Chính sách giáo dục công bằng

11 giờ trướcBài gốc

Tầm nhìn kiến tạo tương lai

PGS. TS. Trần Thành Nam, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Giáo dục (ĐHQGHN)

PGS. TS. Trần Thành Nam.

Với tư cách là một phụ huynh, tin Bộ Chính trị quyết định miễn học phí cho học sinh từ mầm non đến hết trung học phổ thông công lập trên toàn quốc từ năm học 2025-2026 là niềm vui lớn. Bởi quyết định này thể hiện tầm nhìn kiến tạo tương lai, tư tưởng nhân văn vì con người của những người lãnh đạo Đảng và Nhà nước. Một chủ trương phù hợp với xu thế phát triển của nền kinh tế tri thức và bước tiến quan trọng trong bảo đảm quyền được giáo dục cơ bản cho mọi trẻ em.

Chính sách này là ước mơ nhiều năm của ngành giáo dục, sự thấu hiểu và quan tâm thiết thực giúp giảm gánh nặng tài chính cho từng gia đình, góp phần nâng cao tỷ lệ đi học và giảm thiểu tình trạng bỏ học do khó khăn kinh tế. Đây là bước đi đúng hướng nhằm hiện thực hóa mục tiêu phổ cập giáo dục phổ thông và bảo đảm sự công bằng trong tiếp cận giáo dục, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Tôi tin rằng, chính sách này sẽ có những tác động tích cực đến chất lượng giáo dục nói chung, đặc biệt nâng cao chất lượng giáo dục ở những địa bàn còn nhiều khó khăn. Cũng phải nói thêm rằng, giáo dục phổ thông miễn phí là xu hướng của các quốc gia phát triển, nhằm bảo đảm quyền tiếp cận kiến thức cho tất cả thành viên trong xã hội, phù hợp với xu hướng xây dựng xã hội học tập, hướng đến học tập suốt đời. Đó cũng là tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt và nhất quán của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện qua bài viết “Học tập suốt đời”.

Từ góc độ tâm lý, chính sách này là bước tiến quan trọng trong việc giảm áp lực về kinh tế đối với các gia đình, đặc biệt là những gia đình trẻ. Khi chi phí giáo dục được giảm thiểu, các gia đình sẽ nhiều điều kiện để đầu tư chất lượng hơn cho từng đứa con.

Cá nhân tôi còn hy vọng chính sách nhân văn này có thể ảnh hưởng được đến tất cả thế hệ trẻ, không chỉ giới hạn ở học sinh học trong hệ thống công lập. Trong bối cảnh giáo dục công lập không thể đáp ứng đủ nhu cầu học tập của người dân, nếu chính sách có thể hỗ trợ cho những học sinh học ngoài hệ thống công lập một khoản (dưới dạng voucher) còn phần phụ trội sẽ do các gia đình chi trả thì chính sách sẽ bao phủ toàn diện và cũng tạo điều kiện hỗ trợ để giáo dục ngoài công lập có sức cạnh tranh nâng cao chất lượng giáo dục phục vụ sự nghiệp chung.

Để thực hiện triệt để chủ trương này cần có nguồn lực và sự quyết tâm rất lớn. Ngoài ngân sách Nhà nước, cần huy động nguồn lực xã hội và sự tham gia của phụ huynh trong việc hỗ trợ và giám sát chất lượng giáo dục.

Bên cạnh việc miễn học phí, cần tiếp tục chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục thông qua đầu tư cơ sở hạ tầng và trang thiết bị giảng dạy. Cụ thể, cải thiện trường lớp kiên cố, bổ sung trang thiết bị hiện đại và ứng dụng công nghệ thông tin nhằm tạo môi trường học tập tiên tiến, thân thiện. Đồng thời, đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng giáo viên để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Chương trình giảng dạy và phương pháp sư phạm cũng cần được cải tiến toàn diện, áp dụng các mô hình giáo dục tích cực, lấy học sinh làm trung tâm, hướng đến sự phát triển toàn diện. Song song đó, việc đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục phải được tăng cường để bảo đảm hiệu quả của các giải pháp cải tiến.

Giáo dục công bằng và bình đẳng hơn

TS. Cù Văn Trung, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chính sách và các vấn đề xã hội

TS. Cù Văn Trung.

Là một công dân, đồng thời là một phụ huynh có con trong độ tuổi đến trường, tôi thấy rằng đây là quyết sách rất hợp lòng dân, đúng đắn của Đảng. Việc miễn học phí là biểu hiện của sự quan tâm có tầm nhìn bao quát, chiều sâu trong việc tạo điều kiện công bằng cũng như khả năng tiếp cận các cơ hội đối với mọi nhóm thành phần và các tầng lớp nhân dân trong xã hội.

Đây là động thái nhận thêm được nhiều uy tín, cảm tình của nhân dân dành cho Đảng. Chúng ta đã có thời kỳ người dân từng được thụ hưởng như vậy. Những thập niên 60-70 của thế kỷ trước, không ít nhà cách mạng, cán bộ, quân nhân và người dân được Nhà nước bao cấp, miễn phí trong việc học tập.

Nhiều người sau này đạt được không ít thành tựu chính từ sự chu cấp, chăm lo có “chất lượng xã hội chủ nghĩa” như thế.

Cuốn sách “Những năm tháng nhọc nhằn, những năm tháng nhớ thương” của nhà văn Ma Văn Kháng có những trang viết đề cập sự mang ơn Đảng, Nhà nước về tính ưu việt trong giáo dục của đất nước trong giai đoạn đó. Không ít người thế hệ ấy đã thành danh và không ngừng cống hiến của đất nước.

Giờ đây, một lần nữa, người dân được thụ hưởng một quyết sách hợp lý, thấu tình là việc miễn học phí ngày càng khẳng định chắn chắc về bản chất của nhà nước ta là nhà nước của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân.

Đặc biệt, việc miễn học phí giúp thầy cô và các em học sinh ở vùng sâu, vùng xa, nhiều nơi đang còn khó khăn bớt đi những lo toan, lo lắng, có thêm nhiều cơ hội để phát triển bản thân. Bảo đảm cơ hội và sự công bằng giữa các giai tầng, nhóm xã hội, giữa các vùng miền và mỗi công dân thì việc tạo ra sự bình đẳng trong tiếp cận giáo dục, học tập là nhiệm vụ lớn lao, cao cả và đầy trách nhiệm của một nhà nước đề cao tính nhân dân.

Chỉ khi mỗi chủ thể trong xã hội được tiếp nền cận giáo dục không giới hạn, không phải chi trả trong những năm đầu đời tới cấp phổ thông là chúng ta đang hướng tới một xã hội ổn định, bền vững, thịnh vượng.

Chính sách này khiến tâm lý con người không bị xáo động, bất an trước bối cảnh kinh tế thị trường đang rất cạnh tranh hiện nay. Nói đúng hơn, miễn học phí, sẽ làm cho giáo dục công bằng và bình đẳng hơn. Bên cạnh chính sách này, theo tôi, việc tiến hành đồng bộ và kịp thời các giải pháp về chất lượng của đội ngũ giáo viên, chương trình đạo tạo và đầu tư trường lớp cho các cháu, nền giáo dục của chúng ta sẽ sớm đạt được nhiều thành tựu xứng đáng trong tương lai.

Yến Nguyệt

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/chinh-sach-giao-duc-cong-bang-306723.html