Phát biểu tại họp báo, Chủ tịch nước Lương Cường bày tỏ vui mừng chào đón Ngài Tổng thống dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Cộng hòa Nam Phi thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam; khẳng định chuyến thăm có ý nghĩa rất quan trọng, là hoạt động trao đổi đoàn cấp nguyên thù đầu tiên giữa hai nước sau gần 20 năm, là dấu mốc lịch sử, mở ra một chương mới thúc đẩy nâng tầm quan hệ Việt Nam - Nam Phi vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, phát triển ở khu vực và thế giới. Chỉ rõ Việt Nam luôn coi trọng và tăng cường mối quan hệ hữu nghị truyền thống tốt đẹp với Nam Phi người bạn thân thiết, đối tác châu Phi đầu tiên Việt Nam xác lập khuôn khổ quan hệ Đối tác vì Hợp tác và Phát triển từ năm 2004, Chủ tịch nước cho biết đã cùng với Tổng thống Nam Phi vừa có cuộc hội đàm rất thành công, trao đổi toàn diện và nhất trí cao về những phương hướng, biện pháp nhằm mở ra một giai đoạn hợp tác mới giữa hai nước, sâu rộng và hiệu quả hơn. Theo Chủ tịch nước, hai bên đã thống nhất về định hướng nâng cấp khuôn khổ hợp tác song phương lên tầm cao mới nhằm tạo nền tảng để làm sâu sắc hơn quan hệ chính trị, tạo đột phá trong quan hệ về kinh tế, thương mại, đầu tư và các lĩnh vực khác.
Chủ tịch nước Lương Cường phát biểu tại họp báo
Hai bên nhất trí tiếp tục nâng cao kim ngạch thương mại song phương. Theo đó, Việt Nam đề nghị Nam Phi mở cửa thị trường cho các hàng hóa thế mạnh của Việt Nam thâm nhập thị trường Nam Phi và qua Nam Phi thâm nhập vào thị trường Cộng đồng phát triển miền Nam châu Phi (SADC); đề nghị Nam Phi tạo điều kiện, dành các ưu đãi cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận, tìm hiểu thị trường và đầu tư tại Nam Phi. Mặt khác, Việt Nam sẵn sàng tạo điều kiện để các tập đoàn lớn của Nam Phi trong các lĩnh vực công nghệ, tài chính, khoáng sản... đầu tư tại Việt Nam. Đồng thời, tiếp tục phối hợp chặt chẽ, chia sẻ lập trường về các vẫn đề khu vực và quốc tế, ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn đa phương như Liên hợp quốc, Liên minh châu Phi, ASEAN, Phong trào Không liên kết...; nhất trí làm cầu nối cho mỗi nước trong việc thúc đẩy hợp tác với các nước và tổ chức ở mỗi khu vực.
Hai bên đã trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế cũng quan tâm; nhất trí thúc đẩy giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trên cơ sở tôn trọng pháp luật quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc. Việt Nam đề nghị Nam Phi ủng hộ lập trường của ASEAN và Việt Nam về vấn đề Biển Đông nhằm bảo đảm hòa bình, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ và Công ước quốc tế về Luật Biển năm 1982: “Chúng tôi hoan nghênh việc hai bên đã ra Tuyên bố chung về kết quả chuyến thăm. Hai bên nhất trí thúc đẩy cơ quan liên quan của hai nước tích cực trao đổi, đàm phán tiến tới ký kết các văn kiện quan trọng, tạo khung pháp lý cho hoạt động hợp tác song phương, như Hiệp định Tránh đánh thuế hai lần, Hiệp định miễn thị thực cho người mang hộ chiếu phổ thông, Hiệp định hợp tác khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo..., tạo khung pháp lý vững chắc cho hợp tác và phát triển quan hệ hai nước trong giai đoạn tới. Tôi đề nghị các cơ quan hữu quan của hai bên phối hợp chặt chẽ để sớm cụ thể hóa các nội dung mà Tôi và Ngài Tổng thống đã thống nhất".
Toàn cảnh buổi họp báo
Về phần mình, Tổng thống Nam Phi Matamela Cyril Ramaphosa bày tỏ xúc động trước sự đón tiếp trọng thị, nồng hậu mà Chủ tịch nước, Chính phủ và nhân dân Việt Nam đã dành cho đoàn, thể hiện tinh thần hữu nghị, đoàn kết giữa hai quốc gia. Tổng thống Nam Phi nhấn mạnh, chuyến thăm lần này diễn ra vào thời điểm mang tính biểu tượng khi Việt Nam vừa kỷ niệm 80 năm Quốc khánh – dấu mốc thể hiện tinh thần kiên cường và những thành tựu phát triển của đất nước; đồng thời là dịp để hai bên cùng nhìn lại mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết được xây dựng trên nền tảng của hòa bình, công lý và tôn trọng lẫn nhau kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao.
Tổng thống Matamela Cyril Ramaphosa nhấn mạnh, quan hệ Nam Phi - Việt Nam không ngừng được mở rộng trên nhiều lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế, thương mại, đầu tư đến khoa học – công nghệ, giáo dục, quốc phòng, nông nghiệp, tư pháp và bảo tồn đa dạng sinh học; hai nước đang hướng tới nâng cấp quan hệ song phương lên quan hệ đối tác chiến lược, thể hiện cam kết chung tăng cường hợp tác toàn diện: “Chuyến thăm lần này sẽ đặt nền tảng cho một mối quan hệ đối tác có cấu trúc hơn, hướng tới tương lai hơn như ngài Chủ tịch nước đã phát biểu. Đây là một mối quan hệ sẽ mang lại những kết quả cụ thể cho người dân hai nước chúng ta cũng như đóng góp cụ thể cho sự phát triển trong khu vực và trên thế giới. Chuyến thăm lần này cũng đã nâng tầm quan hệ hợp tác đa phương giữa hai nước. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với Việt Nam trong một loạt các diễn đàn của Liên Hợp Quốc và nhiều diễn đàn quốc tế khác. Chúng tôi rất tự hào”.
Tổng thống Nam Phi Matamela Cyril Ramaphosa phát biểu tại họp báo
Nêu rõ Việt Nam là đối tác then chốt của Nam Phi tại Đông Nam Á, Tổng thống Matamela Cyril Ramaphosa bày tỏ mong muốn thúc đẩy quan hệ với ASEAN, trên nền tảng tinh thần đoàn kết của Hội nghị Bandung và mối liên kết truyền thống giữa hai châu lục. Tổng thống Nam Phí cũng bày tỏ vui mừng khi Việt Nam nhận lời mời tham dự Hội nghị thượng đỉnh G20, coi đây là cơ hội để hai nước tiếp tục phối hợp thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, hòa bình và thịnh vượng chung. Tổng thống Nam Phi tin tưởng rằng chuyến thăm lần này sẽ đặt nền tảng cho quan hệ hợp tác ngày càng thực chất, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân hai nước và đóng góp tích cực cho hòa bình, phát triển khu vực cũng như toàn cầu.
Việt Cường/VOV1