Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol. Ảnh: Kyodo
Việc Tổng thống Yoon bị đình chỉ chức vụ do nỗ lực áp đặt thiết quân luật khiến kế hoạch xây dựng thêm các lò phản ứng hạt nhân trong nước và đẩy mạnh xuất khẩu công nghệ hạt nhân của Seoul cùng với một phát hiện dầu khí chủ chốt đối mặt với nguy cơ bị đình trệ. Các cổ phiếu liên quan đến ngành năng lượng hạt nhân và dự án khoan dầu đã ghi nhận những khoản thua lỗ, do tâm lý nhà đầu tư trở nên tiêu cực kể từ khi khủng hoảng chính trị bùng phát.
Nền kinh tế lớn thứ tư châu Á đã cam kết giảm phát thải khí nhà kính 40% so với mức năm 2018 vào năm 2030. Mặc dù Tổng thống Yoon đã lên tiếng ủng hộ năng lượng hạt nhân, các chính phủ vẫn liên tiếp bị chỉ trích vì chậm chạp trong việc tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời và gió. Hàn Quốc dự kiến sẽ cập nhật các mục tiêu khí hậu của mình vào đầu năm sau, nhưng cuộc biến động chính trị hiện nay đã làm phức tạp thêm quá trình này.
"Mọi thứ đều đang vô cùng bất ổn”, ông Hong Jong-ho, giáo sư tại Trường Sau đại học Nghiên cứu Môi trường, Đại học Quốc gia Seoul, nhận xét. "Cục diện chính trị thay đổi có thể khiến Hàn Quốc phải xem xét lại chiến lược năng lượng tổng thể, đặc biệt là các chính sách liên quan đến năng lượng hạt nhân và năng lượng tái tạo”.
Lãnh đạo phe đối lập Lee Jae-myung, người có nhiều khả năng kế nhiệm Yoon nếu ông thất bại trong vụ luận tội, được coi là có quan điểm thân thiện hơn với các vấn đề khí hậu. Trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2022, ông đã cam kết mở rộng năng lượng tái tạo, đưa mục tiêu phát thải ròng bằng 0 của đất nước vào năm 2050 sớm hơn một thập kỷ và thúc đẩy các mục tiêu phát thải nghiêm ngặt hơn với việc loại bỏ các nhà máy điện chạy bằng than.
Đồng thời, ông phản đối việc xây dựng các lò phản ứng hạt nhân mới nhưng sẽ cho phép sử dụng các cơ sở hiện có. Bất kỳ sự đảo ngược nào trong chính sách hạt nhân đều sẽ trái ngược với xu hướng toàn cầu về mối quan tâm đối với nguồn năng lượng carbon thấp, khi các quốc gia từ Trung Quốc và Nhật Bản đến UAE và Pháp, và các gã khổng lồ công nghệ như Microsoft Corp. thúc đẩy xây dựng hoặc khôi phục các lò phản ứng để giúp giảm lượng khí thải carbon.
Chính quyền Tổng thống Yoon đã đảo ngược lập trường chống hạt nhân của người tiền nhiệm và đặt mục tiêu tăng tỷ trọng năng lượng hạt nhân trong sản xuất điện từ khoảng 30% vào năm 2023 lên gần 36% vào năm 2038.
Nhưng những người chỉ trích cho rằng chiến lược tập trung vào hạt nhân của Yoon đã gạt bỏ tiềm năng của năng lượng tái tạo, vốn phù hợp hơn với các sáng kiến xanh toàn cầu. Đồng thời, nỗ lực của ông trong việc thăm dò dầu khí ngoài khơi bờ biển phía đông của đất nước cũng đối mặt với phản ứng dữ dội từ các nhà hoạt động vì khí hậu và các nhà lập pháp đối lập, những người tuyên bố các chính sách này làm suy yếu nỗ lực khử carbon của quốc gia phát thải lớn thứ tám thế giới.
Hiện tại, mọi sự chú ý đều đổ dồn vào Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc, cơ quan sẽ quyết định việc luận tội Tổng thống Yoon hay không trong vòng 180 ngày. Nếu tòa án chấp nhận luận tội, một cuộc bầu cử tổng thống mới sẽ phải được tổ chức trong vòng 60 ngày.
Tất cả diễn biến này có thể làm chậm việc phê duyệt nghị quyết quốc hội cho kế hoạch lộ trình năng lượng dài hạn của đất nước, trong bối cảnh Hàn Quốc đang chịu áp lực nâng cao các mục tiêu giảm phát thải. Mặc dù xếp hạng của Hàn Quốc gần như đứng cuối bảng trong Chỉ số Hiệu suất Biến đổi Khí hậu của gần 70 quốc gia và khu vực, nhưng phản ứng của quốc gia này trước các mối đe dọa từ sự nóng lên toàn cầu chưa bao giờ trở thành vấn đề chính trong các cuộc bầu cử quốc hội hay tổng thống.
"Việc thay đổi lãnh đạo sau quá trình luận tội có khả năng thúc đẩy cho hành động khí hậu và nâng cao vai trò lãnh đạo của Hàn Quốc trong lĩnh vực này", ông Oh Dongjae, trưởng bộ phận khí đốt tại tổ chức phi lợi nhuận Solutions for Our Climate, nhận định. "Chúng tôi kỳ vọng sẽ thấy nhiều chương trình nghị sự khí hậu được cập nhật trong và sau tình hình chính trị bất định này, và điều này sẽ thúc đẩy một tham vọng mới, bất kể kết quả như thế nào".
Anh Thư
AFP