Chung sức giữ màu xanh Đam Rông

3 giờ trướcBài gốc

Các xã vùng sâu Đam Rông có diện tích đất có rừng lớn nhưng quản lý gặp nhiều khó khăn do diện tích đất nông nghiệp, đất canh tác nông nghiệp ổn định xen lẫn với đất lâm nghiệp chiếm tỷ lệ lớn

Đào đường ranh - Giữ vững bìa rừng

Các xã vùng Đam Rông (Đam Rông 1, Đam Rông 2, Đam Rông 3 và Đam Rông 4), sau khi tiếp nhận thêm diện tích rừng từ xã Đưng K’Nớ, hiện có gần 73.000ha đất có rừng. Tỷ lệ che phủ đạt khoảng 63% tổng diện tích tự nhiên, do hai đơn vị chủ rừng trực tiếp quản lý, bảo vệ là Ban Quản lý rừng phòng hộ Sêrêpôk và Ban Quản lý rừng phòng hộ (QLRPH) Lâm Hà.

Với tỷ lệ che phủ rừng đạt 63%, cao hơn hẳn mức bình quân 43–45% của nhiều địa phương khác, Đam Rông được đánh giá là điểm sáng trong công tác bảo vệ rừng. Những cánh rừng nơi đây không chỉ là “lá phổi xanh” giữ cân bằng sinh thái, mà còn là bức tường tự nhiên chắn thiên tai và nguồn sống thiết yếu của hàng ngàn hộ dân vùng núi.

Cán bộ Ban QLRPH Sêrêpôk trao đổi việc bảo vệ rừng, không lấn chiếm đất rừng với một hộ dân thôn 1, xã Đam Rông 2

Dù đạt nhiều kết quả tích cực, tình trạng phá rừng, lấn chiếm đất rừng ở Đam Rông vẫn tiềm ẩn diễn biến phức tạp. Trước thách thức đó, việc gắn phong trào thi đua yêu nước với công tác quản lý, bảo vệ rừng được xem là giải pháp then chốt, khơi dậy tinh thần trách nhiệm, lòng yêu nước và ý thức cộng đồng trong gìn giữ “lá phổi xanh” quý giá.

Tại QLRPH Sêrêpôk, đơn vị được giao gần 61.000 ha rừng ở 3 xã Đam Rông 2, Đam Rông 3 và Đam Rông 4, công tác quản lý, chống lấn chiếm đất rừng từ đầu năm 2025 đến nay đạt hiệu quả rõ rệt nhờ sáng kiến đào đường ranh phân định đất rừng với đất canh tác của người dân. Đến nay, hơn 20km đường ranh đã được hoàn thành, giúp ngăn chặn từ sớm, từ xa nhiều vụ xâm lấn đất rừng.

Đường ranh được đào phân định đất lâm nghiệp và đất canh tác nông nghiệp ổn định của người dân phát huy hiệu quả tích cực. Các vụ vi phạm lấn chiếm, xâm lấn tại khoảng 50km đường ranh nơi có nguy cơ cao không ghi nhận vụ việc nào

Từ ngày 10/12/2024 đến 20/9/2025, trên địa bàn được giao quản lý chỉ xảy ra 3 vụ phá rừng với tổng diện tích thiệt hại 4.137m², không có tổn thất về lâm sản. So với cùng kỳ năm 2024, số vụ vi phạm giảm 62,5% (từ 8 xuống 3 vụ), diện tích thiệt hại giảm gần 86% (từ 29.515 m² xuống 4.137m²) và khối lượng lâm sản giảm 100%.

Vi phạm gặm nhấm bìa rừng đã giảm rõ rệt. Ở những khu vực có nguy cơ xâm lấn cao, nhờ có đường ranh, người dân xác định rõ phạm vi canh tác của gia đình và chấp hành tốt các khuyến cáo, cảnh báo của đơn vị chủ rừng.

Ông Ngô Văn Thành, Phó Phòng Kỹ thuật Ban QLRPH Sêrêpôk, chia sẻ

Tại Trạm Đam Rông 1 (thuộc Ban QLRPH Lâm Hà, quản lý gần 12.000ha rừng), ông Phùng Thanh Bình, Trưởng trạm cho biết, ở những khu vực có nhà ở ven rừng hoặc nguy cơ xâm lấn cao, đơn vị đã chủ động triển khai các biện pháp quản lý mạnh mẽ hơn như tuyên truyền, cắm biển cảnh báo và ký cam kết với người dân.

Các hộ nhận khoán, cán bộ Trạm quản lý bảo vệ rừng Đam Rông 1 thuộc Ban QLRPH Lâm Hà đi tuần, kiểm tra khu vực đường ranh đã đào

Hiệu quả rõ nhất là việc móc đường ranh ngăn cách giữa đất rừng và đất canh tác nông nghiệp ổn định. Trên tuyến đường ranh dài gần 30km được đào từ năm 2023 đến nay, gần như không còn xảy ra vụ xâm lấn rừng.

