Chính quyền hai cấp: Bước chuyển căn bản trong tư duy quản trị địa phương

4 giờ trướcBài gốc

Toàn cảnh phiên họp chiều 29/10. Ảnh: Quochoi.vn

Cuộc cách mạng tổ chức và tư duy quản trị

Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Thị Thanh Trà, việc chuyển sang mô hình chính quyền địa phương hai cấp là thay đổi căn bản, triệt để về triết lý tổ chức quyền lực tại địa phương, về thể chế, quản trị và tư duy tổ chức bộ máy. Đây không chỉ là việc sắp xếp nhân sự, mà còn là chuyển đổi từ quản lý hành chính thuần túy sang quản trị kiến tạo, phục vụ Nhân dân, từ trạng thái thụ động sang chủ động trong điều hành.

Việc thay đổi đòi hỏi toàn hệ thống chính trị và đội ngũ công vụ phải “làm cuộc cách mạng nội tại” về tư tưởng, nhận thức, phương pháp làm việc và văn hóa công vụ. Sau bốn tháng vận hành, mặc dù còn bỡ ngỡ so với 80 năm lịch sử tổ chức, nhưng bước đầu đã có những kết quả rõ rệt: tổ chức bộ máy được sắp xếp lại; hệ thống thể chế và chính sách được ban hành đồng bộ; nhiều địa phương có cách làm sáng tạo, xử lý kịp thời những phát sinh, góp phần ổn định, thông suốt hoạt động quản lý ở cơ sở.

Phó Thủ tướng thẳng thắn chỉ ra các khó khăn, trong đó nổi bật là vấn đề con người và năng lực của đội ngũ cán bộ cấp xã. Số liệu tổng hợp từ 34 tỉnh, thành cho thấy, bình quân có 41,3% cán bộ, công chức cấp xã; trong đó 5,38% báo cáo chưa phù hợp với chuyên môn. Thực tế cho thấy có nơi vừa thừa, vừa thiếu, có nơi cán bộ không phù hợp chuyên môn cho những vị trí then chốt như tài chính, địa chính, môi trường, công nghệ thông tin, xây dựng, tư pháp.

Phó Thủ tướng Chính phủ Phạm Thị Thanh Trà trao đổi, giải trình tại Quốc hội về kết quả 4 tháng triển khai chính quyền địa phương hai cấp. Ảnh: Quochoi.vn

Bên cạnh đó, yêu cầu hoàn thiện hệ thống thể chế, pháp luật, đánh giá, phân định thẩm quyền, hoàn thiện biên chế cho giai đoạn 2026-2030 là cấp thiết. Hạ tầng công nghệ thông tin và cơ sở vật chất phục vụ chuyển đổi số, xây dựng chính quyền điện tử còn hạn chế; công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ vận hành chính quyền 2 cấp chưa kịp thời đồng bộ.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý việc phân cấp, phân quyền cần được rà soát tính khả thi: hiện đã giao trên 56% nhiệm vụ cho địa phương, với 949 nhiệm vụ (870 cho tỉnh, 79 cho xã) - tuy nhiên cần tiếp tục xem xét để đảm bảo phù hợp thực tiễn và khả năng thực hiện.

Phân cấp, biên chế và chính sách tiền lương: lộ trình thận trọng

Để khắc phục khó khăn và hoàn thiện vận hành chính quyền hai cấp, Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà đề xuất các giải pháp trọng tâm. Trong đó, hoàn thiện hệ thống thể chế, chính sách: Tập trung xây dựng, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến tổ chức bộ máy, biên chế, tiêu chuẩn đơn vị hành chính. Từ nay đến hết năm 2025, Chính phủ sẽ chỉ đạo hoàn thiện cơ bản hệ thống thể chế, đồng thời dựa trên thực tiễn để điều chỉnh, hoàn thiện văn bản hướng dẫn.

Đồng thời, xây dựng đội ngũ cán bộ cấp xã: Hoàn thiện khung vị trí việc làm để làm cơ sở giao biên chế; rà soát, đánh giá cơ cấu, điều động, tuyển dụng bổ sung những vị trí còn thiếu; triển khai đề án đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã đến năm 2030. Chính phủ đã có hướng dẫn cho phép điều động, tuyển dụng, kết hợp đào tạo để đáp ứng yêu cầu chuyên môn.

Các đại biểu tham dự phiên họp chiều 29/10. Ảnh: Quochoi.vn

Rà soát, bổ sung quy hoạch, cơ chế tài chính: Mỗi địa phương cần khẩn trương rà soát, bổ sung quy hoạch, kế hoạch phát triển; đồng thời thiết kế cơ chế tài chính phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp để đảm bảo nguồn lực cho hoạt động tại cơ sở.

Cùng với đó, đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ: Thực hiện mạnh mẽ Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, ưu tiên đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, đẩy nhanh xây dựng chính quyền điện tử, ứng dụng AI trong công vụ và vận động phong trào dân học số, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, tiếp cận và phục vụ người dân.

Tăng cường chủ động xử lý vướng mắc ở địa phương: Về mặt thể chế cơ bản chỉ còn một số vấn đề về tổ chức, đầu tư, tài chính; phần lớn là nhiệm vụ của địa phương phải chủ động thực hiện, không được thụ động, đặc biệt trong xử lý tài sản công, cải cách thủ tục hành chính.

Ngoài ra, đổi mới phương thức quản trị: Hướng mạnh vào quản trị kiến tạo, gần dân, sát dân, phục vụ Nhân dân tốt hơn - mục tiêu vừa phục vụ người dân, vừa kiến tạo phát triển trong giai đoạn mới.

Về tổ chức bộ máy, Phó Thủ tướng cho biết Chính phủ đang hoàn thiện hồ sơ báo cáo Bộ Chính trị để xác định tổ chức bộ máy của chính quyền cơ sở. Về biên chế, sẽ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền giao biên chế cho giai đoạn 2026-2030; hiện việc giao biên chế mới mang tính hướng dẫn tạm thời.

"Về cải cách chính sách tiền lương, trên cơ sở các kết luận của Bộ Chính trị, Chính phủ đang xây dựng đề án tổng thể. Ban Chính sách và Chiến lược Trung ương sẽ chủ trì đánh giá lại các nghị quyết liên quan, báo cáo Trung ương trong quý I/2026 để xây dựng kế hoạch cụ thể. việc này phải thận trọng, có lộ trình phù hợp với khả năng chi trả của ngân sách, quy mô nền kinh tế và mục tiêu cải cách toàn diện nền hành chính" - Phó Thủ tướng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.

Hồng Thái

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/chinh-quyen-hai-cap-buoc-chuyen-can-ban-trong-tu-duy-quan-tri-dia-phuong.891418.html