Giữa lòng Hà Nội, Chùa Một Cột nổi bật như một đóa sen đá thanh thoát, một biểu tượng kiến trúc và tâm linh độc đáo đã tồn tại cùng Thăng Long - Hà Nội qua bao thăng trầm lịch sử. Với kiến trúc được Tổ chức Kỷ lục Châu Á công nhận là "độc đáo nhất châu Á" vào năm 2012, ngôi chùa này là điểm đến không thể bỏ lỡ cho bất kỳ ai muốn tìm hiểu về văn hóa Việt Nam.
Chùa Một Cột là biểu tượng văn hóa và kiến trúc độc đáo của Hà Nội.
Kiến trúc độc đáo - Đóa sen trên mặt nước
Điểm nhấn làm nên sự khác biệt của Chùa Một Cột chính là toàn bộ cấu trúc được đặt trên một cột đá duy nhất. Công trình được xây dựng theo hình tượng một đóa hoa sen nở trên mặt nước, tượng trưng cho sự tinh khiết và trí tuệ trong Phật giáo.
Cấu trúc chính
Cấu trúc của chùa bao gồm ba phần chính: cột trụ, đài Liên Hoa và mái chùa.
Cột trụ: Được tạo thành từ hai khối đá chồng lên nhau, có đường kính 1,2 mét và cao 4 mét. Cột đá vững chãi này nâng đỡ toàn bộ ngôi chùa, tạo nên hình ảnh một bông sen vươn lên từ hồ nước.
Đài Liên Hoa: Là một cấu trúc gỗ hình vuông, bên trong đặt tượng Phật Bà Quan Âm. Xung quanh đài có lan can và được trang trí các họa tiết tinh xảo. Để lên được chính điện, du khách sẽ đi qua một cầu thang nhỏ.
Mái chùa: Lợp ngói vảy cá truyền thống, đã phủ màu rêu phong của thời gian. Trên đỉnh mái là hình ảnh "lưỡng long chầu mặt nguyệt", một nét kiến trúc quen thuộc trong các công trình tâm linh của Việt Nam, biểu trưng cho sự hài hòa âm dương và sức sống.
Kiến trúc chùa được xây dựng theo hình tượng một đóa hoa sen nở trên mặt nước.
Lịch sử và truyền thuyết
Chùa Một Cột, còn có tên chữ là Diên Hựu Tự (nghĩa là "phúc lành dài lâu"), được xây dựng vào năm 1049 dưới triều vua Lý Thái Tông. Sự ra đời của ngôi chùa gắn liền với một truyền thuyết sâu sắc.
Tương truyền, vua Lý Thái Tông vì hiếm muộn nên thường đến chùa chiền cầu tự. Một đêm, vua mộng thấy Phật Bà Quan Âm ngồi trên tòa sen và dắt vua lên. Sau khi tỉnh giấc, vua kể lại cho quần thần và được nhà sư Thiền Tuệ khuyên nên dựng một ngôi chùa trên cột đá giữa hồ, làm tòa sen cho Phật Bà ngự, giống như trong giấc mộng. Ngôi chùa được xây dựng để ghi nhớ ân đức của Quan Âm và từ đó mang tên Diên Hựu.
Trải qua gần một thiên niên kỷ, chùa đã được trùng tu nhiều lần. Năm 1954, công trình bị phá hủy trước khi quân Pháp rút khỏi Hà Nội. Đến năm 1955, Chùa Một Cột được tái dựng theo thiết kế của kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng, giữ lại nét kiến trúc độc đáo vốn có.
Bên trong chùa là ban thờ tượng Quan Thế Âm được mạ vàng.
Thông tin cần biết khi tham quan
Để có một chuyến tham quan trọn vẹn tại Chùa Một Cột, du khách có thể tham khảo các thông tin hữu ích sau:
Địa chỉ và giờ mở cửa
Địa chỉ: Phố Chùa Một Cột, quận Ba Đình, Hà Nội. Chùa nằm trong quần thể Quảng trường Ba Đình - Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Giờ mở cửa: 7:00 - 18:00 hàng ngày.
Giá vé và phương tiện di chuyển
Giá vé: Miễn phí cho công dân Việt Nam. Đối với du khách nước ngoài, giá vé là 25.000 VNĐ/người.
Phương tiện di chuyển: Du khách có thể dễ dàng đến đây bằng xe máy, ô tô cá nhân, taxi hoặc xe buýt. Các tuyến xe buýt có điểm dừng gần khu vực này bao gồm 09A, 09ACT, 18.
Các điểm tham quan lân cận
Do vị trí trung tâm, từ Chùa Một Cột, du khách có thể kết hợp tham quan nhiều di tích lịch sử và văn hóa nổi tiếng khác của Hà Nội:
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh (cách khoảng 250m)
Cột cờ Hà Nội (cách khoảng 800m)
Hoàng thành Thăng Long (cách khoảng 1km)
Nhà tù Hỏa Lò (cách khoảng 2,4km)
Chùa Một Cột không chỉ là một công trình kiến trúc ấn tượng mà còn là một di sản văn hóa, nơi lưu giữ những giá trị tâm linh sâu sắc của dân tộc. Đây là điểm đến mang lại sự bình yên và những hiểu biết quý giá về lịch sử cho du khách khi đến thăm thủ đô Hà Nội.
CTVX