trong việc bỏ phiếu thông qua bất kỳ biện pháp tài trợ nào tại Thượng viện Mỹ.

Trụ sở Quốc hội Mỹ - điện Capitol. Ảnh: Reuters.

Các thượng nghị sĩ rời điện Capitol (trụ sở Quốc hội Mỹ) vào tối 30/9 trong tình trạng bất định sâu sắc, không rõ việc đóng cửa chính phủ có thể kéo dài bao lâu. Thượng viện bỏ phiếu lại vào cuối sáng 1/10 về cùng một kế hoạch tài trợ của đảng Cộng hòa mà các nhà lãnh đạo đảng này đã cam kết sẽ đưa ra thảo luận ngày này qua ngày khác cho đến khi có đủ số nghị sĩ đảng Dân chủ nhượng bộ và đồng ý mở cửa lại chính phủ. Nhưng nhiều đảng viên Dân chủ đã công khai tuyên bố họ sẽ không nhân nhượng, ngay cả khi Tổng thốngDonald Trump và văn phòng ngân sách của ông đã tăng cường hăm dọa sử dụng việc đóng cửa này để thu hẹp hơn nữa quy mô chính phủ, trong một số trường hợp là vĩnh viễn.

Trong đảng Dân chủ, áp lực đang đè nặng lên lãnh đạo phe thiểu số trong Thượng viện, Chuck Schumer, yêu cầu ông ngăn chặn thêm nhiều thành viên của mình nhượng bộ trước chiến dịch gây sức ép của đảng Cộng hòa nhằm ủng hộ dự luật tài trợ kéo dài 7 tuần của họ và đồng ý đàm phán sau đó về các khoản trợ cấp Obamacare. Nhiệm vụ đó sẽ trở nên khó khăn hơn sau mỗi ngày đóng cửa, đặc biệt là khi Tổng thống Mỹ Trump đe dọa sẽ hủy bỏ các chương trình được đảng Dân chủ ủng hộ. Trong nội bộ đảng, ngày càng có nhiều quan ngại về thiệt hại mà Văn phòng ngân sách Nhà Trắng có thể gây ra trên khắp đất nước nhưng Quốc hội Mỹ không thể dễ dàng đảo ngược.

Thượng nghị sĩ Sheldon Whitehouse lo ngại những gì Nhà Trắng vừa làm có thể gây thiệt hại lâu dài cho chính phủ. Ông nói, đảng Dân chủ hiện cần “đảm bảo rằng ông Trump phải chịu trách nhiệm cho tất cả những điều đó và phải trả giá vì điều đó”.

Một số rạn nứt đã bắt đầu xuất hiện trong nội bộ phe Dân chủ: Thêm hai thành viên nữa đảo ngược lập trường để ủng hộ dự luật của đảng Cộng hòa vào tối 30/9 trong cuộc bỏ phiếu cuối cùng trước khi chính phủ đóng cửa, đó là Thượng nghị sĩ Dân chủ Catherine Cortez Masto của bang Nevada và Thượng nghị sĩ Angus King của bang Maine. Thượng nghị sĩ Dân chủ John Fetterman của Pennsylvania cũng ủng hộ dự luật của đảng Cộng hòa và đã chỉ trích chiến lược của đảng mình trong cuộc chiến chống đóng cửa chính phủ.

Các thành viên cấp cao của đảng Dân chủ đã có những cuộc trò chuyện dài với các Thượng nghị sĩ Jeanne Shaheen và Maggie Hassan tại Hạ viện trước khi cuối cùng bỏ phiếu cùng Schumer và những người còn lại trong đảng của họ.

Mối nguy đối với người lao động Mỹ

Thượng nghị sĩ Cộng hòa Josh Hawley bực tức nói với CNN ngay sau khi phe Dân chủ chặn dự luật: “Điều này sẽ rất có hại cho người lao động… Tôi không biết nó sẽ kết thúc như thế nào. Họ cũng không biết nó sẽ kết thúc như thế nào… Các vị đang yêu cầu hàng triệu người phải trả một cái giá rất đắt”.

Các khoản trợ cấp bảo hiểm tăng cường - ban đầu được phê duyệt như một phần của gói cứu trợ Covid-19 của chính quyền Biden vào năm 2021 và sau đó được gia hạn - đã giúp bảo hiểm Obamacare trở nên dễ tiếp cận hơn với người Mỹ có thu nhập thấp và hỗ trợ thêm nhiều hộ gia đình trung lưu đủ điều kiện nhận hỗ trợ.

Điều này thúc đẩy tới 24 triệu người - một con số kỷ lục - đăng ký các chính sách trên vào năm 2025.

