Cho thuê đất nhưng không kiểm tra thường xuyên dẫn đến những vi phạm khó khắc phục

một giờ trướcBài gốc

Năm 2001, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang (cũ) thực hiện chủ trương đào kênh đê bao để quy hoạch vùng nuôi thủy sản và vùng trồng lúa. Sau khi đào kênh đê bao, hình thành tuyến đường T2 - 1 thuộc ấp Cảng, xã Hòa Điền, có chiều dài khoảng 5 km. Thời gian qua, tình hình ANTT xã hội trên địa bàn từng nơi diễn biến phức tạp, cụ thể tại tuyến đường T2-1 (khu vực đê bao Đồng Hòa, thuộc ấp Cảng, xã Hòa Điền) có nhiều người dân đồng loạt thực hiện hành vi chiếm đất, tự ý phân lô, bán nền, xây dựng nhà trên đất nhà nước quản lý.

Ngày 3/8/2001, UBND tỉnh Kiên Giang (cũ) ban hành Quyết định số 1556/QĐ-UB, thu hồi đất tại huyện Hòn Đất và huyện Kiên Lương, với tổng diện tích đất 33.275,8602ha (trong đó tại huyện Kiên Lương diện tích 16.416,4661ha) và giao toàn bộ diện tích đất này cho Công ty Nông Lâm sản Kiên Giang quản lý và sử dụng theo quy hoạch chung của tỉnh. Đến ngày 13/5/2002, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1167/QĐ-UB, thu hồi đất của Công ty Nông Lâm sản Kiên Giang và giao cho UBND huyện Kiên Lương quản lý, với diện tích đất 7.952,8544ha (trong đó, UBND xã Hòa Điền quản lý diện tích 6.881,8544ha) để xem xét, giao cấp đất cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng theo quy hoạch chung của tỉnh.

Ngày 24/10/2013, UBND xã Hòa Điền xin chủ trương trồng cây phân tán 2 bên hành lang đê bao Đồng Hòa thuộc ấp Cảng, xã Hòa Điền và được UBND huyện Kiên Lương duyệt số 514 ngày 05/12/2014, với nội dung: “Chấp thuận chủ trương theo Tờ trình số 27 ngày 24/10/2013 của UBND xã Hòa Điền; giao Phòng Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn UBND xã xác định diện tích, hình thức thuê, giá thuê, thời gian thuê và thủ tục thuê đất để tổ chức thực hiện”.

Ngày 10/6/2014, có 10 cá nhân làm đơn xin thuê đất nông nghiệp, được UBND xã Hòa Điền xác nhận cùng ngày. Đến ngày 6/10/2014, UBND xã Hòa Điền lập danh sách 10 cá nhân trên, đề nghị cho thuê đất. Ngày 27/7/2015, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kiên Lương ban hành các tờ trình, trình UBND huyện Kiên Lương cho thuê đất đối với 10 cá nhân nêu trên, sử dụng vào mục đích trồng cây lâu năm. Đến ngày 7/8/2015, UBND huyện Kiên Lương ban hành các quyết định cho 10 cá nhân trên thuê đất, với tổng diện tích 105.692m2 tại ấp Cảng, xã Hòa Điền; sử dụng vào mục đích trồng cây lâu năm, thời hạn thuê là 20 năm (từ ngày 7/8/2015 đến ngày 7/8/2035); hình thức cho thuê đất trả tiền hằng năm. Sau đó, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kiên Lương ký các hợp đồng thuê đất đối với 10 cá nhân trên. Năm 2016, thực hiện Dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật của địa phương (công trình Kênh và tuyến đường T2-1), UBND huyện Kiên Lương thu hồi một phần thửa đất, có bồi thường thành quả lao động cho 10 cá nhân trên. Sau khi thu hồi đất, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kiên Lương ký các phụ lục hợp đồng, điều chỉnh giảm diện tích thuê đất đối với 10 cá nhân trên, với tổng diện tích thuê đất còn lại 70.063,7m2.

