Chính quyền địa phương 2 cấp tại Đan Mạch: Cải cách lớn thu nhỏ bộ máy cồng kềnh

11 giờ trướcBài gốc

Bên cạnh chính quyền trung ương, bộ máy chính quyền địa phương tại Đan Mạch gồm 2 cấp: Vùng và đô thị. Ảnh: Kommunekkredit.com

Theo một tài liệu nghiên cứu về bộ máy chính quyền địa phương các nước đăng trên trang web gov.scot, mặc dù chế độ chuyên chế tại Đan Mạch đã chấm dứt bằng Hiến pháp dân chủ năm 1849, song các đặc điểm cơ bản trong hệ thống tổ chức chính quyền cấp địa phương Đan Mạch lúc bấy giờ vẫn còn giữ nguyên như dưới thời Vua Đan Mạch, bao gồm thị trấn, đô thị giáo xứ và tỉnh.

Mãi đến năm 1970, Đan Mạch trải qua một cuộc đại tu toàn diện hệ thống chính quyền địa phương: 1.000 đô thị giáo xứ và 80 thị trấn được hợp nhất thành 275 đô thị mới; 25 tỉnh sáp nhập giảm còn 14 tỉnh. Những thay đổi này đã xóa bỏ sự phân biệt giữa chính quyền địa phương nông thôn và thành thị như thời kỳ chế độ chuyên chế, tạo ra một hệ thống quốc gia thống nhất gồm chính quyền địa phương hai cấp, mỗi cấp chịu trách nhiệm về chức năng hoạt động nhất định.

Theo chính sách cải cách, các tổ chức chính quyền địa phương mới được trao thêm trách nhiệm và tăng quyền tự chủ đối với các dịch vụ công mà họ đảm trách. Trong cải cách tài chính, ngân sách cụ thể do chính quyền quốc gia phân bổ được hợp nhất thành một khoản trợ cấp khối duy nhất. Cùng với thuế thu nhập địa phương, đây là nguồn thu nhập chính của chính quyền địa phương.

Tuy nhiên do bộ máy cồng kềnh, cùng với đó là việc phân cấp quản lý trong chính quyền địa phương được đánh giá là chưa hiệu quả, Đan Mạch tiếp tục thực hiện một cuộc cải cách lớn vào năm 2007. Đây được đánh giá là cuộc cải cách cấp tiến nhất của hệ thống hành chính kể từ Hiến pháp dân chủ đầu tiên năm 1849.

Cuộc cải cách trao trách nhiệm các chức năng và dịch vụ công cho chính quyền gần gũi nhất với người dân, không đề chồng chéo trách nhiệm giữa các cấp, tập trung vào việc cải thiện hiệu quả và hiệu suất của các đô thị.

Kết quả của việc sáp nhập là các tỉnh bị xóa bỏ và được chia lại thành 5 vùng. Trong khi đó, hơn 270 đô thị sáp nhập, rút xuống còn 98 đô thị. Quy mô dân số trung bình của một đô thị tăng từ 20.000 lên 55.000 người.

Kể từ đó đến nay, chính quyền địa phương ở Đan Mạch được chuẩn hóa theo mô hình hai cấp: cấp 1 là cấp vùng và cấp 2 là cấp đô thị, không có cấp hành chính nhỏ hơn như quận hoặc xã. Đứng đầu các đơn vị hành chính là các hội đồng được bầu trực tiếp với nhiệm kỳ 4 năm.

Về quản lý cấp đô thị, người dân sẽ bầu một hội đồng đô thị và một thị trưởng đứng đầu chính quyền.

Chính quyền đô thị chịu trách nhiệm về các dịch vụ công cơ bản như giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học, chăm sóc người già; quản lý các dịch vụ phúc lợi như quy hoạch nhà ở, an sinh xã hội, lương hưu; các tiện ích công cộng như cung cấp nước sạch, thu gom rác thải, vệ sinh công cộng; các cơ sở văn hóa và giải trí như thư viện, nhà hát, trung tâm thể thao; xây dựng và duy trì cơ sở hạ tầng đường sá. Khoảng 2/3 tổng chi tiêu công là để dành cho các dịch vụ cấp đô thị.

Về quản lý cấp vùng, chính quyền vùng cũng có Hội đồng vùng do người dân bầu. Chức năng của bộ máy chính quyền vùng là tập trung vào các lĩnh vực mang tính quy mô có tính liên kết giữa các đô thị như phát triển kinh tế, quy hoạch vùng, chăm sóc sức khỏe cho những nhóm người dễ bị tổn thương trong cộng đồng, phát triển giao thông công cộng như xe buýt và tàu điện trong khu vực, hoạch định các chính sách về môi trường bền vững…

Bảo Hà/Báo Tin tức và Dân tộc

Nguồn Tin Tức TTXVN : https://baotintuc.vn/the-gioi/chinh-quyen-dia-phuong-2-cap-tai-dan-mach-cai-cach-lon-thu-nho-bo-may-cong-kenh-20250624153943665.htm