Triển khai các dự án trọng điểm quốc gia trong đó có tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam.
Đây là bước đi then chốt để triển khai các dự án trọng điểm quốc gia, trong đó có tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam và tuyến Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng.
Theo Thông báo số 462/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ, Thường trực Chính phủ hoan nghênh Bộ Xây dựng, Bộ Khoa học và Công nghệ cùng các đơn vị đã có nỗ lực trong thời gian qua, song tiến độ vẫn chưa đạt yêu cầu. Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh việc chậm trễ trong xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn đã ảnh hưởng đến các bước tiếp theo như lựa chọn công nghệ, xác định hình thức đầu tư, tiêu chí nhà đầu tư và tiến trình triển khai dự án.
Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật được coi là “xương sống” của các dự án hạ tầng quy mô lớn. Đây là cơ sở khoa học và pháp lý quan trọng để bảo đảm các dự án được triển khai đồng bộ, an toàn và hiệu quả, đồng thời tránh tình trạng đầu tư manh mún, lạc hậu so với thế giới.
Với dự án đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, Quốc hội đã phê duyệt chủ trương đầu tư với tốc độ thiết kế tối đa 160 km/h. Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành căn cứ kinh nghiệm quốc tế và điều kiện thực tế của Việt Nam để lựa chọn công nghệ phù hợp, từ đó xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật đồng bộ.
Trong khi đó, với tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, Bộ Chính trị và Quốc hội đã xác định tốc độ thiết kế 350 km/h. Đây là dự án hạ tầng lớn nhất lịch sử Việt Nam, có vai trò chiến lược trong kết nối liên vùng và phát triển kinh tế – xã hội. Do đó, việc xây dựng tiêu chuẩn kỹ thuật cho tuyến này phải bảo đảm tiệm cận công nghệ tiên tiến của thế giới, đồng thời phù hợp khả năng đầu tư của Việt Nam.
Chính phủ cũng yêu cầu sau khi hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, các cơ quan phải công bố công khai để áp dụng vào quá trình kêu gọi đầu tư. Dự án có thể huy động đa dạng nguồn vốn, bao gồm đầu tư công, đầu tư theo hình thức PPP (hợp tác công – tư) và các nguồn vốn hợp pháp khác.
Việc ban hành tiêu chuẩn, quy chuẩn trong tháng 10/2025 không chỉ là mốc thời gian kỹ thuật mà còn thể hiện quyết tâm chính trị nhằm đẩy nhanh tiến độ, tránh lặp lại tình trạng chậm trễ của nhiều dự án hạ tầng lớn trước đây. Đây cũng là cơ sở để Việt Nam bước vào giai đoạn mới trong phát triển đường sắt hiện đại, từng bước hội nhập với mạng lưới đường sắt khu vực và thế giới.
Linh San