Chủ tịch WEF Borge Brende - Ảnh: Reuters.
Phát biểu này được đưa ra giữa lúc cổ phiếu công nghệ ở nhiều thị trường trên thế giới giảm mạnh trong những phiên giao dịch gần đây.
“Chúng ta có thể chứng kiến bong bóng xuất hiện trong thời gian tới. Một là bong bóng tiền số, hai là bong bóng AI, và ba là bong bóng nợ”, Chủ tịch WEF Borge Brende nói với các nhà báo trong chuyến thăm Sao Paolo, trung tâm tài chính của Brazil.
Theo ông Brende, ở thời điểm hiện tại, khi các cơ quan chức năng còn chưa xác định được sẽ quản lý tài sản kỹ thuật số như thế nào cho phù hợp, dòng tiền tiếp tục chảy mạnh vào lĩnh vực này. Dữ liệu từ trang Coinmarketcap.com cho thấy tổng vốn hóa của thị trường tiền số toàn cầu đang ở mức 3,46 nghìn tỷ USD, trong đó vốn hóa của đồng bitcoin là gần 2,07 nghìn tỷ USD.
Về rủi ro bong bóng nợ, ông Brende nhấn mạnh rằng từ năm 1945 đến nay, chưa khi nào các chính trên thế giới nợ nhiều như hiện nay. Trong đó, nợ công của các quốc gia phát triển, đặc biệt là Mỹ, gây lo ngại lớn hơn cả.
Trong một báo cáo mới công bố gần đây, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nhận định nợ công tổng thể của Chính phủ Mỹ sẽ tăng hơn 20 điểm phần trăm trong thời gian từ nay đến cuối thập kỷ, lên mức tương đương 143,4% tổng sản phẩm trong nước (GDP). Đây là mức cao nhất trong lịch sử, vượt qua kỷ lục thiết lập sau đại dịch.
Về cơn sốt cổ phiếu AI, trong nhiều tháng qua, thị trường đã gác sang bên nỗi lo về lãi suất còn cao, lạm phát còn dai dẳng và bất ổn thương mại. Giá cổ phiếu AI không ngừng tăng do kỳ vọng rằng công nghệ này có thể dẫn tới sự chuyển biến mạnh mẽ trong triển vọng nền kinh tế và hoạt động sản xuất - kinh doanh trên toàn cầu. Khoảng 500 tỷ USD đang được rót vào công nghệ AI mỗi năm, đẩy định giá của các cổ phiếu trong lĩnh vực này lên mức khiến nhiều người nhớ lại thời bong bóng dotcom.
Mối lo về bong bóng AI đã nổi lên ở Phố Wall trong những phiên gần đây khi định giá của các cổ phiếu trong lĩnh vực này có dấu hiệu bị kéo căng quá mức. Chẳng hạn, hệ số giá/thu nhập dự phóng của cổ phiếu Palantir đang ở mức hơn 200 lần. Cổ phiếu này đã giảm khoảng 8% trong phiên ngày thứ Ba và giảm thêm hơn 1% trong phiên ngày thứ Tư tuần này.
Theo ông Brende, AI mang lại khả năng tăng năng suất lao động mạnh mẽ, nhưng cũng có thể đe dọa nhiều công việc của lao động trí thức.
“Trong trường hợp tồi tệ nhất, sẽ có một ‘vành đai rỉ sét’ ở những thành phố có nhiều văn phòng với những lao động cổ cồn trắng dễ dàng bị thay thế bởi AI với năng suất lao động cao hơn”, ông nói, đề cập đến những đợt sa thải lớn mà những công ty như Amazon và Nestle công bố gần đây.
Tuy nhiên, ông Brende cũng nhấn mạnh rằng thay đổi công nghệ mang đến nhiều điều tích cực, có thể giúp tăng năng suất lao động của thế giới thêm 10% trong thập kỷ tới. “Lịch sử cho thấy thay đổi công nghệ sẽ dần dần mang tới năng suất lao động cao hơn, và năng suất là con đường duy nhất để gia tăng sự thịnh vượng”, ông nói.
Trước ông Brende, nhiều nhân vật uy tín trong giới tài chính cũng đã đưa ra những cảnh báo tương tự. Tỷ phú Ray Dalio, nhà sáng lập công ty quản lý quỹ phòng hộ lớn nhất thế giới Bridgewater Associates từng cảnh báo có dấu hiệu bong bóng ở những công nghệ vốn hóa lớn đang được thúc đẩy bởi cơn sốt AI.
Tổng giám đốc IMF Kristalina Georgieva so sánh cơn sốt AI với bong bóng dotcom, nói rằng mức định giá cổ phiếu AI hiện nay đang tiến gần với mức định giá cổ phiếu internet cách đây 25 năm.
Tuy nhiên, một số nhà phân tích có những lập luận theo chiều hướng ngược lại.
Một nghiên cứu của công ty Crunchbase nhận xét những gì đang diễn ra hiện nay đặt ra “rủi ro bong bóng” thay vì là một bong bóng định giá kiểu truyền thống, vì các công ty AI tạo ra giá trị thực, không giống như nhiều công ty thời dotcom.
Ngoài ra, số liệu từ các tổ chức cho thấy một bức tranh lạc quan: 83% nhà đầu tư tổ chức có ý định tăng nắm giữ tài sản số trong năm 2025 và 58% doanh nghiệp đang tích cực gia tăng năng lực AI. Những con số đó cho thấy sự hậu thuẫn chắc chắn cho những lĩnh vực này, thay vì sự tăng trưởng của AI và tài sản số chỉ dựa trên đồn đoán.
An Huy