Đồng USD lao dốc, giá vàng phục hồi yếu ớt
Đồng USD vừa trải qua một tuần đầy biến động khi chỉ số Dollar Index (DXY) chạm mức thấp nhất kể từ tháng 2/2022, xuống còn 97 điểm vào ngày 26/6. Đồng bạc xanh giảm liên tục trong bốn ngày, dài nhất kể từ tháng 3.
Sự sụt giảm này phản ánh lo ngại của thị trường về tác động từ chính sách thuế quan dưới thời Tổng thống Donald Trump và sự bất định liên quan đến tính độc lập của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).
Khi ông Trump bắt đầu nhiệm kỳ hai vào đầu năm 2025, đồng USD đã tăng vọt trong khoảng hai tháng, nhờ kỳ vọng vào chính sách giảm thuế và áp thuế nhập khẩu. Chỉ số DXY khi đó đạt mức 110 điểm vào giữa tháng 1.
Tuy nhiên, những động thái khó lường của ông Trump, bao gồm việc liên tục công bố, tạm hoãn, hoặc thay đổi các kế hoạch thuế quan, đã tạo ra sự bất ổn lớn trên thị trường tài chính. Đặc biệt, thời hạn tạm hoãn thuế đối ứng 90 ngày, dự kiến kết thúc vào 9/7, đang làm gia tăng lo ngại về chiến tranh thương mại leo thang.
Báo cáo ngày 25/6 từ JPMorgan Chase cảnh báo rằng các chính sách thuế quan này có thể làm chậm tăng trưởng kinh tế Mỹ và đẩy lạm phát tăng, với nguy cơ suy thoái lên tới 40%.
Sự bất an càng gia tăng khi có thông tin ông Trump đang cân nhắc đề cử nhân sự mới thay thế Chủ tịch Fed Jerome Powell ngay từ tháng 9 hoặc tháng 10, sớm hơn nhiều so với thời điểm ông Powell kết thúc nhiệm kỳ (5/2026).
Giá vàng diễn biến lạ.
Động thái này được cho là nhằm làm suy yếu vị thế của ông Powell, người liên tục bị ông Trump chỉ trích vì không hạ lãi suất. Trong buổi điều trần tại Thượng viện, ông Powell nhấn mạnh cần thận trọng trong chính sách tiền tệ do rủi ro lạm phát từ thuế quan, khiến thị trường thất vọng vì thiếu tín hiệu nới lỏng.
Kết quả là, tỷ giá USD so với các đồng tiền chủ chốt như euro, bảng Anh, và franc Thụy Sĩ đều giảm mạnh. Tỷ giá euro/USD đạt 1,168, cao nhất kể từ tháng 10/2021, trong khi USD/franc chạm mức thấp nhất từ năm 2011.
Trong bối cảnh đồng USD suy yếu, giá vàng thông thường sẽ tăng mạnh. Tuy nhiên, vàng chỉ phục hồi yếu ớt sau đợt lao dốc trước đó, dao động quanh mức 3.320 USD/ounce vào sáng 27/6 (giờ Việt Nam).
Nguyên nhân là bởi sự ổn định trở lại ở Trung Đông nhờ thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Iran, do ông Trump thúc đẩy, làm giảm nhu cầu đối với vàng như một tài sản trú ẩn an toàn. Các chính sách của ông Trump nhằm biến Trung Đông thành một khu vực ổn định và phát triển, cùng với áp lực lên NATO để tăng chi tiêu quốc phòng, đã làm giảm sức hấp dẫn của vàng trong ngắn hạn.
USD, giá vàng chỉ suy yếu trong ngắn hạn
Mặc dù đồng USD đang đối mặt với nhiều thách thức, nhưng các chuyên gia cho rằng sự thống trị của đồng tiền này khó có thể bị ảnh hưởng trong ngắn hạn.
Theo bài viết của Angela Mae trên GoBankingRates hôm 22/6, USD vẫn là đồng tiền dự trữ lớn nhất thế giới, chiếm gần 48% giao dịch toàn cầu qua hệ thống SWIFT trong năm 2024, so với 45% vào 10 năm trước. USD vượt trội về độ tin cậy, thanh khoản và chiều sâu thị trường so với các đồng tiền khác.
Dòng vốn nước ngoài đổ vào Kho bạc Mỹ tiếp tục hỗ trợ lãi suất thấp và thị trường trái phiếu phát triển, củng cố vị thế của Phố Wall như trung tâm tài chính toàn cầu.
Tuy nhiên, các chính sách của ông Trump đang tạo ra áp lực đáng kể lên USD. Ông liên tục gây sức ép để Fed hạ lãi suất, đồng thời đe dọa áp thuế cao với các quốc gia BRICS nếu có động thái thay thế vai trò của USD trong thương mại toàn cầu. Những động thái này, cùng với sự bất định từ các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc và Ấn Độ, làm gia tăng rủi ro địa chính trị và tài chính.
Hôm 25/6, trong một phát biểu bất ngờ tại Nhà Trắng, ông Trump khẳng định, Washington “đã ký thỏa thuận thương mại với Trung Quốc”. Nhưng sau đó, Nhà Trắng đính chính rằng Mỹ và Trung Quốc mới chỉ đạt “thỏa thuận khung”. Các cuộc đàm phán với Ấn Độ cũng gặp khó khăn, khả năng Mỹ sẽ áp thuế đối ứng 26% nếu không đạt được đồng thuận trước ngày 9/7, theo truyền thông Mỹ đưa tin.
Dẫu vậy, nền kinh tế Mỹ vẫn duy trì sức mạnh đáng kể, là yếu tố hỗ trợ USD. Dòng vốn nước ngoài, sức mạnh tài chính của Phố Wall và vai trò của USD trong thanh toán quốc tế là những nền tảng vững chắc.
Tuy nhiên, các quốc gia như Trung Quốc và Ấn Độ đang thúc đẩy thanh toán bằng nội tệ. Tỷ trọng dự trữ USD toàn cầu đã giảm từ 73% năm 2001 xuống còn 58% vào năm 2022, trong khi đồng nhân dân tệ ngày càng được sử dụng trong giao dịch xuyên biên giới.
Dù vậy, không có đồng tiền nào hiện tại, kể cả euro hay nhân dân tệ, đủ sức thay thế USD về tính ổn định và sự chấp nhận toàn cầu trong ngắn hạn.
Về giá vàng, xu hướng ngắn hạn tiếp tục giảm do sự ổn định ở Trung Đông và kỳ vọng về các giải pháp ngoại giao của ông Trump, chẳng hạn như khả năng giải quyết xung đột Ukraine. Tuy nhiên, trong dài hạn, vàng vẫn là tài sản hấp dẫn nếu căng thẳng địa chính trị, thương mại leo thang hoặc USD tiếp tục suy yếu. Khi đó, các nhà đầu tư sẽ quay lại với vàng.
Giá vàng được dự báo dao động quanh mức 3.200-3.400 USD/ounce trong nửa cuối năm.
Mạnh Hà