Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn: tăng cường kê khai, xác minh tài sản, minh bạch trong đấu thầu

7 giờ trướcBài gốc

Trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, Dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện 16 nội dung tại 16/96 điều của Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018. Cụ thể, sửa đổi, hoàn thiện các quy định về cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập bảo đảm phân định rõ về thẩm quyền, đồng bộ, phù hợp với các quy định của Đảng về kiểm soát tài sản, thu nhập theo Quyết định 56-QĐ/TW ngày 08/02/2022 của Bộ Chính trị và Quy định số 296-QĐ/TW ngày 30/5/2025 của Ban Chấp hành Trung ương.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Theo quy định tại khoản 4 của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung tại Điều 30, các cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập gồm: Ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp trên trực tiếp cơ sở trở lên; Thanh tra Chính phủ; Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán nhà nước, Văn phòng Quốc hội, Văn phòng Chủ tịch nước, Ủy ban Công tác đại biểu của Quốc hội, cơ quan Trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội; Bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Bên cạnh đó, quy định tăng giá trị tài sản phải kê khai từ 50 triệu đồng lên 150 triệu đồng; tăng giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai bổ sung khi có biến động tăng trong năm từ 300 triệu đồng lên 1 tỷ đồng cho phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và thời giá hiện nay có nhiều thay đổi so với năm 2018. Dự thảo Luật giao Chính phủ quy định cụ thể trách nhiệm, trình tự, thủ tục xác minh tài sản, thu nhập đối với những người thuộc diện kê khai theo kế hoạch hàng năm.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong trình bày Tờ trình tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Nêu quan điểm thẩm tra dự án Luật, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng (PCTN). Dự thảo Luật tập trung sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến cơ quan kiểm soát, việc kê khai và xác minh tài sản, thu nhập (TSTN); đánh giá công tác PCTN; ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số; thẩm quyền thanh tra các vụ việc có dấu hiệu tham nhũng… Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nhận thấy, ngoài những vấn đề được dự kiến sửa đổi, bổ sung, vẫn còn một số nội dung khác cần được tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi để thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng, khắc phục những hạn chế, bất cập trong công tác PCTN như: việc thu hồi tài sản bị thất thoát, chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về tham nhũng, kinh tế; đưa việc kê khai, kiểm soát kê khai TSTN vào tiêu chí đánh giá cán bộ, đảng viên và mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị và người đứng đầu; việc xử lý tài sản kê khai không trung thực, tài sản tăng thêm không giải trình được nguồn gốc; về trách nhiệm giải trình...

Trong đó, có nội dung có thể thể chế hóa ngay trong dự thảo Luật như “đưa việc kê khai, kiểm soát kê khai TSTN vào tiêu chí đánh giá cán bộ, đảng viên và mức độ hoàn thành nhiệm vụ của cơ quan, tổ chức, đơn vị và người đứng đầu” tại Kết luận số 105-KL/TW. Đối với một số vấn đề khác, có thể nghiên cứu quy định mang tính nguyên tắc và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Về Cơ quan kiểm soát TSTN của Đảng, khoản 1 Điều 30 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung quy định về cơ quan kiểm soát TSTN của Đảng như sau: “Ủy ban kiểm tra cấp ủy cấp trên trực tiếp cơ sở trở lên kiểm soát TSTN của đảng viên là cán bộ thuộc diện cấp ủy cùng cấp quản lý và đảng viên chuyên trách công tác đảng hoặc có vị trí việc làm ở các cơ quan tham mưu giúp việc, cấp ủy theo quy định của Đảng”. Đa số ý kiến Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội tán thành với quy định này và cho rằng việc bổ sung quy định này là cần thiết để bảo đảm thể chế hóa Quy định số 296-QĐ/TW và Quyết định số 56-QĐ/TW. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng Luật chỉ nên quy định mang tính nguyên tắc, không quy định chi tiết chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan Đảng. Việc xác định cơ quan nào của Đảng có thẩm quyền kiểm soát TSTN của đảng viên thuộc thẩm quyền riêng của Đảng.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng báo cáo thẩm tả. Ảnh: Quochoi.vn

Liên quan đến phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai TSTN trong các doanh nghiệp nhà nước (DNNN), dự thảo Luật mở rộng phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai TSTN trong các DNNN theo Luật PCTN hiện hành từ “doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ” thành “doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết”.

Đa số ý kiến Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội tán thành việc mở rộng này và cho rằng việc sửa đổi là phù hợp với chủ trương của Đảng về đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN, tăng cường quản lý vốn, tài sản nhà nước; đồng thời phù hợp với xu hướng cổ phần hóa DNNN. Tuy nhiên, đề nghị Chính phủ hướng dẫn cụ thể trường hợp người nước ngoài tham gia quản lý DNNN phải kê khai (hoặc loại trừ đối với họ) để bảo đảm tính khả thi và phù hợp với thực tiễn. Một số ý kiến đề nghị cân nhắc kỹ lưỡng, vì việc mở rộng phạm vi đối tượng có nghĩa vụ kê khai TSTN trong DNNN có thể gây quan ngại với nhà đầu tư, khó khả thi trong kiểm soát tài sản của người nước ngoài.