Sáng kiến này do Ban QLRPH Phi Liêng (nay là Ban QLRPH Lâm Hà) đề xuất, được UBND huyện Đam Rông cũ phê duyệt kinh phí và triển khai thử nghiệm từ năm 2023. Nhờ hiệu quả rõ rệt, đến năm 2024 địa phương đã mở rộng thực hiện tại các đơn vị chủ rừng và duy trì đến nay.

Hàng chục biển tuyên truyền được cắm gần khu dân cư, bìa rừng... nhắc nhở mọi người dân cần chung tay giữ và bảo vệ rừng

Người dân - chủ thể của phong trào phát triển rừng

Cuối năm 2024, các xã vùng Đam Rông có 58.706 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm khoảng 65%. Với diện tích đất lâm nghiệp lớn, đất nông nghiệp của người dân nhỏ lẻ, xen kẽ với rừng, nhiều hộ vẫn giữ thói quen xây nhà sát bìa rừng. Thực tế này tạo ra thách thức lớn cho chính quyền và lực lượng kiểm lâm khi nhân lực mỏng, trong khi địa bàn rộng và phức tạp.

Những diện tích rừng lấn chiếm bị giải tỏa được đơn vị chủ rừng nhanh chóng trồng lại rừng, đem lại màu xanh nơi những khu đồi trọc

Trước thực tế trên, các địa phương xác định không thể chỉ dựa vào lực lượng chức năng mà phải huy động sức dân cùng tham gia. Vì vậy, chủ trương giao khoán quản lý, bảo vệ rừng được triển khai mạnh mẽ, gắn trách nhiệm và quyền lợi của cộng đồng, hộ dân với diện tích rừng được giao suốt hàng chục năm qua.

Các hộ nhận khoán bảo vệ rừng là lực lượng quan trọng trong công tác giữ và phát triển rừng. Năm 2025, Ban QLRPH Sêrêpôk giao khoán khoảng 29.000ha rừng cho 737 hộ dân quản lý, bảo vệ.

Theo thống kê, tại 4 xã vùng Đam Rông hiện có gần 40.000ha rừng được giao khoán cho hộ dân, cộng đồng và các đơn vị quản lý. Nguồn kinh phí chủ yếu từ dịch vụ môi trường rừng, giúp người nhận khoán có thêm thu nhập ổn định, với mức hỗ trợ 350.000 - 400.000 đồng/ha/năm tùy khu vực.

Đặc biệt, đồng bào dân tộc thiểu số tại chỗ được ưu tiên nhận khoán bảo vệ rừng. Đây không chỉ là chính sách an sinh thiết thực, mà còn là cách để người dân gắn bó mật thiết hơn với rừng và nâng cao trách nhiệm trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên quý giá này.

Không chỉ dừng lại ở việc ký hợp đồng giao khoán, lực lượng kiểm lâm, đơn vị chủ rừng và chính quyền các xã còn chú trọng công tác tuyên truyền, vận động, xây dựng quy ước cộng đồng giữ rừng. Nhiều già làng, người uy tín, chức sắc tôn giáo đã đồng hành cùng chính quyền địa phương trong việc giải thích, thuyết phục bà con hiểu rõ ý nghĩa của việc bảo vệ rừng. Nhờ đó, ý thức cộng đồng về trách nhiệm giữ rừng ngày càng được nâng cao rõ rệt.

Cán bộ Trạm Đam Rông 1, Ban QLRPH Lâm Hà giải tỏa cây trồng trên đất lâm nghiệp, kết hợp cắm biển cảnh báo tuyên truyền không xâm lấn đất rừng

Già làng Cli ha KRòng, thôn Liêng Hung, xã Đam Rông 2 chia sẻ: “Rừng còn thì nguồn nước mới dồi dào vào mùa khô, khí hậu mát mẻ, đó là cái lợi lâu dài cho con cháu mình nên phải cùng chính quyền địa phương tuyên truyền. Từ ngày các hộ dân trong thôn được giao khoán bảo vệ rừng, tình trạng phá, lấn chiếm đất rừng gần như không còn”.

Lực lượng giữ rừng dùng thiết bị bay filycam quan sát, bảo vệ rừng

Có thể khẳng định, chủ trương giao khoán rừng cho cộng đồng và hộ dân tại các xã vùng Đam Rông đã và đang đi đúng hướng, mang lại hiệu quả rõ nét cả về kinh tế, xã hội lẫn môi trường. Với sự đồng lòng của chính quyền, lực lượng kiểm lâm và Nhân dân, nơi đây đang viết nên câu chuyện thành công trong công tác bảo vệ, phát triển rừng, góp phần giữ vững màu xanh bền vững để đồng bào ổn định cuộc sống, từng bước vươn lên thoát nghèo.

Lê Thành

Nguồn Lâm Đồng : https://baolamdong.vn/chung-suc-giu-mau-xanh-dam-rong-393651.html