Sự kiện do Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội cùng Tạp chí Kiến trúc thực hiện, với sự đồng hành của UNESCO, Tập đoàn Sovico và nhiều đối tác trong nước, quốc tế.
Phát triển từ năm 2021, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội đã vượt ra khỏi khuôn khổ một sự kiện văn hóa nghệ thuật thường niên, từng bước hình thành một hệ sinh thái sáng tạo, nơi hội tụ nguồn lực của cộng đồng thiết kế, nghệ thuật, kiến trúc, công nghệ; đồng thời mở ra không gian đối thoại giữa di sản và sáng tạo đương đại, đóng góp thiết thực vào phát triển kinh tế sáng tạo và hội nhập quốc tế của Thủ đô.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Thu Hà
Năm 2019, Hà Nội được UNESCO ghi danh vào Mạng lưới các Thành phố Sáng tạo toàn cầu (UCCN) ở lĩnh vực Thiết kế sáng tạo, trở thành Thành phố sáng tạo thứ 246 trên thế giới và là Thủ đô thứ 32 được công nhận. Kể từ đó, Hà Nội kiên định chiến lược phát triển dựa trên nền tảng “lấy sáng tạo và kinh tế sáng tạo làm cốt lõi”, hướng tới một đô thị năng động, toàn diện và bền vững.
Các kỳ Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội chính là không gian hiện thực hóa chiến lược này với những chủ đề giàu tính văn hóa đương đại như “Sức sống mới cho Di sản” (2021), “Sáng tạo – Cống hiến – Vì cộng đồng” (2022), “Thiết kế – Cộng đồng – Sáng tạo” (2023) hay “Đối thoại giữa kiến trúc di sản và nghệ thuật đương đại” (2024).
Tiếp nối dòng chảy sáng tạo từ cộng đồng, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026 được định hướng chuyển đổi căn bản: Từ “tổ chức lễ hội” sang “xây dựng hệ sinh thái sáng tạo đô thị”. Theo đó, lễ hội hướng tới vai trò một thiết chế sáng tạo, nơi hội tụ, thử nghiệm và lan tỏa các ý tưởng liên ngành, kết nối nghệ thuật thị giác, thiết kế, công nghệ, kiến trúc, âm thanh, dữ liệu, thủ công, trình diễn…, tạo ra những trải nghiệm đa giác quan và hình thức nghệ thuật mới mang tầm quốc tế.
Tổng biên tập Tạp chí Kiến trúc Bùi Thị Thanh Hương phát biểu tại chương trình.
Phát biểu tại lễ công bố, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Vũ Thu Hà nhấn mạnh mong muốn của thành phố trong việc khuyến khích các dự án, ý tưởng sáng tạo khai thác và phát huy giá trị văn hóa, di sản vật thể, phi vật thể và các làng nghề truyền thống, để phát triển thành những mô hình sáng tạo có tính thương mại và bền vững. Hà Nội kỳ vọng sự đồng hành mạnh mẽ hơn nữa của các cơ quan quản lý, trường đại học, doanh nghiệp, nghệ nhân, kiến trúc sư, nhà thiết kế, nghệ sĩ và cộng đồng sáng tạo nhằm xây dựng một hệ sinh thái sáng tạo Việt Nam giàu bản sắc, hiệu quả, đóng góp trực tiếp cho phát triển kinh tế – xã hội Thủ đô.
Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội trao chứng nhận cho các cá nhân, tập thể tham gia Mạng lưới Không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội.
Theo khung hoạt động được công bố, Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026 sẽ triển khai 8 nhóm hoạt động trọng tâm gồm: Triển lãm sáng tạo, Hội chợ sáng tạo, Diễn đàn sáng tạo, Cuộc thi sáng tạo, Dự án sáng tạo, Giải thưởng thiết kế sáng tạo, Quỹ sáng tạo và Hạ tầng sáng tạo. Đây được xem là các trụ cột nhằm hình thành trung tâm kết nối, diễn đàn đối thoại và không gian thử nghiệm cho mô hình kinh tế sáng tạo.
Đánh giá cao định hướng này, ông Jonathan Wallace Baker, Trưởng Đại diện UNESCO tại Việt Nam, khẳng định việc chuyển từ mô hình lễ hội sang xây dựng hệ sinh thái sáng tạo sẽ mở ra cơ hội bền vững cho các nhà thiết kế, nghệ sĩ, doanh nghiệp sáng tạo, sinh viên và cộng đồng. Theo ông, sáng tạo sẽ trở thành một thực hành chung, gắn chặt với đời sống hàng ngày, và UNESCO sẵn sàng đồng hành cùng Hà Nội trên hành trình trở thành không gian của trí tưởng tượng, kết nối và đổi mới.
Các đại biểu tham dự chương trình.
Một điểm nhấn đáng chú ý của Lễ hội 2026 là sự lan tỏa trên toàn thành phố với 5 không gian sáng tạo chủ đạo: Không gian Di sản (khu vực Đồng Xuân – Bắc Qua); Không gian Kẻ Chợ (Phố cổ với 36 phố hàng); Không gian Tương lai (mạng lưới công viên); Không gian Sinh thái (Bãi giữa sông Hồng); và Không gian Cộng đồng (trải rộng trên toàn đô thị). Các không gian này được kỳ vọng sẽ thử nghiệm những mô hình phát triển kinh tế sáng tạo gắn với du lịch, thương mại, sinh thái và cộng đồng, hướng tới duy trì thành các dự án lâu dài.
Theo KTS Hoàng Thúc Hào Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam, việc đặt trọng tâm vào khai thác không gian di sản khu vực Chợ Đồng Xuân – Bắc Qua và Trung tâm Công nghiệp văn hóa Đồng Xuân sẽ mở ra mô hình kết nối sáng tạo mới, nơi ý tưởng của nghệ sĩ gắn với sự tham gia của cộng đồng, tạo hiệu ứng cộng hưởng mạnh mẽ, thúc đẩy liên kết đa ngành, đa chiều, trong nước và quốc tế. Lễ hội không chỉ góp phần thí điểm các mô hình kinh tế sáng tạo gắn với du lịch, mà còn hướng tới hình thành những dự án có khả năng duy trì lâu dài, đóng góp cho phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng sống và chỉnh trang đô thị.
Tại sự kiện, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã trao chứng nhận cho 82 không gian văn hóa sáng tạo đủ điều kiện tham gia Mạng lưới Không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội, đánh dấu bước tiến mới trong việc khẳng định vai trò trung tâm của cộng đồng sáng tạo trong chiến lược phát triển thành phố.
Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2026 dự kiến sẽ khởi động bằng sự kiện “Tụ hội sáng tạo” vào đầu tháng 1/2026 tại Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục và khu vực Hoàn Kiếm, mở đầu hành trình kiến tạo một hệ sinh thái đổi mới xã hội, đóng góp cho sự phát triển bền vững của công nghiệp văn hóa Thủ đô.
Lê Phú/Báo Tin tức và Dân tộc