Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng nói về việc sắp xếp, sáp nhập các trường đại học. Ảnh: VGP.
Chiều 5/10, tại báo Chính phủ thường kỳ tháng 9, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng cho biết hiện nay chủ trương sắp xếp lại cấu trúc, sáp nhập, giải thể các cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã được Bộ Chính trị khẳng định rõ tại Nghị quyết số 71 ngày 22/8/2025 về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.
Đây là một chủ trương lớn của Đảng, vì vậy được thực hiện nghiêm túc, khẩn trương, quyết liệt. “Việc sắp xếp này tác động đến tâm tư rất nhiều nên triển khai phải rất thận trọng, nhưng đồng thời cũng phải khoa học, bài bản, quyết liệt”, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng cho hay.
Theo Thứ trưởng, Bộ Giáo dục và Đào tạo theo phân công được giao xây dựng Đề án sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục đào tạo, giáo dục nghề nghiệp; Đề án thứ hai là chuyển một số cơ sở giáo dục, cơ sở giáo dục nghề nghiệp về địa phương. Sắp tới, Bộ sẽ trình Thủ tướng Chính phủ quyết định và sẽ triển khai ngay trong năm 2026.
Về việc giải quyết vấn đề đào tạo phải gắn với thực hành yêu cầu của xã hội cũng như của thị trường lao động, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng nhấn mạnh đây là điều hiện nay rất đúng với thực tiễn. Để làm được điều này, Bộ Giáo dục và Đào tạo xác định Đề án sắp tới sẽ căn cứ vào cơ sở, quan điểm Nghị quyết của Đảng, Nghị quyết Chính phủ...
Thứ hai, căn cứ vào chiến lược phát triển giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Thứ ba, căn cứ vào quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp đã được phê duyệt. Thứ tư, căn cứ vào mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn sắp tới và các vùng phát triển kinh tế xã hội, an ninh quốc phòng.
Từ kinh nghiệm quốc tế và điều kiện thực tiễn của nước ta, Đề án cũng xác định rõ các sứ mệnh của các cơ sở này (giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp). Đồng thời, xác định những nguyên tắc, tiêu chí rất cụ thể, rõ ràng để triển khai công khai, minh bạch, tránh tình trạng xin cho, chạy chọt, tiêu cực…
Đề án này sắp tới sẽ được Bộ xin ý kiến của các Bộ, ngành, địa phương, các chuyên gia, đặc biệt là các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp để tạo sự đồng thuận cao khi thực hiện. Khi Đề án được các cấp thẩm quyền phê duyệt, Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ công khai.
Thứ trưởng cũng cho biết thêm, thời gian gần đây có một số thông tin lan truyền không chính xác về sáp nhập các cơ sở giáo dục đại học. Vì vậy, ông lưu ý các tổ chức, cá nhân không chia sẻ khi thông tin chưa được kiểm chứng.
Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Lê Tấn Dũng thông tin tại họp báo. Ảnh: VGP.
Tại họp báo, lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng thông tin về tình trạng lạm thu trong năm học 2025 – 2026. Theo đó, trong thời gian vừa qua, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng chính quyền các địa phương đã có nhiều văn bản chấn chỉnh tình trạng lạm thu của các cơ sở giáo dục.
Năm học 2025 -2026 này, Bộ đã có văn bản gửi các Bộ, ngành, địa phương, các cơ sở giáo dục về thực hiện chính sách học phí, miễn giảm học phí và các khoản thu trong lĩnh vực giáo dục - đào tạo. Bộ cũng đưa ra 9 nhóm giải pháp dài hạn và ngắn hạn để chấn chỉnh tình trạng lạm thu.
Đơn cử như, đã có văn bản yêu cầu các cấp, các ngành thực hiện nghiêm chính sách giáo dục cũng như các quy định về học phí, miễn giảm, hỗ trợ về học phí theo đúng Nghị định 238 của Chính phủ.
Quy định các khoản thu dịch vụ phục vụ hỗ trợ hoạt động giáo dục - đào tạo phải được cơ quan có thẩm quyền quyết định. Nghiêm cấm tất cả các trường hợp, cơ sở giáo dục tự đặt ra các khoản thu trái quy định của cơ quan có thẩm quyền.
Việc vận động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phải đảm bảo đúng quy định của cơ quan có thẩm quyền. Cùng với đó, thực hiện nghiêm các quy định về niêm yết, công khai thông tin giá vật tư, thiết bị giáo dục, sách giáo khoa trên địa bàn, đảm bảo công khai, minh bạch.
Theo Thứ trưởng Lê Tấn Dũng, hiện nay qua theo dõi ở các địa phương, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhận thấy nhiều địa phương đã có sự chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn với tinh thần thực hiện theo đúng danh mục mà Hội đồng nhân dân ban hành.
Nhà trường tuyệt đối không được gộp nhiều khoản thu, không thu trước nhiều kỳ. Đồng thời, không được lợi dụng danh nghĩa Ban Đại diện cha mẹ học sinh để thu trái quy định.
Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục rà soát lại hệ thống văn bản quy phạm pháp luật để có điều chỉnh bổ sung đảm bảo quyền của người học, đặc biệt là học sinh và các bậc cha mẹ học sinh.
Trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ quyền hạn của mình, Bộ tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, khi phát hiện sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo kiến nghị với các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thường xuyên giám sát việc này ở cả cấp Trung ương và địa phương. Bộ cũng đề nghị cấp ủy, chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra, thanh tra để chỉ đạo chấn chỉnh tình trạng này ngay tại cơ sở giáo dục, đào tạo trên địa bàn.
Nhật Dương