Chủ động phát hiện bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính để tối ưu hóa điều trị, giảm chi phí y tế

2 giờ trướcBài gốc

Theo thống kê, tỷ lệ mắc COPD ở người trên 40 tuổi tại Việt Nam lên đến 4,2%, thuộc nhóm cao nhất trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương, khiến bệnh này trở thành một gánh nặng y tế không nhỏ đối với hệ thống chăm sóc sức khỏe của đất nước.

Ảnh minh họa.

Mới đây, Bệnh viện Bạch Mai đã tổ chức đợt thăm khám và sàng lọc miễn phí bệnh COPD cho những đối tượng có nguy cơ cao. Đây là đợt sàng lọc lần thứ ba trong tháng 11 của bệnh viện, nhằm phát hiện sớm và giúp các bệnh nhân có được sự chăm sóc y tế kịp thời.

Trong quá trình thăm khám, các bác sĩ đã phát hiện không ít trường hợp bệnh nhân mắc COPD với triệu chứng rõ rệt nhưng chưa từng được điều trị. Đặc biệt, có những trường hợp bệnh nhân đã có tiền sử COPD nhưng không tuân thủ chế độ điều trị, chỉ dùng thuốc khi bệnh tái phát hoặc khi triệu chứng trở nên nghiêm trọng.

COPD không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của người bệnh mà còn tạo ra một gánh nặng kinh tế khổng lồ. Theo các nghiên cứu, nếu không có các biện pháp can thiệp hiệu quả, bệnh COPD sẽ khiến nền kinh tế toàn cầu thiệt hại lên tới 4,3 nghìn tỷ USD trong khoảng thời gian từ 2020 đến 2050.

Chưa kể, chi phí điều trị trung bình cho mỗi bệnh nhân COPD ở Việt Nam trong năm 2020 đã lên tới 7,8 triệu đồng, tạo áp lực lớn cho cả người bệnh lẫn hệ thống y tế.

Dù COPD là nguyên nhân tử vong thứ ba toàn cầu, chỉ sau các bệnh tim mạch và ung thư, nhưng theo khảo sát toàn cầu vào năm 2023 với hơn 23.000 người tham gia, COPD vẫn chưa được xem là mối quan ngại chính về sức khỏe, điều này phản ánh một thực tế đáng lo ngại: Hầu hết mọi người vẫn chưa ý thức đầy đủ về mức độ nguy hiểm của bệnh.

Để giảm bớt gánh nặng của COPD, các chuyên gia y tế đều nhấn mạnh rằng việc phòng ngừa và quản lý bệnh ngay từ giai đoạn đầu là cực kỳ quan trọng. Phần lớn các ca bệnh có thể được ngăn chặn hoặc giảm thiểu nhờ vào việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Các yếu tố nguy cơ của bệnh đã được xác định rõ ràng và có thể được giảm thiểu thông qua các biện pháp phòng ngừa chủ động, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ cao như người hút thuốc lá, người tiếp xúc với khói bụi, hóa chất, hoặc có tiền sử bệnh lý liên quan đến hô hấp.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương khẳng định, COPD là một trong những bệnh không lây nhiễm cần được dự phòng, phát hiện sớm, chẩn đoán, điều trị và quản lý lâu dài để giảm thiểu gánh nặng về y tế, kinh tế và xã hội”. Chính vì vậy, công tác sàng lọc và phát hiện sớm ở nhóm nguy cơ cao đóng vai trò quyết định trong việc giảm thiểu tác động của bệnh.

Cùng với đó, PGS-TS.Vũ Văn Giáp, Phó giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cũng cho rằng việc chuẩn hóa quy trình chẩn đoán COPD tại các cơ sở y tế, đặc biệt là tuyến cơ sở, là điều cần thiết để mỗi bác sĩ và cơ sở y tế đều có khả năng phát hiện bệnh từ giai đoạn đầu.

