Giải trình về lãi suất và triển vọng kinh tế
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), ông Jerome Powell, sẽ phải tham gia 1 phiên điều trần trước Ủy ban Dịch vụ Tài chính của Hạ viện Mỹ vào lúc 10 giờ sáng 24/6 (giờ Mỹ) và 1 phiên điều trần khác trước Ủy ban Ngân hàng của Thượng viện vào ngày mai 25/6.
Hai phiên điều trần trên diễn ra chưa đầy 1 tuần sau khi Fed quyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản trong cuộc họp chính sách tiền tệ lần thứ tư liên tiếp.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell. Ảnh: AFP
Trong bài đăng trên mạng xã hội Truth Social hôm 24/6, Tổng thống Trump bày tỏ hy vọng Quốc hội "làm việc thực sự" với ông Powell, đồng thời cho rằng lãi suất của Mỹ nên "giảm ít nhất 2 - 3 điểm phần trăm" so với mức hiện tại. Lãi suất cơ bản của Mỹ hiện được Fed ấn định ở biên độ 4,25 - 4,5%.
"Chúng ta sẽ phải trả giá cho sự bất tài của ông ta (ông Powell - BTV) trong nhiều năm tới. Hội đồng thống đốc nên hành động", Tổng thống Trump kêu gọi.
Lãi suất và triển vọng kinh tế là hai trong số những vấn đề được quan tâm nhiều tại các phiên điều trần lần này.
Cùng với quyết định giữ nguyên lãi suất, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC - cơ quan ấn định chính sách tiền tệ của Fed), thông qua "biểu đồ chấm" tóm tắt dự báo lãi suất của các quan chức Fed, vẫn dự kiến hai đợt cắt giảm lãi suất vào cuối năm 2025.
Bên cạnh đó, các dự báo kinh tế mới cập nhật của Fed ám chỉ khả năng áp lực đình lạm sẽ tiếp diễn khi các quan chức Fed ước tính GDP của Mỹ sẽ tăng trưởng 1,4% trong năm 2025, thấp hơn 0,3 điểm phần trăm so với dự báo được công bố vào tháng 3.
Theo Chủ tịch Fed, cơ quan này "đang ở vị thế tốt để chờ tìm hiểu thêm những diễn biến có thể xảy ra của nền kinh tế Mỹ" trước khi xem xét bất kỳ động thái nào về lãi suất.
"Chúng tôi muốn có thêm một số dữ liệu và một lần nữa, trong thời gian chờ đợi, chúng tôi có thể làm như vậy vì nền kinh tế vẫn trong tình trạng vững chắc", ông Powell nói với các phóng viên ngay sau cuộc họp chính sách tiền tệ vào tuần trước.
"Chi phí thuế quan sau cùng cũng sẽ được phản ánh và một phần trong số đó sẽ bị chuyển sang tay người tiêu dùng cuối cùng", Chủ tịch Fed lưu ý.
Cho đến nay, thuế quan do chính quyền Tổng thống Trump áp đặt vẫn chưa khiến giá cả và tỷ lệ thất nghiệp tăng cao hơn mức mà các quan chức Fed đã cảnh báo.
Các nhà kinh tế dự đoán dữ liệu công bố trong tuần này sẽ cho thấy chỉ số PCE, thước đo lạm phát cơ bản ưa thích của Fed, chỉ tăng 0,1% vào tháng 5, đánh dấu 3 tháng lạm phát ôn hòa nhất kể từ năm 2020.
Hai ông Christopher Waller và Michelle Bowman đều cho rằng tác động từ thuế quan đối với giá cả có thể diễn ra trong thời gian ngắn, cho nên họ có thể ủng hộ cắt giảm lãi suất vào tháng 7.
Trong khi đó, ông James Egelhof, nhà kinh tế trưởng của công ty dịch vụ tài chính đa quốc gia BNP Paribas tại Mỹ, cho rằng: "Ông Powell dường như không thấy cần phải đưa ra quan điểm mạnh mẽ về diễn biến lạm phát sắp tới và ông ấy dường như nhận thấy rất nhiều rủi ro khi đưa ra đánh giá sai lầm".
Đối mặt với áp lực chính trị
Các nhà lập pháp đảng Cộng hòa dự kiến sẽ gây sức ép lên ông Powell, yêu cầu người đứng đầu Fed giải trình lý do rõ ràng cho lập trường chờ đợi và quan sát của ông.
Trong bài đăng trên mạng xã hội vào cuối tuần trước, nghị sĩ đảng Cộng hòa Dan Meuser - ủy viên của Ủy ban Dịch vụ tài chính Hạ viện Mỹ - cho rằng: "Chủ tịch Powell xứng đáng được ghi nhận vì đã vượt qua một số khó khăn nhất trong lịch sử hiện đại". "Nhưng với việc lạm phát hạ nhiệt và thị trường lao động mạnh mẽ, lợi thế của việc hạ lãi suất đang trở nên khó có thể bỏ qua", ông Dan Meuser nhấn mạnh.
Nhưng nếu các nhà lập pháp khác tiếp lời cho Tổng thống Trump, Chủ tịch Fed có thể phải đối mặt với nhiều chỉ trích nghiêm trọng hơn.
Trong cuộc gặp với Tổng thống Trump vào tháng trước, Chủ tịch Fed đã lý giải với ông chủ Nhà Trắng rằng các quyết định của FOMC dựa trên "phân tích cẩn thận, khách quan và phi chính trị".
Trái ngược với khả năng bị các nhà lập pháp Cộng hòa chỉ trích, Chủ tịch Powell cũng có thể nghe được những lời động viên từ các thành viên đảng Dân chủ, những người có thể đưa ra cảnh báo rằng sự hoạt động độc lập của Fed đang bị đảng Cộng hòa đe dọa.
Nới lỏng quy định trong lĩnh vực ngân hàng
Những người theo dõi Fed cũng sẽ có cơ hội nhìn nhận lại quan điểm của Chủ tịch Fed về những thay đổi quan trọng trong các quy định hiện hành. Thật vậy, Nhà Trắng đang thúc đẩy chương trình nghị sự bãi bỏ quy định, với một số cơ quan liên bang đang nỗ lực nới lỏng các quy định.
Thống đốc Bowman hôm 23/6 nhấn mạnh rằng đã đến lúc xem xét lại một khoản đệm vốn quan trọng mà một số cơ quan quản lý và các nhà quản lý ngân hàng cho rằng đã hạn chế giao dịch của các bên cho vay trên thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ trị giá 29.000 tỷ USD.
Fed, cùng với các cơ quan quản lý khác, sẽ đề xuất hạ thấp cái gọi là tỷ lệ đòn bẩy bổ sung nâng cao, một quy định được đưa ra vào năm 2008 buộc các ngân hàng phải nắm giữ một lượng vốn nhất định so với tài sản của họ, theo Bloomberg.
Đông Phong