Ngày 18/1, chính phủ liên minh của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã thông qua thỏa thuận ngừng bắn vào trao đổi tù nhân với phong trào Hamas ở Gaza. Lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực lúc 8h30’, giờ địa phương ngày 19/1.
Thỏa thuận ngừng bắn khép lại cuộc chiến tàn khốc kéo dài hơn 15 tháng qua của Israel ở Gaza khiến ít nhất 46.876 người Palestine thiệt mạng và làm bị thương 110.642 người khác, trong khi phía Israel có 1.139 người thiệt mạng hơn 200 người đã bị bắt làm con tin.
Hiện tại không có điều khoản chắc chắn nào xác định ai sẽ quản lí Gaza sau lệnh ngừng bắn. Trước đó từ giữa năm ngoái, Mỹ đã thúc đẩy một kịch bản Chính quyền Palestine (PA) đẩy mạnh cải cách để thực hiện việc quản lí Gaza.
Các quan chức Israel, bao gồm cả Thủ tướng Benjamin Netanyahu, đã nhiều lần phản đối Hamas hoặc PA cai quản Dải Gaza.
Nội các Israel thảo luận, thông qua thỏa thuận ngừng bắn, ngày 18/1. Ảnh: Timesofissrael.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ sắp mãn nhiệm Antony Blinken tuần trước đã nói rằng, PA nên quản lí dải đất ven biển của người Palestine.
Các nhà lãnh đạo Palestine ở nhiều phe phái từ lâu đều thống nhất rằng, tương lai của Gaza là do họ quyết định, phản đối mọi sự can thiệp từ bên ngoài.
Ngày 17/1, Thủ tướng Palestine Mohammad Mustafa cho biết, các cơ quan chính phủ đã sẵn sàng đẩy mạnh công việc và khôi phục các dịch vụ cơ bản ở Gaza, đồng thời kêu gọi Liên minh châu Âu (EU) tái triển khai một phái bộ giám sát tới cửa khẩu biên giới Rafah và hỗ trợ tạo điều kiện cho việc đưa hàng cứu trợ vào dải đất nwh thỏa thuận đạt được.
Liên quan đến tình hình chiến sự ở Gaza, những giờ cuối cùng trước khi thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực, Israel tiếp tục các cuộc không kích vào Gaza. Theo lực lượng phòng vệ dân sự Gaza, ít nhất 122 người Palestine, bao gồm 33 trẻ em và 33 phụ nữ, đã thiệt mạng kể từ khi Hamas và Israel đồng ý ngừng bắn.
33 con tin Israel sẽ được Hamas thả trong giai đoạn một của thỏa thuận ngừng bắn. Ảnh: Timesofissrael.
Trong một tuyên bố cùng ngày, PA cho biết, đã hoàn tất công tác chuẩn bị để đảm nhận toàn bộ trách nhiệm ở Dải Gaza.
Theo tuyên bố, Văn phòng Tổng thống Palestine tái khẳng định lập trường cần phải ngừng bắn ngay lập tức và Israel phải rút quân khỏi Gaza, mở đường cho Nhà nước Palestine đảm nhận toàn bộ trách nhiệm đối với Dải Gaza như một phần không thể tách rời của các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.
Tuyên bố cũng nhắc lại rằng, Nhà nước Palestine có thẩm quyền pháp lí và chính trị đối với Dải Gaza cũng như các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng còn lại ở Bờ Tây và Jerusalem, đồng thời khẳng định phản đối bất kì hành động chia cắt nào đối với Dải Gaza.
PA cho biết, các nhân viên hành chính và an ninh đã sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ của mình nhằm giảm bớt đau khổ cho người dân Gaza, cho phép những người di tản trở về nhà, khôi phục các dịch vụ thiết yếu cho Dải Gaza, đảm nhận trách nhiệm quản lí các cửa khẩu biên giới và khởi động quá trình tái thiết Gaza.
Hoạt động quân sự của Israel kéo dài hơn 15 tháng qua ở Gaza đã khiến phần lớn dải đất biến thành đống đổ nát. Nguồn: Euromedmonitor.org.
Tuyên bố kêu gọi cộng đồng quốc tế cùng với các nước láng giềng và các nhà tài trợ cung cấp viện trợ nhân đạo khẩn cấp để PA có thể gánh vác trách nhiệm đối với người dân Palestine, dù là ở Dải Gaza, hay ở Bờ Tây và Jerusalem.
Tuyên bố tái khẳng định nhu cầu cấp thiết về một giải pháp chính trị dựa trên các nghị quyết của LHQ và Sáng kiến hòa bình Ả Rập về giải quyết cuộc xung đột Israel- Palestine, thông qua việc tổ chức một hội nghị hòa bình quốc tế để huy động sự công nhận của rộng rãi đối với Nhà nước Palestine và ủng hộ nỗ lực của Palestine trở thành thành viên đầy đủ của LHQ, nhằm mang lại an ninh và ổn định khu vực, cũng như hiện thực hóa việc thành lập Nhà nước Palestine, với Đông Jerusalem là thủ đô, theo đường biên giới năm 1967, phù hợp với luật pháp quốc tế và các nghị quyết liên quan của LHQ.
Tuyên bố đánh giá cao những nỗ lực của Qatar và Ai Cập cũng như vai trò của Ả Rập Xê Út, Jordan và Mỹ trong việc đạt được lệnh ngừng bắn ở Gaza .
Văn Phong/Wafa, Aljazeera