Chủ động kiểm soát, ngăn chặn nguy cơ ô nhiễm môi trường

2 giờ trướcBài gốc

Cán bộ kỹ thuật - môi trường, Công ty CP DongWha Việt Nam (Khu công nghiệp Sông Công II) theo dõi dữ liệu của hệ thống quan trắc khí thải tự động tại nhà máy.

Tỉnh Thái Nguyên xác định bảo vệ môi trường là nhiệm vụ xuyên suốt của cả hệ thống chính trị. Thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai chi tiết, phân công rõ trách nhiệm cho từng sở, ngành, địa phương, đồng thời gắn bảo vệ môi trường với phát triển kinh tế - xã hội. Công tác quán triệt được thực hiện đồng bộ, giúp đội ngũ cán bộ, doanh nghiệp và người dân chuyển từ nhận thức thụ động sang chủ động thực hiện pháp luật về môi trường. Đây là nền tảng quan trọng để các giải pháp tiếp theo đi vào thực chất.

Sau sáp nhập tỉnh, một trong những khó khăn lớn là sự khác biệt về cơ chế, chính sách và hệ thống văn bản quy phạm pháp luật giữa 2 tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn trước đây. Để tránh khoảng trống pháp lý và bảo đảm tính ổn định, tỉnh chủ trương giữ nguyên hiệu lực các quy định, đồng thời rà soát, sửa đổi, bãi bỏ hoặc bổ sung những nội dung không còn phù hợp. Điều này giúp công tác quản lý môi trường được duy trì liên tục, tạo tiền đề cho việc xây dựng hệ thống chính sách thống nhất trong giai đoạn tiếp theo.

Một điểm nhấn quan trọng trong quá trình thực hiện Chỉ thị số 20/CT-TTg là các lực lượng chức năng của tỉnh đã tập trung thanh tra, kiểm tra ở những lĩnh vực, cơ sở có nguy cơ gây ô nhiễm cao đối với môi trường đất, nước và không khí. Nhiều vụ việc vi phạm đã được phát hiện, xử lý kịp thời. Cụ thể, trong năm 2025, Công an tỉnh đã xử lý 2 vụ theo tố giác tin báo tội phạm, tổ chức lấy mẫu giám định để giải quyết theo quy định; xử phạt vi phạm hành chính 4 vụ, xử phạt 3 cơ sở với tổng số tiền 450 triệu đồng. Sở Nông nghiệp và Môi trường xử phạt 23 cơ sở với tổng số tiền gần 6,6 tỷ đồng.

Song song với đó, tỉnh đẩy mạnh minh bạch hóa thông tin môi trường thông qua việc công khai danh sách các cơ sở phải lắp đặt hệ thống quan trắc môi trường tự động. Thực tế cho thấy, việc công khai đã tạo áp lực tích cực buộc doanh nghiệp phải nghiêm túc thực hiện các quy định, dù vẫn còn một số cơ sở chậm trễ do khó khăn về tài chính hoặc tâm lý chây ỳ.

Đối với các điểm ô nhiễm tồn lưu kéo dài như khu vực tồn dư hóa chất bảo vệ thực vật, bãi rác cũ hay một số dòng suối bị ảnh hưởng bởi hoạt động công nghiệp, Thái Nguyên xác định đây là những vấn đề cần ưu tiên xử lý. Tỉnh bố trí kinh phí từ ngân sách địa phương, kết hợp đẩy mạnh xã hội hóa; có chính sách hỗ trợ phù hợp, tạo điều kiện để cơ sở gây ô nhiễm môi trường thực hiện xử lý triệt để; dành nguồn lực đất đai và cơ chế ưu đãi cho nhà đầu tư trong lĩnh vực hạ tầng chuyển đổi xanh, hoạt động tái chế chất thải theo mô hình kinh tế tuần hoàn và sản xuất các sản phẩm thân thiện với môi trường từ hoạt động tái chế.

Xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ đốt tại Nhà máy xử lý rác thải Đồng Hầm, phường Phúc Thuận.

Trong lĩnh vực hạ tầng môi trường, những hạn chế vẫn còn hiện hữu. Tỷ lệ thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt chưa đáp ứng yêu cầu phát triển, trong khi xử lý chất thải rắn vẫn chủ yếu dựa vào chôn lấp và đốt thông thường. Nhận rõ những điểm nghẽn này, Thái Nguyên từng bước chuyển đổi công nghệ xử lý rác thải theo hướng giảm dần chôn lấp, mở rộng các nhà máy xử lý bằng lò đốt, tiến tới thu hồi năng lượng. Hướng đi này được đánh giá phù hợp với điều kiện thực tiễn và mục tiêu phát triển bền vững.

Ô nhiễm không khí cũng là một trong những thách thức, nhất là tại các khu vực đô thị, giao thông và khai thác khoáng sản. Các kết quả quan trắc cho thấy, trong những thời điểm thời tiết bất lợi, nồng độ bụi có xu hướng gia tăng. Trước thực trạng đó, tỉnh đã phê duyệt dự án nâng cấp hệ thống quan trắc môi trường, trong đó bổ sung 3 trạm quan trắc không khí tự động liên tục, kết hợp ứng dụng công nghệ số và camera giám sát để kịp thời cảnh báo, xử lý vi phạm; thí điểm mô hình lắp đặt thiết bị giám sát tiêu thụ điện năng để theo dõi chế độ vận hành đối với hệ thống xử lý khí thải.

Việc phân vùng môi trường và xác định vùng hạn chế phát thải cũng được coi là giải pháp mang tính chiến lược. Cách tiếp cận này giúp định hướng phát triển phù hợp với khả năng chịu tải của môi trường, hạn chế các hoạt động gây ô nhiễm tại khu vực nhạy cảm, đồng thời tạo cơ sở thu hút đầu tư có chọn lọc, ưu tiên các dự án xanh, công nghệ sạch.

Nhìn một cách tổng thể, việc triển khai Chỉ thị số 20/CT-TTg đã giúp Thái Nguyên từng bước kiểm soát các nguy cơ ô nhiễm, dù vẫn còn không ít khó khăn, thách thức. Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục tập trung hoàn thiện thể chế, tăng cường thanh tra, đầu tư hạ tầng môi trường, đẩy mạnh chuyển đổi số và huy động các nguồn lực xã hội. Quan trọng hơn, bảo vệ môi trường cần được nhìn nhận như điều kiện tiên quyết cho phát triển, là trách nhiệm chung của chính quyền, doanh nghiệp và mỗi người dân, để Thái Nguyên phát triển nhanh nhưng bền vững, hài hòa với môi trường sống.

Nhóm P.V

Nguồn Thái Nguyên : https://baothainguyen.vn/tai-nguyen-moi-truong/202512/chu-dong-kiem-soat-ngan-chan-nguy-co-o-nhiem-moi-truong-9b43c82/