Theo quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020 và Kế hoạch sử dụng đất năm 2015 của huyện Kiên Lương đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1363/QĐ-UBND ngày 1/7/2015, tại khu vực tuyến đường T2-1 được quy hoạch đường giao thông, đất ở tại nông thôn. Tuy nhiên, tại thời điểm này UBND huyện cho các cá nhân thuê đất để sử dụng vào mục đích trồng cây lâu năm là không phù hợp quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Theo quyết định cho thuê đất trả tiền hằng năm nhưng qua kiểm tra thực tế nhận thấy việc thực hiện nộp tiền thuê đất không đảm bảo theo từng năm (theo hồ sơ các cá nhân thuê đất nộp tiền vào năm 2015, 2016, 2018, 2021 và tháng 5/2025), dẫn đến tình trạng phát sinh tiền chậm nộp.

Sau khi có quyết định thuê đất, 10 cá nhân trên có đầu tư tôn tạo, thuê phương tiện san ủi, trồng cây bạch đàn. Tuy nhiên, qua kiểm tra có 5 trường hợp sử dụng đất đúng mục đích cho thuê, còn lại 5 trường hợp sử dụng đất không đúng mục đích cho thuê, đã tự ý chia nhỏ diện tích đất, chuyển nhượng thành quả lao động cho người khác (bằng giấy tay) với tổng số tiền 1,01 tỷ đồng; có nhiều trường hợp đã cất nhà, xây dựng công trình khác trên đất. Sau khi nhận chuyển nhượng thành quả lao động, các cá nhân này tiếp tục chia nhỏ diện tích, chuyển nhượng thành quả lao động (bằng giấy tay) cho rất nhiều người khác qua nhiều trung gian với tổng số tiền 4,147 tỷ đồng. Các cá nhân đang sử dụng đất xác nhận việc nhận chuyển nhượng đất với mục đích sử dụng cất nhà ở.

Qua thanh tra cho thấy, UBND xã Hòa Điền xét chọn đối tượng được thuê đất không thực hiện công khai; xét chọn cho 10 trường hợp được thuê đất là Ủy viên Ban Thường vụ Đảng ủy xã và công chức địa chính xã, sau đó những người được xét nhờ người thân của mình (vợ, anh ruột, chị ruột, anh rể, chị vợ, cháu) đứng tên trong hồ sơ xin thuê đất, gây bức xúc trong nội bộ cán bộ, công chức và nhân dân.

UBND huyện Kiên Lương cho thuê đất không đảm bảo về điều kiện và trình tự, thủ tục theo quy định pháp luật về đất đai. Cụ thể, không kiểm tra thực địa trước khi lập thủ tục cho thuê đất, dẫn đến không phát hiện 5 trường hợp đã sử dụng đất, cất nhà ở trước thời điểm cho thuê đất. Không phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, kế hoạch sử dụng đất hằng năm của huyện Kiên Lương được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 1363/QĐ-UBND ngày 01/7/2015 (cho thuê đất trồng cây lâu năm trong khi theo quy hoạch sử dụng đất là đất ở), là không phù hợp với Luật Đất đai năm 2013. Không thẩm định nhu cầu sử dụng đất, không tổ chức bàn giao tại thực địa cho người được thuê đất.

UBND xã Hòa Điền không kiểm tra thường xuyên trong thời gian dài nên không phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời các trường hợp xây dựng nhà trên đất nhà nước quản lý, sử dụng đất không đúng mục đích, là vi phạm Luật Đất đai; có trường hợp đã phát hiện vi phạm nhưng không lập biên bản vi phạm hành chính để trình người có thẩm quyền ra quyết định xử lý, là vi phạm Nghị định của Chính phủ quy định về kiểm tra, xử lý kỷ luật trong thi hành pháp luật về xử lý vi phạm hành chính. Việc không xử lý dứt điểm các trường hợp xây dựng trái phép trên đất Nhà nước đã để lại nhiều hậu quả đến nay phát sinh rất nhiều trường hợp vi phạm, gây mất ANTT tại địa phương, nhiều trường hợp khó có thể khắc phục được (4 căn nhà kiên cố, trong đó trường hợp có giá trị xây dựng lớn).

Thanh tra tỉnh An Giang cũng đã chỉ ra nguyên nhân, hạn chế và trách nhiệm của các cá nhân, tập thể có liên quan và kiến nghị xử lý.

Trần Lĩnh

Nguồn CAND : https://cand.com.vn/dia-oc/cho-thue-dat-nhung-khong-kiem-tra-thuong-xuyen-dan-den-nhung-vi-pham-kho-khac-phuc-i791144/