Chủ tịch Verkhovna Rada (Quốc hội Ukraine) Ruslan Stefanchuk trong một bài phát biểu ngày 6/6/2023 tại Kiev, Ukraine. Ảnh: Getty Images
Báo The Kyiv Independent của Ukraine tối 24/11, theo giờ địa phương, cho biết trong một phát biểu cùng ngày tại Hội nghị thượng đỉnh nghị viện của Nền tảng Crimea tổ chức ở Stockholm, Chủ tịch Quốc hội Ruslan Stefanchuk tuyên bố Ukraine vẫn sẵn sàng đàm phán hòa bình với Liên bang Nga.
Tuy nhiên, theo Chủ tịch Quốc hội Ukraine, Kiev sẽ không bao giờ chính thức công nhận sự chiếm đóng của Moskva hay chấp nhận bất kỳ hạn chế nào đối với quy mô quân đội hoặc các liên minh mà nước này lựa chọn. Bởi đó là những “lằn ranh đỏ” mà không ai được phép vượt qua, “dù về mặt vật lý, pháp lý hay đạo đức”.
Ông Stefanchuk nhấn mạnh rằng các “lằn ranh đỏ” này cụ thể bao gồm: “không công nhận việc Liên bang Nga chiếm đóng các vùng lãnh thổ của Ukraine; không giới hạn Lực lượng Vũ trang Ukraine; và không được có quyền phủ quyết đối với lựa chọn liên minh tương lai của Ukraine”.
Tuyên bố của ông Stefanchuk được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Mỹ đề xuất một kế hoạch hòa bình 28 điểm gây tranh cãi.
Theo đó, quy mô quân đội thời bình của Ukraine sẽ bị giới hạn ở mức 600.000 quân, buộc Kiev phải nhượng toàn bộ vùng Donbass, và cấm nước này tìm kiếm tư cách thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).
Đề xuất trên, vốn vấp phải sự phản đối từ các đối tác châu Âu và các nhà lập pháp Mỹ, được cho là đã được rút gọn xuống còn 19 điểm sau các cuộc tham vấn giữa quan chức Ukraine và Mỹ tại Geneva ngày 23/11.
Hai bên đánh giá cuộc họp là “hiệu quả” và cho biết họ sẽ tiếp tục làm việc trên một kế hoạch cập nhật, trong đó các chủ đề then chốt như vấn đề lãnh thổ và quan hệ giữa Liên bang Nga, Mỹ và NATO sẽ được để lại cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Tổng thống Mỹ Donald Trump thảo luận sau.
Toàn bộ chi tiết của phiên bản cập nhật vẫn chưa được công bố.
Kiev từ lâu đã khẳng định sẽ không công nhận việc Liên bang Nga chiếm đóng lãnh thổ Ukraine, đồng thời kêu gọi một lệnh ngừng bắn dọc theo các tuyến hiện tại – một đề xuất bị Moskva bác bỏ.
Ukraine cũng luôn nhấn mạnh quyền theo đuổi tư cách thành viên NATO và EU, trong khi Moskva nhiều lần coi việc cấm Kiev gia nhập liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu là một trong những yêu cầu cốt lõi của mình.
Quy mô của Lực lượng Vũ trang cũng là một điểm bất đồng then chốt khác, khi Ukraine và các đối tác châu Âu thường nhấn mạnh rằng một quân đội Ukraine mạnh chính là sự bảo đảm an ninh tốt nhất.
Về phía Liên bang Nga, , phát biểu tại cuộc họp với Hội đồng An ninh hôm 21/11, Tổng thống Vladimir Putin cho biết Moskva đã nhận được văn bản kế hoạch mới của Tổng thống Trump, nhưng vẫn chưa thảo luận “chi tiết” về nó.
Tuy nhiên, ông Putin nhấn mạnh: “Tôi tin rằng nó cũng có thể trở thành nền tảng cho một thỏa thuận hòa bình cuối cùng”.
Trong khi đó kênh RT tối 24/11 dẫn phát biểu của nhà phân tích địa chính trị độc lập Pepe Escobar trên chương trình Sanchez Effect cho rằng Liên bang Nga sẽ không chấp nhận kế hoạch do Mỹ đề xuất nhằm giải quyết xung đột Ukraine.
Trao đổi với người dẫn chương trình Rick Sanchez hôm 24/11, nhà phân tích Escobar nói rằng thỏa thuận đề xuất mâu thuẫn với các lợi ích cốt lõi của Moskva, và ông bác bỏ một số điều khoản trung tâm của kế hoạch này là không thực tế từ góc nhìn của Liên bang Nga.
Theo ông Escobar, những điều khoản đó bao gồm yêu cầu Liên bang Nga rút khỏi các vùng lãnh thổ mà nước này đã đưa vào hiến pháp, hạn chế năng lực quân sự tương lai của Ukraine, và các bảo đảm an ninh theo mô hình nguyên tắc của NATO.
Nhà phân tích Escobar nhấn mạnh: “Bạn không thể đi ngược lại hiến pháp của chính mình”, khi đề cập đến việc từ bỏ các phần lãnh thổ thuộc các khu vực mới của Liên bang Nga là Kherson và Zaporizhzhia.
Ông Escobar cho rằng sự ủng hộ rộng rãi của công chúng Liên bang Nga đối với chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine khiến bất kỳ nhượng bộ lãnh thổ nào đều là điều bất khả thi về mặt chính trị.
Thành Nam/Báo Tin tức và Dân tộc