Tái hội nhập
Đây là chuyến thăm đầu tiên của Tổng thống Syria Ahmed al-Sharaa tới Washington nhưng là chuyến thăm thứ hai của ông tới Mỹ sau chuyến công du đến Liên hợp quốc (LHQ) vào tháng 9, nơi ông trở thành nhà lãnh đạo Syria đầu tiên sau nhiều thập niên phát biểu tại Đại hội đồng LHQ ở New York.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa hội đàm tại Riyadh, Saudi Arabia vào tháng 5-2025
Tuyên bố từ người phát ngôn Nhà Trắng Karoline Leavitt cho biết, chuyến thăm của ông Ahmed al-Sharaa nhằm “mở ra chương mới trong quan hệ song phương”, tập trung vào hợp tác an ninh, chống khủng bố và các nỗ lực tái thiết Syria sau hơn một thập niên xung đột. Trước chuyến thăm, nhà lãnh đạo Syria đã được chính quyền Tổng thống Donald Trump loại khỏi “danh sách khủng bố”; được Hội đồng Bảo an LHQ bỏ phiếu dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt.
Đặc phái viên Mỹ tại Syria Tom Barrack cho biết, Tổng thống lâm thời Ahmed al-Sharaa kỳ vọng sẽ ký một thỏa thuận gia nhập liên minh quốc tế do Mỹ dẫn đầu chống nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS). Washington cũng đang chuẩn bị cho sự hiện diện quân sự tại một căn cứ không quân ở Damascus để hỗ trợ thực hiện một hiệp ước an ninh mà Mỹ đang làm trung gian giữa Syria và Israel.
Hồi tháng 5, ông Donald Trump đã gặp ông Ahmed al Sharaa trong chuyến công du Trung Đông, trở thành Tổng thống Mỹ đầu tiên gặp lãnh đạo Syria trong 25 năm qua. Tại đây, Tổng thống Donald Trump đã đề nghị lãnh đạo Syria bình thường hóa quan hệ với Israel, đồng minh chủ chốt của Mỹ, bằng cách tham gia Hiệp ước Abraham mà một số quốc gia Arab vùng Vịnh đã ký kết.
Nỗ lực tái thiết
Theo Viện Nghiên cứu Hội đồng Quan hệ đối ngoại Mỹ (CFR), chuyến thăm của Tổng thống Syria tới Washington đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong chính sách Trung Đông của Mỹ, thể hiện sự chuyển hướng từ đối đầu sang đối thoại với Damascus.
Còn đối với Syria, chuyến thăm mang ý nghĩa chính trị và kinh tế sâu sắc, giúp nước này mở lối tiếp cận các nguồn vốn quốc tế phục vụ công cuộc tái thiết, cũng như từng bước thoát khỏi tình trạng cô lập ngoại giao kéo dài hơn mười năm qua.
Hiện Syria vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức to lớn trong quá trình phục hồi sau 13 năm chiến tranh. Ngân hàng Thế giới ước tính chi phí tái thiết của Syria có thể lên tới 216 tỷ USD. Kể từ khi lên nắm quyền, Tổng thống Ahmed al-Sharaa đã chủ động tìm kiếm sự hợp tác và hỗ trợ từ các quốc gia vùng Vịnh, kể cả những nước còn thận trọng trước các thay đổi chính trị tại Damascus.
Việc Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) từng bước nới lỏng và dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đã giúp Damascus dần thoát khỏi tình thế khó khăn, mở ra cơ hội cải cách và tái hội nhập nền kinh tế toàn cầu. Chính phủ Syria nhanh chóng theo đuổi chính sách “thực dụng kinh tế”, thu về những “quả ngọt” đầu tiên trong quá trình phục hồi.
Theo đó, Saudi Arabia và Qatar đã công bố gói hỗ trợ trị giá 89 triệu USD dành cho Syria nhằm duy trì các dịch vụ công thiết yếu và củng cố ngân sách quốc gia. Saudi Arabia cũng cam kết cung cấp 1,65 triệu thùng dầu thô, giúp ổn định nguồn năng lượng trong nước. Trong khi đó, Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) thông báo đầu tư hàng trăm triệu USD vào cảng Tartous và đã cử nhiều phái đoàn doanh nghiệp tới Damascus để khảo sát cơ hội hợp tác và mở rộng thương mại song phương.
THANH HẰNG tổng hợp