'Chúng tôi là nô lệ kiểu mới': Phải làm 12 tiếng mỗi ngày, nhiều shipper kiệt quệ vì thù lao quá thấp

2 giờ trướcBài gốc

Marina, một phụ nữ Brazil, vừa giao hàng vừa dọn vệ sinh để nuôi con. Cô cho biết điều nghịch lý là công việc cọ rửa toilet mang lại cho cô nhiều tiền hơn là giao đồ ăn. Marina chỉ là một trong hàng trăm nghìn tài xế giao hàng tại Anh đang làm việc cho các ứng dụng như Just Eat, Deliveroo và Uber Eats. Phần lớn họ là người nhập cư, có giấy tờ hợp pháp nhưng phải chịu đựng những điều kiện mà những người bản xứ khó chấp nhận.

Nhiều shipper tại Anh nói rằng công việc họ đang làm không khác gì trở thành cỗ máy giao hàng. Họ chạy không ngừng, bất chấp thời tiết và sức khỏe, để nhận mức thù lao ít ỏi.

Adam, một sinh viên luật đến từ Sudan, mô tả đây là công việc tồi tệ. Anh cho biết dù đạp xe cả ngày, có ngày may mắn anh mới kiếm được khoảng 50 đến 60 bảng. Rayan, cựu sinh viên văn học với ước mơ trở thành giáo sư, nói rằng những ngày mưa tuyết là ác mộng nhưng đồng thời lại là thời điểm dễ kiếm tiền nhất vì khách không muốn ra đường.

Nhiều shipper tại Anh nói rằng công việc họ đang làm không khác gì trở thành cỗ máy giao hàng. Ảnh: Guardian

Có những thời điểm lạnh đến mức Rayan phải dùng máy sấy tóc để làm ấm đôi chân. Anh kể rằng gió mưa khiến da mình trắng bệch và cơ thể mệt mỏi. Đạp xe 12 tiếng mỗi ngày nhưng thu nhập 300 bảng một tuần không đủ để anh nuôi gia đình và trả nợ. Công việc bào mòn sức lực khiến anh không thể cầm nổi những cuốn sách mà trước đây luôn mang theo.

Không chỉ bị bóc lột sức lao động, các shipper nhập cư còn đối mặt với sự coi thường và quấy rối. Mohammed, một người tị nạn Syria, cho biết shipper giống như “công dân hạng ba”, vô hình trong mắt khách hàng. Rayan từng bị một nhóm thiếu niên tấn công hai lần chỉ “để cho vui”. Anh nói xã hội thường mặc định rằng shipper là lao động bất hợp pháp và yếu thế.

Marina cũng đối mặt với những tình huống nguy hiểm từ các khách hàng nam. Trong nhóm chat gồm 800 nữ shipper, cô và những người khác thường xuyên chia sẻ việc bị khách mở cửa trong tình trạng khỏa thân hoặc chỉ mặc đồ lót. Có người từng cố lôi cô vào nhà, người khác tát cô giữa phố. Marina nói rằng những sự việc này khiến cô cảm thấy mình không còn được đối xử như một con người.

Các tài xế cũng không có sếp trực tiếp. Mọi tương tác từ phân đơn đến thù lao đều diễn ra qua ứng dụng. Có đơn hàng họ chỉ được trả 3 bảng. Mohammed chua chát nói rằng: “Chúng tôi là nô lệ kiểu mới, còn kẻ cai trị là ứng dụng”.

Lương thấp, nhiều rủi ro, nhưng phần lớn vẫn phải tiếp tục vì không còn lựa chọn nào khác.

Theo giáo sư Nando Sigona từ Đại học Birmingham, ngành giao đồ ăn tại Anh đang trở thành “phòng thí nghiệm” cho mô hình quản lý lao động nhập cư khắc nghiệt. Mô hình này kết hợp tự động hóa, giám sát kỹ thuật số và bỏ qua các quyền lợi cơ bản của người lao động. Các nghiệp đoàn cho rằng những nền tảng công nghệ đang làm thụt lùi lịch sử quyền lao động bằng việc để shipper không có lương giờ, không có ngày nghỉ và phải chạy đua với tốc độ bất chấp nguy cơ tai nạn chỉ để đủ sống.

Trước những chỉ trích này, đại diện các hãng công nghệ nói rằng họ ưu tiên sự an toàn và cung cấp bảo hiểm cho tài xế. Các công ty cũng cho rằng nhiều tài xế hài lòng với tính linh hoạt của công việc. Tuy nhiên thực tế của những người như Ahmed, một lao động đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, lại cho thấy sự linh hoạt đó đi kèm cái giá rất lớn. Đôi chân của Ahmed bị biến dạng vì đạp xe quá nhiều và anh không dám làm việc vào ban đêm vì lo nạn phân biệt chủng tộc.

Với Marina, điều duy nhất khiến cô tiếp tục công việc này là tương lai của các con. Cô nói rằng hy vọng những hy sinh hiện tại sẽ giúp con cái thoát khỏi vòng nghèo đói, để chúng không bao giờ phải làm công việc giống như mẹ.

Theo số liệu chính thức công bố ngày 23/10/2025, mức lương trung bình của lao động làm việc toàn thời gian tại Anh trong năm 2025 đạt 39.039 bảng Anh tương đương khoảng 1,34 tỷ đồng trước thuế, tăng 4,3% so với năm trước. Tức tính theo thu nhập bình quân, người lao động tại Anh nhận khoảng 3.253 bảng mỗi tháng (khoảng 111,3 triệu đồng) hoặc 750 bảng mỗi tuần (khoảng 25,7 triệu đồng). Đây là kết quả từ báo cáo thường niên mới nhất của Văn phòng Thống kê Quốc gia Anh ONS.

Phương Anh (Theo Guardian)

Nguồn Góc nhìn pháp lý : https://gocnhinphaply.nguoiduatin.vn/chung-toi-la-no-le-kieu-moi-phai-lam-12-tieng-moi-ngay-nhieu-shipper-kiet-que-vi-thu-lao-qua-thap-28887.html