Trong buổi trả lời báo chí dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi chia sẻ nhiều kế hoạch lớn của địa phương, trong đó có việc quyết liệt giải ngân đầu tư công trong năm 2025 với mục tiêu 95%.
Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi trong buổi trả lời báo chí dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025; Ảnh: Thanh Long
* Phóng viên: Năm 2024, TP HCM giải ngân đầu tư công "thần tốc" trong tháng 12. Trong năm 2025, thành phố thực hiện công việc này như thế nào để tránh cảnh "đầu năm thong thả cuối năm vất vả?
- Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi: Kế hoạch đầu tư công năm 2025 của TP HCM khoảng 85.000 tỉ đồng, kể cả vốn trung ương và thành phố; cộng với hơn 20% chưa giải ngân hết của năm 2024 chuyển sang thì mục tiêu năm 2025 của thành phố là giải ngân 105.000 - 110.000 tỉ đồng.
Đây là số vốn lớn. Khi thấy số vốn lớn như thế, chúng ta e ngại nhưng so với năm 2023 thì số vốn giải ngân năm 2024 cũng là rất lớn. Dù vậy, TP HCM đã giải ngân vượt cả về tỉ lệ và con số tuyệt đối so với năm 2023.
"Mấy năm qua chưa năm nào TP HCM giải ngân đạt 95%. Năm 2025 các địa phương, đơn vị phải cố gắng chủ động mỗi tuần, mỗi tháng để đạt được chỉ tiêu này" - Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi chia sẻ và giao nhiệm vụ đến các sở, ban, ngành, chủ đầu tư, địa phương, tại hội nghị triển khai kế hoạch đầu tư công năm 2025 mới đây.
Với sự chủ động của từng năm, nhất là trong việc hoàn thành các khâu chuẩn bị, chắc chắn năm 2025 thành phố sẽ giải ngân số vốn kỷ lục. Năm 2024, thành phố giải ngân không hết còn có độ lùi, chứ năm 2025 phải phấn đấu giải ngân hết.
Mới đây, khi lãnh đạo UBND TP HCM họp với các cơ quan về kế hoạch giải ngân đầu tư công 2025 đã xác định rõ nhiệm vụ, phân nhóm những vấn đề vướng mắc và chia cho từng đầu mối để thực hiện.
Theo đó, trách nhiệm đầu tiên là chủ đầu tư, kế đến là các quận huyện, sở ngành liên quan, cơ quan thường trực. Cùng với đó là sự chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM, Thường trực UBND TP HCM lập các đoàn công tác kiểm tra, đôn đốc.
Năm 2024, tôi trực tiếp chỉ đạo chung và phụ trách 2 dự án rạch Xuyên Tâm và bờ bắc kênh Đôi. Dù có nhiều vướng mắc nhưng cuối năm 2 dự án này giải ngân khoảng 16.000 - 17.000 tỉ đồng. Đây là những kinh nghiệm phải tiếp tục phát huy trong năm 2025.
Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi chia sẻ với báo chí về kế hoạch giải ngân đầu tư công của thành phố trong năm 2025; Ảnh: Nguyễn Phan
Việc giải ngân đầu tư công thường tập trung vào quý IV của năm là do dự án phải có giai đoạn chuẩn bị về hồ sơ, khi được duyệt mới giải phóng mặt bằng, đấu thầu, chọn thầu rồi mới khởi công.
Có những việc của quý IV muốn làm ở quý I cũng không được. Mỗi dự án có một chu kỳ, không phải kế hoạch vốn hơn 100.000 tỉ đồng là mỗi quý phải giải ngân đều đặn 25.000 tỉ đồng. Điều này rất lý tưởng nhưng không phải vậy mà phải có giai đoạn.
Trong năm 2025, việc giải ngân đầu tư công sẽ thuận lợi hơn. Thành phố đã có yêu cầu cái gì thuộc về điều chỉnh quy hoạch phải thực hiện trước tháng 6, còn giải phóng mặt bằng chậm nhất là trước tháng 9. Như vậy, còn cả quý IV để triển khai dự án. Còn những dự án được chuyển tiếp từ năm 2024 thì đã tập trung thực hiện ngay từ quý I này.
* Nhiều địa phương đã giải ngân rất tốt trong năm 2024. TPHCM có dự tính giao thêm dự án về cho địa phương hay không?
- Lãnh đạo TP HCM đánh giá rất cao điều này. Đây là kết quả rõ nét của việc phân cấp, phân quyền về cho quận, huyện trong năm qua.
Khi được phân cấp, phân quyền, quận, huyện giải quyết vấn đề của mình rất nhanh. Trong thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục phân cấp mạnh mẽ hơn nữa.