Về TSTN phải kê khai và biến động tài sản phải kê khai bổ sung, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng nêu rõ, điểm b khoản 1 Điều 35 của Luật PCTN được dự kiến sửa đổi theo hướng nâng mức kê khai giá trị TSTN từ 50 triệu lên 150 triệu đồng đối với kim khí quý, đá quý, tiền, giấy tờ có giá và tài sản khác; khoản 2 Điều 36 được sửa đổi nâng mức biến động trong năm phải kê khai từ 300 triệu lên 01 tỷ đồng. Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội cơ bản tán thành việc điều chỉnh mức tăng này để phù hợp với thực tiễn tình hình kinh tế - xã hội, tập trung vào kiểm soát việc kê khai tài sản có giá trị lớn, giảm thủ tục hành chính không cần thiết. Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị không quy định cứng các mức tiền trong Luật mà giao Chính phủ quy định cụ thể để linh hoạt điều chỉnh theo từng giai đoạn.

Liên quan đến phòng chống tham nhũng khu vực ngoài Nhà nước, dự thảo bỏ từ “khuyến khích” tại khoản 2 Điều 78, theo đó, bắt buộc tất cả doanh nghiệp và tổ chức khu vực ngoài Nhà nước phải ban hành quy tắc đạo đức nghề nghiệp, đạo đức kinh doanh. UBPLTP nhận thấy, quy định này có thể dẫn đến tăng thêm thủ tục, chi phí tuân thủ cho khu vực kinh tế tư nhân, ảnh hưởng tới việc thực hiện chủ trương của Đảng về khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển. Do đó, đề nghị cân nhắc, đánh giá kỹ lưỡng tác động của việc sửa đổi, bảo đảm phù hợp với chủ trương của Đảng và thực tiễn hoạt động của tổ chức, doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước.

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, cần tăng cường kê khai, xác minh tài sản, thu nhập; minh bạch trong đấu thầu, quản lý ngân sách nhà nước, tránh để thất thoát, nhất là trong các dự án đầu tư, xây dựng.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Nhấn mạnh trách nhiệm người đứng đầu hết sức quan trọng trong công tác phòng, chống tham nhũng, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, cần mở rộng trách nhiệm người đứng đầu từ khi phát hiện sang ngăn chặn chủ động với hình thức kỷ luật nghiêm minh, “không có vùng cấm” nếu cơ quan dưới quyền tham nhũng hoặc tái diễn để góp phần nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng; qua đó góp phần tạo niềm tin với người dân cũng như các nhà đầu tư nước ngoài. Vì vậy, Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần tăng cường phát hiện, xử lý, tập trung thu hồi tài sản tham nhũng.

Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho rằng, việc sửa đổi Luật lần này cần đảm bảo tính độc lập của các cơ quan trong công tác phòng, chống tham nhũng; đồng thời đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác phòng, chống tham nhũng.

Phát biểu kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với mục tiêu, quan điểm sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng nhằm thể chế hóa chủ trương, chính sách mới của Đảng về phòng, chống tham nhũng, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, hoàn thiện tổ chức bộ máy của hệ thống thanh tra. Đồng thời khắc phục những hạn chế, bất cập của quy định trong Luật hiện hành, góp phần tăng cường quản lý nhà nước về kinh tế - xã hội, thực hiện có hiệu quả công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng.

Về Cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập; việc kiểm soát tài sản, thu nhập; việc kê khai tài sản, thu nhập (các điều 30, 34, 35, 36), Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành quy định cụ thể về Cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập của cấp ủy đảng. Đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, giải trình rõ hơn việc mở rộng đối tượng có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập trong doanh nghiệp Nhà nước; nâng mức giá trị tài sản, thu nhập phải kê khai và nâng mức biến động tài sản thu nhập trong năm phải kê khai. Bên cạnh đó, đề nghị chỉnh lý nội dung về Cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập đối với người có nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập tại các cơ quan của Quốc hội, Văn phòng Quốc hội để bảo đảm vừa đúng quy định của Đảng và Nhà nước vừa phù hợp với thực tiễn...

Dự án Luật sẽ trình Quốc hội xem xét theo quy trình, thủ tục rút gọn và thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Nguyễn Vũ

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/chu-tich-quoc-hoi-tran-thanh-man-tang-cuong-ke-khai-xac-minh-tai-san-minh-bach-trong-dau-thau.877247.html