Trung tâm Kiểm soát không lưu thành phố Hồ Chí Minh.
Đây là dấu mốc đặc biệt quan trọng, không chỉ nâng cao năng lực điều hành cho vùng thông báo bay (FIR) nhộn nhịp nhất cả nước mà còn là “mảnh ghép” hạ tầng then chốt để vận hành Cảng Hàng không quốc tế Long Thành.
Để chuẩn bị cho thời khắc chuyển đổi lịch sử này, VATM đã đầu tư và hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng kỹ thuật với quy mô hiện đại hàng đầu khu vực. "Trái tim" của Trung tâm là hệ thống quản lý không lưu (ATM) thế hệ mới, được tích hợp đầy đủ các tính năng tiên tiến nhất hiện nay như: Tối ưu hóa luồng bay đến-đi (AMAN/DMAN); Quản lý quỹ đạo bay (TBO); cảnh báo và hỗ trợ ra quyết định tự động; nâng cấp toàn diện Hệ thống thông tin liên lạc - "mạch máu" của công tác điều hành. Hệ thống chuyển mạch thoại VCCS tiêu chuẩn châu Âu cho phép vận hành đồng thời 80 vị trí kiểm soát, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn khắt khe của ICAO.
Bên cạnh đó, mạng truyền dẫn IP/MPLS hiện đại đã thay thế hoàn toàn công nghệ cũ, đảm bảo tốc độ cao, độ ổn định và tính bảo mật tuyệt đối trong kết nối dữ liệu giữa các đài, trạm. Hiện tại, toàn bộ các thiết bị thông tin-dẫn đường-giám sát (CNS) đã được đồng bộ hóa, nghiệm thu kỹ thuật và được Cục Hàng không Việt Nam cấp phép, sẵn sàng cho “giờ G”.
“Yếu tố con người được VATM đặt lên hàng đầu trong chiến dịch chuyển đổi này. Lực lượng kiểm soát viên không lưu và kỹ thuật viên đã trải qua quá trình huấn luyện chuyển loại nghiêm ngặt. Các kíp trực đã thực hành thuần thục trên hệ thống mô phỏng (SIM), làm quen với giao diện HMI mới và diễn tập kỹ lưỡng các kịch bản bất thường, khẩn nguy. Các tổ kỹ thuật cũng đã làm chủ quy trình vận hành, bảo dưỡng và xử lý sự cố đối với các hệ thống ATM, VCCS, AIS, MET và đường truyền số liệu", ông Nguyễn Công Long, Tổng Giám đốc VATM nhấn mạnh.
Phương án chuyển đổi từ trung tâm cũ sang trung tâm mới đã được xây dựng chi tiết, với sự phối hợp chặt chẽ giữa VATM, Cục Hàng không Việt Nam, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) và các đơn vị quân sự, bảo đảm dịch vụ điều hành bay liên tục, thông suốt, không bị gián đoạn trong thời khắc chuyển giao.
Việc đưa Trung tâm Kiểm soát không lưu Hồ Chí Minh mới vào vận hành mang ý nghĩa chiến lược đối với vùng trời phía nam - nơi có mật độ hoạt động bay cao nhất Việt Nam. Với cấu trúc vùng trời được tái thiết kế và số lượng phân khu điều hành được mở rộng, Trung tâm mới sẽ giúp giảm tải áp lực cho kiểm soát viên không lưu, tối ưu hóa việc điều phối luồng bay giữa các sân bay lớn như Tân Sơn Nhất, Long Thành, Phú Quốc và Cần Thơ. Năng lực xử lý của hệ thống mới, kết hợp với các tính năng dự báo xung đột sớm, sẽ đảm bảo sự ổn định và an toàn ngay cả trong những khung giờ cao điểm nhất.
Đặc biệt, Trung tâm Kiểm soát không lưu Hồ Chí Minh mới chính là hạ tầng tiền phương quan trọng phục vụ cho Cảng Hàng không quốc tế Long Thành. Trung tâm sẽ đóng vai trò chủ chốt trong việc điều hành các chuyến bay kỹ thuật, bay hiệu chuẩn và đảm nhận kiểm soát tiếp cận-đường dài cho Long Thành, tạo tiền đề vững chắc cho giai đoạn khai thác thương mại sắp tới. Sự kiện 19/12 đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ, khẳng định năng lực và cam kết của VATM trong việc hiện đại hóa hạ tầng, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bầu trời Việt Nam trong giai đoạn phát triển mới.
Kiểm soát viên không lưu trực điều hành bay.
Dự án Trung tâm Kiểm soát không lưu Hồ Chí Minh do VATM làm chủ đầu tư, được Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) ban hành lệnh khẩn cấp theo Quyết định số 126/QĐ-GTVT ngày 2/2/2024 và khởi công ngày 15/2/2024. Dự án bao gồm tòa nhà điều hành chính diện tích hơn 2.360m² đặt trong khuôn viên Công ty Quản lý bay miền nam; trạm kỹ thuật điện; hai tháp ăng-ten; hệ thống hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị chuyên ngành cùng các công trình phụ trợ.
Sau khi hoàn thành, Trung tâm sẽ cung cấp dịch vụ kiểm soát không lưu, giám sát hoạt động bay dân dụng và quân sự, dịch vụ thông tin-liên lạc hàng không trong toàn bộ vùng thông báo bay (FIR) Hồ Chí Minh; đồng thời đảm nhận nhiệm vụ kiểm soát tiếp cận cho Cảng hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1 khi đưa vào khai thác.
THÙY DUNG