Bên ngoài cửa hàng TopZone chuyên bán Apple của Thế Giới Di Động.
Báo cáo tài chính của các doanh nghiệp mảng buôn bán đồ điện tử tại Việt Nam đều xuất hiện Apple. Bên cạnh thị phần lớn ở các mảng di động, máy tính tại Việt Nam, giá trung bình sản phẩm cao biến hãng này thành “chủ nợ” ngắn hạn hàng đầu của đối tác trong nước.
Theo chuyên viên kinh doanh ngành hàng Apple của một nhà phân phối lớn tại Việt Nam, khoản nợ này không phải vấn đề tài chính với các công ty. Con số lớn còn cho thấy sức mạnh của doanh nghiệp, có thể nhập hàng trước, trả sau, không chịu áp lực công nợ.
Hiện tại, Apple nằm ở đầu danh sách mà Thế Giới Di Động, FPT Shop hay Digiworld phải thanh toán.
Hàng nghìn tỷ đồng nợ ngắn hạn
Trong báo cáo tài chính quý II của Công ty Cổ phần Thế Giới Di Động (MWG), Công ty TNHH Apple Việt Nam (Apple Việt Nam) đứng đầu trong danh sách “phải trả người bán ngắn hạn”. Đại lý bán lẻ lớn nhất Việt Nam nợ đối tác 933 tỷ đồng, tăng mạnh so với mức 288 tỷ đồng ghi nhận vào cuối năm ngoái.
Danh mục các chủ nợ ngắn hạn của MWG. Ảnh: MWG.
Ngay sau Apple là công ty Vĩnh Khang, nhà phân phối chính hãng Oppo tại Việt Nam. Thế Giới Di Động nợ hãng điện thoại 758 tỷ đồng. Trong danh sách còn có tên Thế giới số (Digiworld), FPT Synnex. Đây là hai nhà phân phối sản phẩm công nghệ, điện tử hàng đầu Việt Nam hiện tại. Họ cung ứng các dòng điện thoại Xiaomi, máy tính Asus…, chiếm tỉ trọng lớn trên kệ hàng của đại lý bán lẻ.
Tương tự, trong báo cáo tài chính của FPT Retail, Apple cũng nằm trong số những chủ nợ hàng đầu với 434 tỷ đồng. Tuy nhiên, doanh nghiệp này những năm gần đây mở rộng sang mảng dược phẩm với chuỗi Long Châu. Do vậy, họ đang nợ nhiều nhất tại Công ty TNHH Thương mại và Dược phẩm Sang, với hơn 600 tỷ đồng ở quý II. Đứng thứ ba trong danh sách, sau Apple Việt Nam là Công ty TNHH Dược phẩm Gigamed với 311 tỷ đồng.
Với Digiworld, nhà phân phối này cũng nợ Apple hơn 470 tỷ đồng ngắn hạn. Bên cạnh đó, doanh nghiệp này còn ghi nhận trong danh sách Asus, Xiaomi, các đối tác lớn của họ ở mảng di động, máy tính xách tay.
Đối tác hàng đầu
Tại Việt Nam, Apple từng chỉ hiện diện qua các nhà phân phối. Họ không trực tiếp bán hàng mà sử dụng đối tác đưa sản phẩm xuống các đại lý. Trước 2019, Thế Giới Di Động, FPT Shop vẫn phải nhập iPhone “nguyên giá”. Điều này đồng nghĩa nhà phân phối lấy hàng từ hãng bằng mức niêm yết tại Mỹ. Cộng thêm thuế, lợi nhuận bán hàng, giá điện thoại Apple chính hãng khi đến tay người dùng đắt hơn đáng kể.
Tuy nhiên từ thế hệ iPhone 12, Táo khuyết bắt đầu thay đổi. Hãng làm việc với nhiều đối tác trong nước để trao chứng nhận AAR. Điều này đồng nghĩa các cửa hàng nằm trong danh sách phân phối chính thức. Ngoài ra, họ phải loại sản phẩm xách tay Apple khỏi kệ hàng.
Số ít đại lý Việt Nam được mua hàng, nợ tiền trực tiếp Apple. Ảnh: Phương Lâm.
Với những đối tác hàng đầu, vẫn được giới bán lẻ gọi là “tier 1”, họ được nhập hàng trực tiếp từ Công ty TNHH Apple Việt Nam.
Theo nguồn tin của Tri Thức - Znews, danh sách này tại Việt Nam gồm Thế Giới Di Động, FPT Shop, Viettel Store và Digibox. Ngoài các cái tên quen thuộc, Digibox là chuỗi monostore xuất hiện chủ yếu ở các trung tâm thương mại, được vận hành bởi MAP, ông lớn bán lẻ từ Indonesia. Đến năm 2024, CellphoneS cũng được kết nạp vào nhóm này.
Đây là lý do Apple Việt Nam xuất hiện trong danh sách “chủ nợ” của MWG hay FPT Retail. Trong khi đó, đa số đại lý chính hãng tại Việt Nam chia nhau nguồn hàng qua Digiworld, FPT Synnex hay PHTD.
Thực tế, tổng số tiền hơn 1.000 tỷ đồng mà Thế Giới Di Động, FPT Shop và Digiworld đang nợ Apple chưa phải lớn nhất. Giai đoạn 2023, từng có thời điểm báo cáo tài chính ghi nhận hai nhà bán lẻ di smartphone lớn nhất Việt Nam nợ Apple hơn 2.400 tỷ đồng.
Hùng Phi