Trong khi đó, các nhà lãnh đạo đảng Cộng hòa khẳng định rằng có những đảng viên Dân chủ khác đang lo lắng về việc đóng cửa chính phủ và muốn tìm một lối thoát cho cuộc khủng hoảng sắp xảy ra.

Tuy nhiên, Schumer vẫn kiên quyết rằng người dân Mỹ sẽ coi đảng Cộng hòa, chứ không phải đảng của ông, là nguyên nhân gây ra việc đóng cửa chính phủ, vì bờ vực thẳm chăm sóc sức khỏe đang cận kề: “Đến nửa đêm, người dân Mỹ sẽ đổ lỗi cho họ vì đã khiến chính phủ phải dừng hoạt động”.

Nhưng khi được CNN hỏi liệu ông có thể đảm bảo rằng 9 thành viên đảng Dân chủ của mình sẽ không bỏ phiếu cho đảng Cộng hòa hay không, vị nghị sĩ đảng Dân chủ thuộc bang New York đã không trả lời. “Cam kết của chúng tôi là dành cho người dân Mỹ. Chúng tôi sẽ đấu tranh hết sức mình vì hệ thống chăm sóc sức khỏe của họ, đơn giản vậy thôi”, ông Schumer nói, khi được hỏi về kế hoạch của đảng Cộng hòa nhằm đưa ra cùng một kế hoạch tài trợ hết lần này đến lần khác cho đến khi đủ số thành viên đảng Dân chủ nhượng bộ.

Tác động của việc đóng cửa chính phủ

Khi chính phủ Mỹ đóng cửa, điều đó đồng nghĩa với việc hàng trăm nghìn nhân viên liên bang sẽ bị cho nghỉ việc tạm thời, trong khi những người khác được coi là thiết yếu sẽ phải tiếp tục làm việc, dù rằng nhiều người sẽ không được trả lương cho đến khi tình trạng bế tắc kết thúc. Tuy nhiên, vẫn còn những người khác sẽ tiếp tục nhận lương vì công việc của họ không được Quốc hội tài trợ thông qua các khoản phân bổ hàng năm.

Theo Văn phòng Ngân sách quốc hội Mỹ, khoảng 750.000 nhân viên liên bang - những người được trả tổng cộng khoảng 400 triệu USD mỗi ngày - có thể phải tạm nghỉ việc. Văn phòng lưu ý rằng con số này có thể thay đổi nếu việc đóng cửa kéo dài.

Người Mỹ cũng sẽ cảm nhận được việc đóng cửa theo nhiều cách khác nhau. Trong khi một số hoạt động thiết yếu sẽ tiếp tục, các dịch vụ khác sẽ ngừng hoạt động. Nhân viên kiểm soát không lưu và nhân viên Cục An ninh vận tải sẽ tiếp tục làm việc nhưng tình trạng thiếu hụt nhân sự đã dẫn đến cảnh các chuyến bay bị ùn tắc và hàng đợi kiểm tra an ninh trở nên dài hơn trong các lần đóng cửa trước đây.

Hiện vẫn chưa rõ liệu du khách có thể đến thăm hơn 400 điểm công viên quốc gia trong thời gian chính phủ đóng cửa hay không, nhưng Bảo tàng Smithsonian và Vườn thú Quốc gia sẽ mở cửa ít nhất cho đến ngày 6/10 bằng nguồn ngân sách từ những năm trước. Trước đây, một số tiểu bang đã tuyên bố sẽ sử dụng ngân sách riêng để duy trì hoạt động của các công viên quốc gia trong thời gian chính phủ đóng cửa.

Người cao tuổi, người khuyết tật và những đối tượng khác sẽ tiếp tục nhận được các khoản thanh toán An sinh xã hội hàng tháng, trong khi người Mỹ thất nghiệp vẫn sẽ nhận được trợ cấp thất nghiệp miễn là các cơ quan nhà nước của họ có đủ ngân sách hành chính để xử lý. Các khoản thanh toán Medicare và Medicaid cũng sẽ tiếp tục được phân phối.

Dịch vụ y tế và các dịch vụ thiết yếu dành cho cựu chiến binh sẽ không bị gián đoạn trong thời gian chính phủ đóng cửa. Điều này bao gồm các chương trình phòng chống tự tử, chương trình dành cho người vô gia cư, Đường dây Khủng hoảng Cựu chiến binh, các khoản thanh toán phúc lợi và chôn cất tại các nghĩa trang quốc gia…

Trí Nhân/VOV.VN biên dịch Nguồn: CNN

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/ho-so/chinh-phu-my-dong-cua-he-luy-kho-luong-post1234476.vov