Trong quá trình chuẩn bị đầu tư, dự án nào địa phương thực hiện được, thành phố sẽ giao về. Không chỉ có những dự án nhóm B, nhóm C mà kể cả dự án nhóm A, nếu địa phương làm được cũng sẽ giao về.
Thành phố đã yêu cầu đến hết ngày 31-1, các chủ đầu tư và chủ tịch UBND quận, huyện thống nhất với nhau việc dự án nào được chuyển về địa phương. Sau đó, UBND TP HCM sẽ ký kế hoạch và phân công ngay từ đầu. Tôi tin là khi giao về, địa phương sẽ làm tốt.
* Ngoài đầu tư công, các lĩnh vực khác sẽ được phân cấp, phân quyền ra sao?
- Từ khi có Nghị quyết 98/2023 của Quốc hội và sau đó là Nghị định 84/2024 của Chính phủ, UBND TP HCM đã tham mưu HĐND TP HCM các nghị quyết về phân cấp. UBND TP HCM và Chủ tịch UBND TP HCM cũng quyết định ủy quyền tương đối toàn diện.
Trong thời gian tới, thành phố sẽ tiếp tục rà soát để phân cấp, phân quyền mạnh hơn nữa, triệt để hơn nữa, nhất là trong bối cảnh tổ chức lại các cơ quan khi sắp xếp tổ chức bộ máy và tái cơ cấu chức năng, nhiệm vụ. Một khi đã được phân cấp rồi thì UBND quận, huyện hay chủ tịch UBND quận, huyện cứ theo đó mà thực hiện, không cần hỏi lại sở, ngành.
Thành phố sẽ theo dõi, đánh giá năng lực tiếp nhận, năng lực thực thi để kịp thời hỗ trợ. Nếu dồn về quận huyện mà không đi kèm với năng lực tiếp nhận, năng lực thực thi thì có khi sự phân cấp phân quyền đó dẫn đến bị động hoặc sai sót.
* Nếu để dùng một từ để nói về năm 2025, ông sẽ nói từ gì cũng như gửi gắm điều gì đến người dân, cộng đồng doanh nghiệp?
- Năm 2025, TP HCM tiếp tục có những thuận lợi, khó khăn đan xen. Thành phố nhìn thẳng vào các vấn đề, phân tích khách quan, khoa học và đưa ra những giải pháp.
Nhìn lại năm 2024, tôi cho rằng đây là năm thành phố tạo ra những nền tảng cho năm 2025 và quá trình phát triển tiếp theo. Thành phố đã nỗ lực giải quyết các vấn đề trong năm 2024, tạo điều kiện sẵn sàng để tăng tốc, bứt phá.
Năm 2025, tôi xin gửi gắm thông điệp "chung sức - đồng lòng - bứt phá - thành công". Muốn phát triển kinh tế - xã hội thì không chỉ nỗ lực riêng lẻ của chính quyền, doanh nghiệp hay người dân mà tất cả phải cùng chung sức, đồng lòng, hành động quyết liệt để cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới.
Tập trung đầu tư cho khoa học công nghệ
* Phóng viên: Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị xác định những định hướng lớn để đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. TP HCM tận dụng thời cơ này như thế nào để khoa học công nghệ thật sự là một động lực, thu hút hơn nữa các nguồn lực trong năm 2025, để vươn mình ở giai đoạn 2025-2030?
- Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi: TP HCM được nhìn nhận là trung tâm khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số của cả nước. Thời gian qua, thành phố đã có sự đầu tư lớn với những bước đi mới và đạt kết quả bước đầu.
TP HCM sẽ tập trung cho cả hạ tầng, nguồn lực lẫn thể chế để đáp ứng yêu cầu của Nghị quyết 57, mở ra thời cơ cho việc phát triển đột phá khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Thành phố sẽ rà soát, đầu tư để tiến tới việc có hệ thống hạ tầng phục vụ khoa học công nghệ, chuyển đổi số đồng bộ hơn, tốt hơn. Kế đến là đầu tư đào tạo nhân lực quản lý, khoa học công nghệ, các nhân lực khác phục vụ doanh nghiệp và người dân.
Quan trọng nhất là thành phố cần hình thành hệ thống cơ chế, chính sách dựa trên nền tảng Nghị quyết 57, Nghị quyết 98 để huy động nguồn lực đột phá phát triển khoa học công nghệ. Nguồn lực ở đây không chỉ là tài chính mà là nhân lực, chất xám đóng góp cho thành phố; huy động được nhân sự ở ngoài nước tới làm việc hoặc kết nối để đóng góp từ xa.
Đối với chuyển đổi số, TP HCM tập trung cho chính quyền số, kinh tế số và xã hội số. Từng thành tố được định hướng mục tiêu, mốc thời gian cụ thể.
PHAN ANH ghi