Năng lượng hydrogen đang được nhiều nước trên thế giới ưu tiên phát triển nhằm thay thế các nguồn nhiên liệu hóa thạch. Ảnh minh họa: Vũ Phong
Năng lượng hydrogen đang được nhiều nước trên thế giới ưu tiên phát triển nhằm thay thế các nguồn nhiên liệu hóa thạch. Ảnh minh họa: Vũ Phong
“Nở rộ” loạt dự án
Tại một diễn đàn về nền kinh tế hydrogen Việt Nam tổ chức mới đây ở Hà Nội, ông Đặng Hải Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Dầu khí và Than thuộc Bộ Công Thương cho biết, hầu hết các dự án sản xuất hydrogen đang trong giai đoạn chuẩn bị đầu tư và nghiên cứu, chưa đi vào vận hành thương mại.
Theo dữ liệu của Bộ Công Thương, hiện Công ty CP TGS Trà Vinh Green Hydrogen đang triển khai đầu tư 2 dự án sản xuất hydrogen xanh. Trong đó, Dự án Nhà máy sản xuất hydrogen xanh Trà Vinh có quy mô công suất 24.000 tấn hydro/năm, 182.500 tấn amoniac/năm và 195.000 tấn oxy/năm đang được Bộ thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, đã cấp giấy phép xây dựng cho một số hạng mục… Dự án Nhà máy sản xuất hydro xanh Bến Tre có quy mô công suất 24.000 tấn hydro/năm, 182.000 tấn amoniac/năm, 195.000 tấn oxy/năm đang trong giai đoạn xin chấp thuận chủ trương đầu tư, dự kiến vận hành quý II/2028.
Tập đoàn The Green Solution đang chuẩn bị hồ sơ xin chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án Nhà máy sản xuất hydro xanh Bạc Liêu có quy mô 70.000 tấn hydro/năm. Dự kiến Nhà máy đi vào vận hành thương mại giai đoạn 1 vào năm 2029, giai đoạn 2 vào năm 2031.
Công ty CP Năng lượng tái tạo Tiền Giang đang triển khai đầu tư Dự án Nhà máy sản xuất hydro xanh Tiền Giang có công suất 5.294 tấn hydro/năm, dự kiến đi vào hoạt động tháng 9/2028.
Ngoài các dự án trên, nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đang khảo sát và đề xuất các dự án sản xuất hydro tại các tỉnh như: Bình Định, Long An, Ninh Thuận, Quảng Bình, Quảng Trị, Sóc Trăng, TP.HCM…
Tại diễn đàn trên, đại diện Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS) chia sẻ, PV GAS đang triển khai Đề án Thử nghiệm sản xuất hydrogen từ điện mặt trời, dự kiến đi vào hoạt động tháng 1/2026. Nhà máy được đặt tại Bà Rịa - Vũng Tàu, sản xuất hydro xanh từ điện mặt trời với công suất điện phân 1 MW. “Đây là tiền đề để PV GAS thu thập thông tin nhằm phát triển các dự án lớn sau này”, đại diện PV GAS cho biết.
Tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc
Đánh giá cao tiềm năng phát triển năng lượng hydrogen, song một số ý kiến tại diễn đàn nêu trên cho rằng, khó khăn, vướng mắc còn nhiều.
Ông Hải Anh phân tích, nhu cầu sử dụng năng lượng này ở Việt Nam còn hạn chế, tập trung chủ yếu trong ngành công nghiệp hóa dầu và sản xuất đạm với sản lượng nhỏ.
Cơ chế, chính sách ưu đãi hiện hành, đặc biệt là ưu đãi trong huy động vốn, chưa đủ hấp dẫn để thu hút đầu tư, trong khi chi phí đầu tư các nhà máy trong lĩnh vực này thường rất lớn. Khó khăn này cũng được TS. Phạm Hoàng Lương, Phó Chủ tịch Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chỉ ra.
Bên cạnh đó, công nghệ hạ tầng phục vụ cho phát triển năng lượng hydrogen chưa đáp ứng yêu cầu. “Hydrogen là lĩnh vực mới, công nghệ hiện đại nên cần thời gian để nghiên cứu, nâng cao năng lực, làm chủ công nghệ. Các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật chuyên ngành trong lĩnh vực này cũng đang trong quá trình hoàn thiện…”, ông Hải Anh nêu.
Ông Nguyễn Văn Thạo, Trưởng phòng Công nghệ thuộc Trung tâm Tư vấn nhiệt điện - điện hạt nhân, Viện Năng lượng, cho rằng, việc thực hiện Chiến lược đang gặp “vật cản”. Đó là cơ chế, chính sách liên quan đến việc chuyển đổi sử dụng nhiên liệu hydrogen chưa đầy đủ; thiếu nguồn nhân lực cũng như hạ tầng chuyên dụng cho việc chuyển đổi sử dụng nhiên liệu hydrogen…
Để tiếp tục thúc đẩy phát triển công nghiệp năng lượng hydrogen, Bộ Công Thương được giao chủ trì, phối hợp rà soát danh mục các dự án hydrogen tại Quy hoạch năng lượng quốc gia, bảo đảm sự phù hợp, thống nhất; Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp khẩn trương nghiên cứu, hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển hydrogen xanh tại Việt Nam, trình cấp thẩm quyền ban hành… Các tập đoàn, doanh nghiệp xây dựng lộ trình xanh hóa trong các lĩnh vực sản xuất.
Ông Thạo cho rằng, Việt Nam cần tận dụng thế mạnh có nguồn năng lượng tái tạo dồi dào để thu hút đầu tư nước ngoài vào sản xuất hydrogen xanh; sử dụng công cụ tài chính xanh huy động nguồn vốn đầu tư; xây dựng hệ thống chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tham gia chuyển đổi nhiên liệu hydrogen, đặc biệt là hydrogen xanh… để hiện thực hóa mục tiêu Chiến lược.
Tháng 2/2024, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Mục tiêu của Chiến lược là phát triển hệ sinh thái năng lượng hydrogen bao gồm sản xuất, lưu trữ, vận chuyển, phân phối và sử dụng hydrogen với hạ tầng đồng bộ, hiện đại, dựa trên năng lượng tái tạo; góp phần bảo đảm an ninh năng lượng, thực hiện mục tiêu quốc gia về biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh và mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 theo lộ trình và cam kết của Việt Nam.
Việt Anh / baodauthau.vn