Trong những năm qua, Bộ Y tế đã thực hiện nhiều chương trình quốc gia để phát hiện và quản lý COPD hiệu quả. Đặc biệt, từ năm 2015, công tác phòng, chống COPD đã được đưa vào Chiến lược quốc gia phòng, chống bệnh không lây nhiễm, với mục tiêu giảm tỷ lệ mắc bệnh và cải thiện chất lượng điều trị cho bệnh nhân.

Cả nước hiện nay đã có hơn 300 phòng quản lý ngoại trú COPD và hen phế quản, với gần 3.000 trạm y tế xã, phường tham gia các hoạt động dự phòng và phát hiện sớm bệnh.

Chương trình “Vì lá phổi khỏe”, một sáng kiến đa quốc gia do AstraZeneca khởi xướng, đã được triển khai tại Việt Nam từ năm 2017 nhằm nâng cao chất lượng quản lý bệnh COPD và hen phế quản tại các phòng khám ngoại trú.

Qua giai đoạn 1 (2017-2020), chương trình đã tiếp cận và quản lý hơn 170.000 bệnh nhân, thiết lập hơn 150 phòng khám đạt chuẩn. Trong giai đoạn 2 (2021-2023), chương trình đã mở rộng phạm vi sang các lĩnh vực như ung thư phổi và hen ở trẻ em.

Một mô hình quan trọng khác trong công tác quản lý COPD là mạng lưới ACOCU, được phát triển bởi PGS.TS Lê Thị Tuyết Lan từ 25 năm trước.

Mạng lưới này tập trung vào việc hỗ trợ bệnh nhân COPD ngay từ giai đoạn ổn định, không đợi đến khi bệnh bùng phát. Được chứng minh là giảm đến 90% chi phí điều trị so với phương pháp điều trị khi bệnh nặng, mô hình này hiện đã có hơn 250 đơn vị y tế tham gia trên toàn quốc, mang lại hiệu quả rõ rệt trong việc giảm tải cho hệ thống y tế và nâng cao chất lượng sống cho bệnh nhân.

Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cũng đặc biệt nhấn mạnh vai trò của cộng đồng trong việc phòng ngừa COPD. Cộng đồng cần chủ động thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe cá nhân và cộng đồng như không hút thuốc lá, duy trì lối sống lành mạnh, tạo dựng môi trường sống và làm việc trong lành, tránh tiếp xúc với khói bụi và hóa chất.

Hơn nữa, việc kiểm tra sức khỏe định kỳ và phát hiện sớm các triệu chứng như ho, khó thở sẽ giúp người dân chủ động điều trị và phòng tránh bệnh hiệu quả.

Đối với những bệnh nhân mắc COPD, việc tuân thủ các hướng dẫn điều trị và theo dõi sức khỏe định kỳ là rất quan trọng để kiểm soát bệnh và giảm thiểu nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng. Điều này không chỉ giúp bệnh nhân sống khỏe mạnh hơn mà còn giúp giảm bớt gánh nặng cho hệ thống y tế và giảm thiểu chi phí điều trị dài hạn.

Việc phát hiện sớm và chủ động quản lý bệnh COPD ở những người có nguy cơ cao là một trong những chiến lược quan trọng để giảm thiểu tác động của bệnh đối với sức khỏe cộng đồng và nền kinh tế.

Cùng với những nỗ lực của ngành y tế, sự tham gia tích cực của cộng đồng và các chương trình sáng kiến quốc gia và quốc tế sẽ giúp cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân COPD, góp phần giảm thiểu gánh nặng bệnh tật và chi phí điều trị. Chính vì vậy, mỗi người dân cần có ý thức phòng ngừa và chủ động kiểm tra sức khỏe định kỳ để bảo vệ sức khỏe của chính mình và cộng đồng.

D.Ngân

Nguồn Đầu Tư : https://baodautu.vn/chu-dong-phat-hien-benh-phoi-tac-nghen-man-tinh-de-toi-uu-hoa-dieu-tri-giam-chi-phi-y-te-d447403.html