Nhiều hoạt động hấp dẫn trong chợ phiên vùng cao chào năm mới 2026 tại Hà Nội. Ảnh: M.H
Hoạt động do Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam tổ chức, với sự tham gia của hơn 100 đồng bào đến từ 16 dân tộc: Nùng, Tày, Dao, Mông, Mường, Lào, Thái, Khơ Mú, Tà Ôi, Ba Na, Xơ Đăng, Gia Rai, Cơ Tu, Raglai, Ê Đê, Khmer. Các nghệ nhân, đồng bào đại diện cho 11 địa phương đang hoạt động thường xuyên tại Làng gồm Thái Nguyên, Hà Nội, Phú Thọ, Sơn La, Tuyên Quang, Huế, Gia Lai, Quảng Ngãi, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Cần Thơ. Đặc biệt, chương trình huy động thêm 24 đồng bào dân tộc Khơ Mú và Mông đến từ xã Huổi Một (tỉnh Sơn La) tham gia xuyên suốt 4 ngày sự kiện.
Điểm nhấn của chuỗi hoạt động là không gian tái hiện “Chợ phiên vùng cao - Chào năm mới 2026”, nơi hội tụ sắc màu văn hóa của các dân tộc vùng cao phía Bắc trong không khí hân hoan đón chào năm mới tại “Ngôi nhà chung” của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.
Khoảng 40 gian hàng được bố trí trong không gian chợ, gồm 33 gian giới thiệu sản vật địa phương, 4 gian nhà bạt phục vụ ẩm thực truyền thống và 5 gian hàng nước đáp ứng nhu cầu của du khách. Tại đây, du khách có cơ hội hòa mình vào nhịp sinh hoạt chợ phiên với các hoạt động dân ca, dân vũ, trò chơi dân gian như nhảy sạp, ném còn; thưởng thức ẩm thực dân tộc; tìm hiểu nghề thủ công truyền thống và khám phá những sản vật đặc trưng của vùng cao.
Song song với đó là không gian trưng bày tranh “Sắc màu phiên chợ”, giới thiệu vẻ đẹp thiên nhiên, con người và đời sống sinh hoạt của đồng bào vùng cao thông qua các tác phẩm hội họa đang được lưu giữ và phát huy tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.
Trong khuôn khổ chương trình, các nhóm đồng bào vùng cao trực tiếp giới thiệu và trình diễn nghề thủ công truyền thống, từ nghề dệt vải, thêu khăn, đến đan lát, mỗi sản phẩm không chỉ mang giá trị sử dụng mà còn là biểu tượng của bản sắc văn hóa, gắn liền với sự hình thành và phát triển của các bản làng, mường xưa.
Chương trình dân ca, dân vũ với chủ đề “Sắc màu chợ phiên chào năm mới” mang đến những tiết mục ca ngợi quê hương, đất nước, bản sắc văn hóa vùng miền do đồng bào Khơ Mú, Mông xã Huổi Một (Sơn La) cùng các dân tộc phía Bắc đang sinh hoạt tại Làng biểu diễn. Các hoạt động giao lưu, dàn dựng hoạt cảnh “xuống chợ” được xây dựng công phu, tái hiện sinh động không khí phiên chợ đầu năm, thể hiện niềm vui đoàn kết, niềm tin vào cuộc sống ấm no, hạnh phúc và sự đổi mới của quê hương, đất nước.
Một trong những nội dung đặc sắc của chương trình là tái hiện Lễ cầu mùa của dân tộc Khơ Mú (xã Huổi Một, tỉnh Sơn La) – nghi lễ truyền thống mang đậm yếu tố tín ngưỡng nông nghiệp. Lễ hội thường được tổ chức sau mùa gặt, với các nghi thức tôn vinh cây lúa, cầu mong mùa màng bội thu, cuộc sống ấm no.
Phiên bản tái hiện tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam được chắt lọc những nghi lễ tiêu biểu như cúng các vị thần, lễ đập lúa và phần hội với các trò chơi dân gian, múa hát. Qua đó, du khách có cơ hội hiểu sâu hơn về đời sống tâm linh, phong tục tập quán của đồng bào Khơ Mú.
Không gian chợ phiên còn là nơi giới thiệu và trải nghiệm xôi ngũ sắc - món ăn truyền thống gắn bó với đời sống lễ, Tết của đồng bào các dân tộc phía Bắc. Các nghệ nhân trực tiếp trình diễn quy trình làm xôi, trang trí mâm xôi hình bông hoa năm cánh và giới thiệu ý nghĩa văn hóa của món ăn, đồng thời giao lưu, mời du khách cùng thưởng thức.
Thông qua chuỗi hoạt động “Chợ phiên vùng cao - Chào năm mới 2026”, Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam tiếp tục khẳng định vai trò là không gian bảo tồn, phát huy và quảng bá di sản văn hóa các dân tộc Việt Nam; đồng thời tăng cường giao lưu, gắn kết cộng đồng các dân tộc, góp phần tạo nên không khí vui tươi, ấm áp trong những ngày đầu năm mới.
Hoàng Lân