Trường hợp đầu tiên là bà Đ.T.B. (60 tuổi, Bắc Ninh), có tiền sử đái tháo đường, đang điều trị bằng insulin. Cách đây 2 tháng, người thân nhận thấy da bà vàng bất thường nên khuyên đi khám. Kết quả xét nghiệm cho thấy bà bị viêm gan B thể nặng. Tuy nhiên, thay vì điều trị theo phác đồ của bác sĩ, bà B. lại nghe theo lời mách dùng thuốc nam từ lá cây an xoa. Khi tình trạng không cải thiện, bà mới đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng mệt mỏi, bụng trướng căng, da và mắt vàng sậm. Bác sĩ chẩn đoán bà đã bị xơ gan mất bù, viêm gan B mạn tính và cổ trướng căng. Theo BSCKII Nguyễn Văn Tuấn - Phó Trưởng khoa Viêm gan: Chức năng gan của bà rất suy giảm, chỉ số đông máu PT chỉ còn 21%, bilirubin toàn phần vượt quá 600 μmol/L. Nếu không được ghép gan kịp thời, nguy cơ tử vong là rất cao.
Trường hợp thứ hai là anh N.H.D. (43 tuổi, Hải Phòng), người phát hiện bệnh hoàn toàn tình cờ khi đi khám tổng quát do bị đau chân. Kết quả xét nghiệm cho thấy anh nhiễm viêm gan B, men gan và tải lượng virus cao gấp nhiều lần so với bình thường. Đặc biệt, chụp cộng hưởng từ phát hiện một khối u gan kích thước 30 x 26mm. May mắn là khối u được phát hiện sớm và nằm ở vị trí thuận lợi để phẫu thuật. Theo BSCKII Nguyễn Nguyên Huyền, nếu không tình cờ kiểm tra, rất có thể tình trạng của anh D. sẽ bị bỏ qua cho đến khi bệnh tiến triển nặng hơn.
Hai bệnh nhân nói trên chỉ là ví dụ mới nhất cho rất nhiều trường hợp phát hiện viêm gan B muộn do chủ quan, đặc biệt ở người trẻ tuổi khi cơ thể còn khỏe mạnh và hầu như không có biểu hiện bất thường. Viêm gan B là bệnh lý có diễn tiến âm thầm, nhưng nếu không được tầm soát và điều trị đúng, hậu quả có thể là xơ gan, ung thư gan và tử vong.
BS Nguyễn Văn Tuấn khuyến cáo: “Viêm gan B là bệnh có thể kiểm soát được nếu phát hiện sớm. Người dân nên xét nghiệm tầm soát viêm gan B ít nhất một lần mỗi năm, nhất là khi trong gia đình có người từng mắc viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan. Ngay cả khi đã tiêm phòng, vẫn cần kiểm tra chỉ số kháng thể để biết cơ thể có đủ khả năng bảo vệ hay không”.
Với những người đã được chẩn đoán viêm gan B mạn tính, việc tuân thủ điều trị và theo dõi định kỳ tại cơ sở y tế chuyên khoa là yếu tố then chốt để ngăn ngừa biến chứng. Việc chủ động xét nghiệm viêm gan B không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn là hành động thiết thực góp phần bảo vệ cộng đồng.
Dương Toàn